Thread by @RayaIaseema

తిరుమల - తెలుగు శాసనాలు

తిరుమలలో లభ్యమవుతున్న శాసనాలలో సింహభాగం తమిళభాషలో ఉన్నవి. శ్రీకృష్ణదేవరాయల ముందువరకు తిరుమలలో లభ్యమవుతున్న శాసనాలలో కేవలం ఒకటి మాత్రమే తెలుగులో ఉన్న శాసనం. ఆ ఒక్క శాసనం సాళువ మంగిదేవ మహారాయ శాలివాహక శకం 1281లో (క్రీ.శ 1359 ) వేయించిన శాసనం. #తిరుమల #TTD

తిరుమల - తిరుపతి దేవస్థానాలలో లభ్యమవుతున్న శాసనాలలో మొదటి శాసనం పల్లవరాజు దంతి వర్మ కాలంలో వేయించిన శాసనం. (క్రీ.శ 830 /846).శ్రీకృష్ణదేవరాయలు విజయనగర సింహాసనాన్ని అధిష్టించిన సంవత్సరం క్రీ.శ 1509. అనగా దాదాపు 700 సంవత్సరాల తిరుమల శిలాశాసనాలలో కేవలం ఒక్కశాసనం మాత్రమే తెలుగులో

వేయించబడింది.

700 సంవత్సరాలలో తిరుమలలో తొలి తెలుగు శాసనంవేయించిన ఈ సాళువ మంగు బుక్కరాయ సైనికాధికారుల్లో ఒకడు. విజయనగర సామ్రాజ్య దక్షిణ దండయాత్రలలో, విస్తరణలో ప్రధాన భూమిక పోషించాడు. మధురా విజయంలోనూ, శ్రీరంగ ఆలయ పునరుద్ధరణలోనూ సాళువ మంగు ప్రధాన పాత్ర పోషించాడు.

ఈ సాళువ మంగు ప్రపౌత్రుడే (మునిమనుమడే) సంగమవంశాన్నికూలదోసి విజయనగరంలో సాళువ వంశాన్ని స్థాపించిన సాళువ నరసింహ దేవరాయలు.

#Tirumala
Source:
Tirumala, Tirupati Devasthanams Inscriptions - Vol 1
Report on the Inscriptions of the Devasthanam -

By Shri Sadhu Subrhamanya Shastri