◆ इस्राईल आणि संयुक्त सरकार ◆
इस्राईलने मागच्या एका वर्षात सलग तीन अनिर्णित निवडणूका (No clear Mejority) आणि काही आठवड्यांचा नुसताच वाटाघाटीचा काळ अनुभवला आहे. एप्रिलच्या शेवटच्या आठवड्यात दोन महत्वाच्या उमेदवारांचे संयुक्त सरकार स्थापन केले गेले.
इस्राईलने मागच्या एका वर्षात सलग तीन अनिर्णित निवडणूका (No clear Mejority) आणि काही आठवड्यांचा नुसताच वाटाघाटीचा काळ अनुभवला आहे. एप्रिलच्या शेवटच्या आठवड्यात दोन महत्वाच्या उमेदवारांचे संयुक्त सरकार स्थापन केले गेले.
राइट-विंग ल्युकिड पार्टीचे उमेदवार बेंजामिन नेत्यानाहू आणि सेन्टर-लेफ्ट ब्लु अँड व्हाईटचे उमेदवार बेनी गांट्झ यांनी कोविडच्या पार्श्वभूमीवर देशाला चौथ्या निवडणुकीच्या राजकीय अस्थिरतेपासून मुक्त करण्याचे कारण देऊन संयुक्तपणे सरकार स्थापण्याचा निर्णय घेतला.
या निर्णायक सरकारमध्ये सुरुवातीचे अठरा महिने पंतप्रधानपद बेंजामिन नेत्यानाहू यांच्याकडे असेल नंतर ते बेनी गांट्झ यांच्याकडे देण्यात येईल (रोटेशनल प्राइम मिनिस्टरशिप). नेत्यानाहू यांनी या करारात त्यांचा स्वतःचा एक महत्वाचा अजेंडा मंजूर करून घेतला आहे तो म्हणजे...
इस्राईल येत्या 1 जुलैपासून वेस्ट बँक आणि जॉर्डन व्हॅलीचे इस्राईलमध्ये विलीनीकरण (30% Unilateral Annexation)सुरू करेल. याच्या बदल्यात बेनी गांट्झ यांना उपपंतप्रधान हे नवे पद आणि (अठरा महिन्यानंतर पंतप्रधानपद) इस्राईलच्या सर्व पॉलिसीमध्ये व्हेटोचा समान अधिकार मिळेल, शिवाय...
कॅबिनेटमध्ये त्यांच्या पक्षाला 50% प्रतिनिधित्व मिळेल.
ल्युकिड पार्टीमधील काही अतिमहत्वकांक्षी नेत्यांना हे विलीनीकरण जितक्या लवकर होईल तितक्या लवकर व्हावे असे वाटते कारण जर अमेरिकेत येणाऱ्या निवडणुकीत सत्ताधारी पक्ष बदलला तर हे होणेसंबंधी नेत्यानाहूना पुनर्विचार करणे भाग पडेल.
ल्युकिड पार्टीमधील काही अतिमहत्वकांक्षी नेत्यांना हे विलीनीकरण जितक्या लवकर होईल तितक्या लवकर व्हावे असे वाटते कारण जर अमेरिकेत येणाऱ्या निवडणुकीत सत्ताधारी पक्ष बदलला तर हे होणेसंबंधी नेत्यानाहूना पुनर्विचार करणे भाग पडेल.
कारण डेमोक्रॅटिक पक्षाचे उमेदवार बायडन यांनी या विलीनीकरणाला विरोध दर्शवला आहे. त्यांच्यामते, विलीनीकरण करताना पॅलेस्टिनी नागरिक आणि तेथील हंगामी सरकार यांना विचारात न घेता एकेरी निर्णय घेणे हे या वादाला कधीच सोडवू शकणार नाही, उलट परिस्थिती आणखी बिघडू शकते.
(जे की बरोबरच आहे)
(जे की बरोबरच आहे)
ल्युकिड पार्टीतील अतिउजव्या नेत्यांना अमेरिकेतील सत्ताबदलाची भीती आहे. म्हणून नोव्हेंम्बरपूर्वीच हे काम झाले पाहिजे असे त्यांना वाटत आहे.
आता या परिस्थितीत बेनी गांट्झ आणि नेत्यानाहूची निर्णयक परिस्थिती कशी असेल ते पाहू.
आता या परिस्थितीत बेनी गांट्झ आणि नेत्यानाहूची निर्णयक परिस्थिती कशी असेल ते पाहू.
बेनी गांट्झ-
"मी कधीही अश्या सरकारचा भाग असणार नाही जे भ्रष्टाचाराचे ओझे बाळगून आहे."
(नेत्यानाहूवर भ्रष्टाचार, सत्तेचा गैरवापर आणि शपथ मोडल्याचा गंभीर आरोप आहे, केस कोर्टात सुरू आहे) असे मार्चमधील तिसऱ्या निवडणुकीत गांट्झ यांनी मतदारांना सांगितले होते. सध्या त्याच सरकारमध्ये....
"मी कधीही अश्या सरकारचा भाग असणार नाही जे भ्रष्टाचाराचे ओझे बाळगून आहे."
(नेत्यानाहूवर भ्रष्टाचार, सत्तेचा गैरवापर आणि शपथ मोडल्याचा गंभीर आरोप आहे, केस कोर्टात सुरू आहे) असे मार्चमधील तिसऱ्या निवडणुकीत गांट्झ यांनी मतदारांना सांगितले होते. सध्या त्याच सरकारमध्ये....
सामील होऊन त्यांनी स्वतःची क्रेडीबीलिटी धोक्यात घातली आहे, सरकारमध्ये सामील होतेवेळी यांच्या पार्टीत फूट पडलीय. त्यामुळे गांट्झ यांना जर का 18 महिन्यांनी पंतप्रधान व्हायचे असेल तर त्यांना पॉलिसीवर व्हेटोचा अधिकार वापरताना विचार करावा लागेल. (थोडक्यात ही शक्यता आता कमीच उरलीय)...
बेंजामिन नेत्यानाहू-
हा नेता इस्राईलच्या राजकारणातील स्वतःची पाचवी टर्म उपभोगत आहे. निवडणुकीत वेस्ट बँक आणि जॉर्डन व्हॅलीचे partial annexation करण्याचे आश्वासन आता तो पूर्ण करणार आहे. पण मिनिस्ट्रीचे वाटप करताना आपल्या हीश्याला कमी आल्याची भावना त्याच्या पार्टीतही आहे..
हा नेता इस्राईलच्या राजकारणातील स्वतःची पाचवी टर्म उपभोगत आहे. निवडणुकीत वेस्ट बँक आणि जॉर्डन व्हॅलीचे partial annexation करण्याचे आश्वासन आता तो पूर्ण करणार आहे. पण मिनिस्ट्रीचे वाटप करताना आपल्या हीश्याला कमी आल्याची भावना त्याच्या पार्टीतही आहे..
Annexation चा पुनर्विचार करणे नेत्यानाहूच्या सोयीचे होणार नाही कारण त्याच्या ब्लॉकमध्ये असलेले अतिउजवे. (तसे झाले तर पार्टीत फूट शक्य आहे)
अमेरिकेचे "पूर्ण" पाठबळ असल्याशिवाय नेत्यानाहू हा निर्णय घेण्याची शक्यता कमीच, त्यामुळे सध्याचा अजेंडा फक्त ट्रम्पच्या जोरावर घेतला गेला आहे.
अमेरिकेचे "पूर्ण" पाठबळ असल्याशिवाय नेत्यानाहू हा निर्णय घेण्याची शक्यता कमीच, त्यामुळे सध्याचा अजेंडा फक्त ट्रम्पच्या जोरावर घेतला गेला आहे.
कोवीड बाबतीत इस्राईलमध्ये नेत्यानाहू परिस्थितीवर नियंत्रण मिळवण्यात यशस्वी झाले आहेत. (300 पेक्षा कमी मृत्यू)
त्यामुळे सरकारही स्थिर आहे.
पण येणारे एकेरी विलीनीकरण इस्राईलसाठी धोक्याचे असू शकते. ते कसे पाहू-
◆वेस्ट बँकमधील बेकायदेशीर ज्यू वसाहतींना मान्यता मिळेल
त्यामुळे सरकारही स्थिर आहे.
पण येणारे एकेरी विलीनीकरण इस्राईलसाठी धोक्याचे असू शकते. ते कसे पाहू-
◆वेस्ट बँकमधील बेकायदेशीर ज्यू वसाहतींना मान्यता मिळेल
◆पॅलेस्टिनी नागरिकांच्या मतांचा अनादर, दुर्लक्ष आणि त्यांच्या समान अधिकाराला नाकारणे एकप्रकारे इस्राईली सेक्युलर लोकशाहीला धोक्याचे आहे.
◆अंतर्गत शांततेला धोका- हमास सोबत झालेला सिजफायर हमास annexation कारण देऊन तोडू शकतो. इतर दहशतवादी गटांना यात पडायला जागा मिळेल.
◆अंतर्गत शांततेला धोका- हमास सोबत झालेला सिजफायर हमास annexation कारण देऊन तोडू शकतो. इतर दहशतवादी गटांना यात पडायला जागा मिळेल.
◆इस्राईलचे जॉर्डन, इजिप्त आणि इतर अरब देशांशी संबंध बिघडण्याची पूर्ण शक्यता.
याबाबतीत मोसाद, शिन बेट(internal security agency) अधिकाऱ्यांनी चिंता व्यक्त केलीय.
शिवाय पॅलेस्टिनी राष्ट्रपती महमुद अब्बास इस्राईलशी झालेला security coordination मोडण्याची शक्यता आहे.
याबाबतीत मोसाद, शिन बेट(internal security agency) अधिकाऱ्यांनी चिंता व्यक्त केलीय.
शिवाय पॅलेस्टिनी राष्ट्रपती महमुद अब्बास इस्राईलशी झालेला security coordination मोडण्याची शक्यता आहे.
असे झालेच, तर इस्राईलच्या सुरक्षेत अस्थिरता वाढेल. हमास व इतर दहशतवादी संगठना हा व्हॅक्युम भरण्याचा प्रयत्न करू शकतात
जॉर्डन, UAE, अरब लीग, EU, Canadaने या annexation ला विरोध केलाय.
मिडल ईस्टमध्ये एक क्रायसिस संपतो तर दुसरा सुरू होतो.
#IRमराठी
जॉर्डन, UAE, अरब लीग, EU, Canadaने या annexation ला विरोध केलाय.
मिडल ईस्टमध्ये एक क्रायसिस संपतो तर दुसरा सुरू होतो.
#IRमराठी
