Thread by @metcihan

bakanlığın açıkladığı günlük tabloda 28 temmuz'a kadar "vaka" olarak tanımlanan değerler 29 temmuz'dan itibaren "hasta" olarak tanımlandı. o gün pek dikkat çekmeyen bu değişikliğin bir skandalı örtme amaçlı olduğu anlaşılıyor. detayları paylaşacağım. bakanlık açıklama yapmalıdır.

tablonun yenilendiği ilk gün sağlık bakanı başka değişikliklere dikkat çekiyor ancak niçin "vaka" yerine "hasta" sözcüğünü kullanmaya başladığını açıklamıyordu. bugüne kadar da açıklamadı. çünkü aslında uluslararası standarda aykırı bir durum söz konusuydu

https://twitter.com/drfahrettinkoca/status/1288510181253545984

vaka (case), dünya sağlık örgütü tarafından "a person with laboratory confirmation of covid-19 infection, irrespective of clinical signs and symptoms." ile tanımlıyor. test sonucu "pozitif" olan, semptom olup olmadığına bakılmaksızın, vaka kabul ediliyor.
who.int/publications/i…

bakanlık "vaka" yerine "hasta" terimini kullanmaya başladı. çünkü, tanım gereği, test sonucu pozitif olan herkesin tabloya "vaka" olarak yansıtılması gerekiyordu. oysa, pozitif olup tedavi görmeyenler yansıtılmıyordu. tablodaki sayı yalnızca tedavi görenlerin ("hasta") sayısıydı.

29 temmuz itibariyle bakan fahrettin koca günlük tablo duyurularında "vaka sayısı" yerine "hasta sayısı" demeyi tercih etti. bakan dahil, yetkili kişiler, vaka ve hasta tanımlarının birbirinden farklı olduğunu anlatmaya başladı. haberde örnekleri mevcut.

https://twitter.com/FOXhaber/status/1311016408315236354

peki 28 temmuz'a kadar vaka (pozitif) sayıları, 29 temmuz'dan sonra ise hasta (tedavi gören) sayıları verilmiş olabilir mi? olamaz. bu ardışık günlerde resmi değerlerin süreklilik arz ettiğini ve kaydadeğer ölçüde bir değişim yaşanmadığını görüyoruz. yani sadece etiket değişmiş.

bakanlığın "biz başından beri 'tedavi gören' kişi sayısını duyuruyorduk. bunu 'vaka' diye tanımlamanın doğru olmadığını sonradan fark ettik. bu yüzden 'hasta' demeye başladık." gibi bir açıklama yaptığını varsayalım. hoş görülmez ama en azından tutarlı olur mu? olmuyor. anlatayım

öncelikle bu yaklaşım dünya standartlarına aykırı. bakanlık yurt içinde "vaka" yerine "hasta" demeye başladı ama bu sayılar hâlâ yurtdışına case (vaka) olarak bildiriliyor. yani, şeffaf olmayan diğer ülkeler gibi türkiye'nin de dünyaya sunduğu veriler gerçeği yansıtmıyor.

ayrıca vaka/test oranı yaklaşık %15 olarak bekleniyor. bu oranı yetkili isimler de dile getirdi. sağlık bakanlığı tabloyu ilk kez açıklamaya başladığında oranlar böyleydi. giderek düştü ve %1'e kadar geriledi. ve bu düşüş, henüz vaka/hasta ayrımı yokken, nisan ortasında başladı.

başlarda yüzde %15 civarı olan vaka/test oranı "vaka" teriminin kullanıldığı son gün (28 temmuz) %2'ye kadar düşmüştü. buradan da anlaşılıyor ki, tabloda "vaka" olarak açıklanan değerler, "test sonucu pozitif" olanların hepsini değil, yalnızca "tedavi görenleri" kapsıyordu.

yukarıdaki son iki twitte kullandığım verileri doğrulamak isterseniz buraya bakabilirsiniz: covid19.saglik.gov.tr/TR-66935/genel…
vaka/test yüzde oranın zamanla değişimini grafikleştirebilirsek daha net anlaşılır. belki biri yapar diye belirttim. (linkteki veriler excel'e kolayca kopyalanıyor)

görüldüğü üzere vaka/test oranı %15'lerden %1'lere kadar düşüyor. işin ilginç yanı, bu düşüş 29 temmuz'dan çok daha önce başlıyor. yani hasta/vaka ayrımına gitmeden önce bile uluslararası standarda aykırı bir durum var. her "pozitif" bildirilmemiş.
kaynak: korona-turkiye.com/incelemeler/ye…

az önce sağlık bakanı vaka/hasta ayrımını doğruladı. her vakanın tabloya yansımadığını söyledi. ancak bu itiraf başka itirafları da beraberinde getiriyor. örneğin, 29 temmuz'dan önceki vaka sayılarının gerçek vaka sayıları olmadığını kabul etmiş oluyor.

https://twitter.com/Haberturk/status/1311350115081355264

skandal, usulsüzlük, halkı (hatta dünyayı) kandırma.. adına ne derseniz deyin burada bitmiyor. bakanlık hasta/vaka ayrımını ortaya attıktan sonra bile durum raporlarında 15 eylül'e kadar "vaka" diye duyurmaya devam etti. 16 eylül'de değiştirdi.
kaynak: sbsgm.saglik.gov.tr/TR,66424/covid…

fahrettin koca sürecin daha başında büyük harflerle "şeffaflık" vurgusu yapıyordu. şimdi görüyoruz ki, süreç yönetiminde her şeyden önce şeffaflık rafa kaldırılmış.

https://twitter.com/drfahrettinkoca/status/1237828438553178114?s=19