రాముడు, రామాయణంతో సంబంధం ఉన్న తీర్థాలు, చిత్తూరు జిల్లా
శ్రీకోదండరామ స్వామి ఆలయం - తిరుపతి, చిత్తూరు జిల్లా
త్రేతాయుగంలో రామలక్ష్మణులతోపాటు ఈప్రాంతంలో జాంబవంతుడు, హనుమంతుడు మొదలగువారు ఇక్కడ సంచరించారని, ఇక్కడి శ్రీసీతారామలక్ష్మణుల విగ్రహాలు
జాంబవత ప్రతిష్టితమని ఐతిహ్యం. ఎక్కడా లేనివిధంగా ఇక్కడ రామలక్ష్మణులు తెల్లని ఊర్ధ్వపుండ్రాలు ధరించి తిరుమల శ్రీవారి విగ్రహాన్ని గుర్తుకుతెచ్చేలా ఉంటారు.
శ్రీ అర్ధగిరి వీరాంజనేయ స్వామి దేవస్థానం , అరగొండ
రామ-రావణ యుద్ధ సమయంలో లక్ష్మణుడు మూర్ఛపోగా
వారిని రక్షించేందుకు సంజీవని మొక్క కోసం హనుమంతుడు పర్వతం తెచ్చే సమయంలో దివ్యమూలికలతో కూడిన ఒక భాగం ఇక్కడ పడిందని అదే అరకొండ క్షేత్రమని ఆలయ చరిత్ర. ఈ క్షేత్రంలో వనమూలికా ప్రభావంతో వెలసిన శ్రీ సంజీవరాయ పుష్కరిణి తీర్థాన్ని సేవిస్తే దీర్ఘకాలిక వ్యాధులు నయమవుతాయాని భక్తుల విశ్వాసం.
వాలీశ్వర ఆలయం - రామగిరి
ఒకప్పుడు ఈ ప్రాంతంలో కాలింగ మడుగు అని పెద్ద సరస్సు ఉండేదట. రావణ సంహారానంతరం బ్రహ్మహత్యా దోషం తొలగించుకునేందుకు శ్రీరాముడు రామేశ్వరంలో శివలింగ ప్రతిష్ట చేయ సంకల్పించి హనుమంతుడిని శివలింగం తెమ్మని చెప్పాడట. హనుమంతుడు వారణాసి నుండి శివలింగం తెస్తూ ఉండగా
కాలభైరవుడు ఎలా అయినా ఆ శివలింగాన్ని అక్కడే ప్రతిష్టింపజేయాలని, ఎండలు ఎక్కువగా ఉండాలని సూర్యుడిని, కాశీ నుండి ఇక్కడి వరకు మధ్యలో ఎక్కడా నీరు దొరకకుండా గంగమ్మ ను, గాలి విపరీతంగా వీయాలని వాయుదేవున్ని, ప్రార్థించాడట. శివలింగంతో కాశీ నుండి బయలుదేరిన హనుమంతుడు ఎండ, గాలి వల్ల అలసిపోయి
నీరు ఎక్కడా దొరకక ఇక్కడ ఆగి మంచినీటి గురించి వెతుకుతుంటే కాలభైరవుడు పశువులకాపరి వేషంలో ఎదురొచ్చాడట. హనుమంతుడు నీటి గురించి అడగగా, కాలభైరవుడు గంగమ్మని వేడుకుని అక్కడి నీటిమడుగును హనుమంతుడికి చూపించాడట. నీరు తాగడానికని హనుమంతుడు లింగాన్ని పశువులకాపరి వేషంలో ఉన్న కాలభైరవుడికి ఇవ్వగా
స్వామి ఆ లింగాన్ని కింద పెట్టడంతో హనుమంతుడు ఎంత ప్రయత్నించినా మళ్లీ ఆ లింగం రాలేదట. హనుమంతుడు కోపంతో ఒక కొండను ఆ సరస్సుపై వేసి ఆ ప్రాంతం అడవైపోతుందని శపించాడట. రాముడికోసం తెచ్చిన శివలింగం, ఆంజనేయ స్వామి విడిచిన కొండ (గిరి) ఉండటం వల్ల ఈ ప్రాంతం రామగిరి అయ్యిందని ఐతిహ్యం.
హనుమంతుడు తన వాలంతో (తోక) లింగాన్ని ఎత్తడానికి ప్రయత్నించాడు కాబట్టి ఈ లింగానికి వాలీశ్వర లింగం అని పేరు.
1846 - అప్పటికే బ్రిటీషు వారిపై తిరుగుబాటు జెండా ఎగరేసిన ఉయ్యాలవాడ నరసింహారెడ్డి, అతని సైన్యంతో లెఫ్టినెంట్ వాట్సన్ నేతృత్వంలోని కుంఫిణీ సైన్యం గిద్దలూరు వద్ద తలపడింది. రెండు పక్షాల మధ్య హోరాహోరీగా యుద్ధం జరిగింది. రెడ్డి అనుచరులు చాలా మంది చనిపోయారు.
అధిక సంఖ్యలో ఉన్న నరసింహా రెడ్డి సైన్యం ముందు నిలవలేక వాట్సాన్, వెనుకంజ వేసి తన సైన్యాన్ని తీసుకుని శెట్టివీడు (కృష్ణం శెట్టిపల్లె?) చేరుకున్నాడు. నరసింహారెడ్డి తన అనుచరులతో ముండ్లపాడు చేరుకున్నాడు.
మరుసటి రోజు, జులై 24 వ తేదీ వాట్సన్ కు సహాయంగా కర్నూలు నుండి కెప్టెన్ నాట్ కెప్టెన్ రాసెల్ సైన్యం కృష్ణం శెట్టిపల్లె చేరుకుంది. వారందరూ కలిసి ముండ్లపాడులో నరసింహారెడ్డి బలగం ఉందని తెలిసి అక్కడికి చేరుకొని అతడితో పోరాటానికి దిగారు.
కట్టమంచి.. ఒకప్పటి ఉత్తర ఆర్కాడు జిల్లా కేంద్రం అయిన చిత్తూరు పట్టణాన్ని ఆనుకొని ఉండే ఒక గ్రామం. ఆ చిన్న గ్రామం తెలుగు సాహిత్యానికి, విద్యారంగానికి ఎనలేని సేవ చేసింది.
ఆ గ్రామంలో కట్టమంచి కొళంద రెడ్డి కుటుంబం పేరెన్నికగన్నది.
ప్రముఖ విద్యావేత్త, రచయిత, విమర్శకుడు, ఆంధ్ర విశ్వవిద్యాలయ మొట్టమొదటి ఉపకులపతి సర్ కట్టమంచి రామలింగారెడ్డి గారు కొళందరెడ్డి కుటుంబంలో 5వ తరము వారు. కట్టమంచి కుటుంబంలో కవితా ప్రవాహం కేవలం రామలింగారెడ్డి గారితో మొదలు కాలేదు. వీరికి రచనా వ్యాసంగం, సాహిత్యాభిలాష పారంపర్యంగా లభించాయి
కట్టమంచి రామలింగారెడ్డి గారి ముదబ్బ (ప్రపితామహుడు / Great Grandfather ) కట్టమంచి పెద్ద రామలింగారెడ్డి - భాస్కర శతకము మొదలగు రచనలు చేసినారు. అంతేకాక జ్యోతిష్యము, సంస్కృతము, మంత్రశాస్త్రము మొదలగువాటిలో నేర్పరి.
వారి పేరు మణిమేకల శివశంకర్. నాకు శాసనాల శంకర్ పేరుతో @tuxnani ద్వారా పరిచయం. చదువుకున్నది 5వ తరగతి. వృత్తి ముఠా కూలీ. ప్రవృత్తి: శాసనాల శోధన, చరిత్ర పరిశోధన. ఇటీవలే గుంటూరు జిల్లాల అదృశ్య గ్రామాల చరిత్ర అనే పుస్తకం రచించారు.
ఎంతో కష్టపడి రచించిన ఆ పుస్తకాన్ని నెలలు గడవక ముందే చరిత్రాభిమానులకు ఉచితంగా PDF రూపంలో పంపించారు. నాకు గురుతుల్యులు. రాయలసీమ చరిత్రపై పరిశోధన చేయాలని నన్ను నిరంతరం ప్రోత్సహిస్తూ ఉంటారు. ఏదైనా రాయలసీమ గురించి మంచి పుస్తకం వారి దృష్టికి వస్తే
ఆ పుస్తకం గురించి చెప్పి రచయిత నం / ప్రచురణ కర్త నం ఇస్తారు (కొనడానికి వీలుగా). నీవు రాసేది ఎప్పుడు పుస్తకంలా వస్తుంది అని అడుగుతూ ఉంటారు. ఇంగ్లీషు అర్థం కాదు. చరిత్రపై ఉన్న అవగాహన, పట్టు అసాధారణం. ఎవరైనా వీరి సహాయం కోరితే వారికి తగిన మూల గ్రంథాలు దొరకడంలోనూ,
గుడిమల్లం అసలు పేరు తిరువిప్పిరంబేడు (శాసనాల ప్రకారం).
తిరు అంటే శ్రీ / గొప్ప / పుణ్యమైన అని అర్థాలు ఉన్నాయి
విప్పిర అన్నది సంస్కృత ' విప్ర ' నుండి వచ్చింది. అంటే బ్రాహ్మణుడు అని అర్థం
పేడు అన్న పదం గ్రామ సూచి (ఉదా: ఏర్పేడు)
తిరువిప్పిరంబేడు అంటే గొప్ప బ్రాహ్మణుడి ఊరు అని అర్థం
స్థలపురాణం ప్రకారం ఈ ప్రాంతం పరశురాముడు శివుడిని కొలిచిన ప్రాంతం. బహుశా శ్రీమహావిష్ణువు అవతారమైన పరశురాముడే ఊరి పేరులో ఉన్న గొప్ప బ్రాహ్మణుడు అయ్యుండాలి.
అని గుడిమల్లాన్ని శాసనాలు పేర్కొంటున్నాయి. మరి గుడిమల్లం అన్న పేరు ఎలా వచ్చింది అన్నదానికి మరో కథ ఉంది. ఇక్కడ ఉన్న శివలింగాన్ని పూజించే విషయమై వేటగాడి రూపంలో ఉన్న పరశురాముడు / శ్రీమహావిష్ణువు కు, చిత్రసేనుడు అనే యక్షిణి రూపంలో ఉన్న బ్రహ్మకు ఘోర యుద్ధం జరిగింది అని