Thread by @Candarlioglu

#istanbulSözleşmesineHayır Batılıların gözüyle Osmanlı’da Kadın Hakları - 1

Dün bir yazı dizisiyle Osmanlı’daki Kadın haklarını "belgelere" dayanarak paylaşmıştım.

Bugün ise yabancıların bu hususta yazdıklarına yer vereceğim.

Osmanlı’da bulunmuş olan Julia

#istanbulSözleşmesineHayır Batılıların gözüyle Osmanlı’da Kadın Hakları - 2

Pardoe isimli bir Ingiliz kadın seyyahın kitabında şöyle yazmaktadır:

“Eğer özgürlüğün mutluluk olduğuna inanıyorsak, o halde en mutlu olanlar Türk kadınlarıdır, zira Osmanlı’da yaşayan en özgür kişiler

#istanbulSözleşmesineHayır Batılıların gözüyle Osmanlı’da Kadın Hakları - 3

hiç şüphesiz onlardır.”[1]

Italya’nın Napoli üniversitesinden Islam bilimci Laura Veccia Vaglieri Islamiyet hakkındaki eserinde şöyle der:

“Gerçi kadın, Avrupa’da içtimai (sosyal) bakımdan yüksek bir

#istanbulSözleşmesineHayır Batılıların gözüyle Osmanlı’da Kadın Hakları - 4

seviyeye yükselmişse de, Islam aleminde müslüman kadının kanun nazarında haiz olduğu istiklali, hiç olmazsa şu son senelere kadar, bir çok memleketlerde ihraz(elde) edememişti; belki hala da edememiştir.

#istanbulSözleşmesineHayır Batılıların gözüyle Osmanlı’da Kadın Hakları - 5

Filhakika Islam kadını, erkek kardeşleriyle -daha az bir mikyasta olsun- mirasa iştirak etmek, ancak kendi muvafakatiyle evlenmek ve kaba bir kocanın fena muamelesini çekmek haklarından başka, kocasından

#istanbulSözleşmesineHayır Batılıların gözüyle Osmanlı’da Kadın Hakları - 6

cihaz bedeli almak,kendisi zengin bile olsa ihtiyaçlarını kocasına ifa ettirmek ve mecbur olmadıkça, tevarüs ettiği mallarının idaresinde tam bir istiklale mazhar olmak hukukuna da haizdir.”[2]

#istanbulSözleşmesineHayır Batılıların gözüyle Osmanlı’da Kadın Hakları - 7

Rene Grousset ve Joseph Chaine’in başkanlığında toplanan bir ilim heyeti:

“Mevcut ahkamıyla (hükümleriyle) Islam şeriatı, eski Roma hukukuyla yeni medeni kanunlarımızın ekserisinden daha insanidir.Çünkü

#istanbulSözleşmesineHayır Batılıların gözüyle Osmanlı’da Kadın Hakları - 7

bizim kanunlarımızda kadınla beraber ihtiyarlık çağına gelmiş babalarla analar ekseriyetle ihmal edilmektedir.”[3]

19. yüzyılda Istanbul’u ziyaret eden Italyan yazar Edmondo de Amicis:

“(Osmanlı’da)

#istanbulSözleşmesineHayır Batılıların gözüyle Osmanlı’da Kadın Hakları - 8

Türk kadınına genellikle bir Şövalye kibarlığı ile saygı duyulur. Kargaşa ve isyan zamanlarında,hiçbir asker,en küstah kadına dahi kötü muamelede bulunmaz. Koca, hanımına son derece nazik davranır.Anneye

#istanbulSözleşmesineHayır Batılıların gözüyle Osmanlı’da Kadın Hakları - 9

ise özel bir saygı beslenir. Hiçbir koca, hanımının geliriyle geçinmeyi bir an dahi aklından geçirmez.”[4]

Fransız Din tarihçisi Maurice Gaudefroy-Demombynes ise şöyle der:

“Kadının son derece lehinde

#istanbulSözleşmesineHayır Batılıların gözüyle Osmanlı’da Kadın Hakları- 10

olan Kur’an ahkâmı (hükümleri),nazarî şekilde bile olsa,ona şimdiki Avrupa kanunlarının temin ettiği şeriatten daha müsait bir vaziyet bahşetmiş­tir.Islam’da kadın,para işlerinde servet ayrılığı hukukuna

#istanbulSözleşmesineHayır Batılıların gözüyle Osmanlı’da Kadın Hakları-11

maliktir. Aldığı ağırlığa, hibe ve miras şekillerinde in­tikal edebilecek mallarına ve kendi mesaisinin mahsullerine, ömrünün sonuna kadar sahiptir.”[5]

Bütün bu gerçeklere rağmen Osmanlı’da, dolayısıyla

#istanbulSözleşmesineHayır Batılıların gözüyle Osmanlı’da Kadın Hakları-12

da Islam’da kadının aşağılandığı, Avrupa’da ve Kemalist rejimde ise el üstünde tutulduğuna dair yaygın bir kanaat vardır. Ancak bu kanaat sistemli bir propaganda neticesinde oluşmuştur ve asla gerçeği

#istanbulSözleşmesineHayır Batılıların gözüyle Osmanlı’da Kadın Hakları-13

yansıtmamaktadır.

Halbuki ingiltere'de kadınlar kocaları tarafından satılıyordu.

Evet!

Yanlış okumadınız; satılıyordu.

Üstelik:

18, 19 hatta 20. yüzyılda bile!

#istanbulSözleşmesineHayır Batılıların gözüyle Osmanlı’da Kadın Hakları-14

Bir adam 1913'te Ingiltere'nin Leeds şehrinde, karısını iş arkadaşlarından birine 1 sterline satmıştır.

Hukukçu ve tarihçi James Bryce, 1901 tarihli kitabında, kadınların hala satıldığını yazıyordu.[6]

#istanbulSözleşmesineHayır Batılıların gözüyle Osmanlı’da Kadın Hakları-15

Foto: Smithfield pazarında satılan bir kadın. 25 Temmuz 1797.[7]

Yani biz Kadın haklarını Batı'dan değil, kendi Medeniyetimizden, dinimiz Islam'dan öğreniriz.

Kadını Batı değil; Islam korur!
.

#istanbulSözleşmesineHayır Batılıların gözüyle Osmanlı’da Kadın Hakları-16

KAYNAKLAR:

[1]Julia Pardoe,The city of the Sultan, and Domestic manners of the Turks in 1836,Londra 1837,sayfa 100

[2]Ahmet Raşit terc., Ist.1946,s.58’den nakleden;Ahmet Gürkan, Islam Kültürünün Garbı

#istanbulSözleşmesineHayır Batılıların gözüyle Osmanlı’da Kadın Hakları-17

Medenileştirmesi,Ist. 2015, sayfa 123.

[3] Litterature religieuse, Paris 1949, s.564’den naklen;Ahmet Gürkan, age., sayfa 124.

[4] Edmondo de Amicis, Constantinople, Sons, New York 1878, sayfa 223.

#istanbulSözleşmesineHayır Batılıların gözüyle Osmanlı’da Kadın Hakları-18

[5] Gaudefroy-Demombynes,Les institutions musulmanes,s. 136’dan naklen; A. Gürkan, age., sayfa 123.

[6] James Bryce,Studies in history and jurisprudence, cild 2, Oxford University Press, 1901, sayfa 819.

#istanbulSözleşmesineHayır Batılıların gözüyle Osmanlı’da Kadın Hakları-19

[7] Mevzu ile alakalı bir kaynak için bakınız; Barb Drummond, Frolicksome Women & Troublesome Wives: Wife Selling in England.