Thread by @HojjatMianabadi

هیدروپلیتیک و #دیپلماسی_آب در رودخانه #هیرمند
#رشتو
رودخانه بین‌المللی #هیرمند یکی ازحوضه‌های آبریزمهم درغرب آسیاومشترک بین 🇮🇷و🇦🇫 است که منبع اصلی تأمین آب تالاب بین‌المللی #هامون وحیات #سیستان بزرگ است.این تالاب درسال ۱۹۷۵م. بعنوان تالاب حفاظت شده در #کنوانسیون_رامسر ثبت شد.1/11

https://twitter.com/zahrakeshvari/status/1321698674582429696

تعاملات هیدروپلیتیکی دوکشوربرسربهره برداری از #هیرمند بیش از 200سال بطول انجامیده که دراین دو قرن فرازونشیب های فراوانی را تجربه کرده است که درنهایت منجربه قرارداد آبی درسال ۱۳۵۱ش(۱۹۷۳م)شد.برمبنای این قراردادمتوسط۸۲۰م.م.م از آب هیرمنددریک سال نرمال آبی بایدبه ایران جریان یابد2/11

عدم پایبندی کشوربالادست به معاهده وهمچنین خشک شدن تالاب هامون وقرارگرفتن آن درلیست #مونترو (لیست تالابهای درمعرض خطر)،باعث شده است که تنش آبی بین دوکشورهمچنان پابرجا باشد.تبعات اقتصادی،اجتماعی،سیاسی وامنیتی وهمچنین محیط زیستی خشک شدن #هامون برای مردم منطقه بسیارچشمگیربوده است3/11

باوجودبرگزاری نشست ها وجلسات متعدد مشترک، اجماعی بین دو کشور بر سر علل خشک شدن تالاب هامون صورت نگرفته است. ایران ادعا می کند که فعالیت های سازه ای صورت گرفته در بالادست هیرمند باعث کاهش جریان آب به ایران به میزانی کمتر از جریان توافقی در معاهده 1351شده است.4/11

درحالیکه،🇦🇫 تلاش داشته نشان دهدکه این کشور به معاهده بین دوکشور برسر رودخانه بین‌المللی #هیرمند پایبند بوده وکاهش جریان آب به ایران بدلیل کاهش بارش درسالهای اخیربوده است. افغانستان مکرر مدعی شده است که تغییرات اقلیمی وکاهش بارش درسالهای اخیر،عامل کاهش جریان هیرمند بوده است5/11

براین اساس و برای بررسی صحت ادعاهای مطروحه، در مطالعه‌ای علمی، روند تغییرات بارش در حوضه آبریز بین‌المللی هیرمند در سه دهه گذشته (34 سال) با کمک داده‌های ماهوارهای PERSIANN-CDR و CHIRPS مورد بررسی قرار گرفت. 6/11

link.springer.com/article/10.100…

نتایج این مطالعه نشان داد که برخلاف ادعای کشوربالادست، میزان بارندگی دربازه ۳۴ سال ذکرشده درمقیاس فصلی و سالانه درحوضه آبریز #هیرمند افزایش داشته است.همچنین باوجود کاهش شدت بارش درحوضه، فراوانی ومیزان بارشهای سنگین در مناطق کوهستانی(منبع اصلی تغذیه حوضه) افزایش یافته است. 7/11

به بیان ساده، میزان بارش فصلی و سالانه در بالادست حوضه افزایش یافته است. نتایج همچنین نشان داده است که در طول بازه مورد مطالعه، در حوضه آبریز #هیرمند تعداد روزهای بارانی افزایش و تعداد روزهای بدون بارش نیز کاهش یافته است.علاوه بر این،درقسمتی از حوضه که در ایران قرار دارد، 8/11

روندکاهش یاافزایشی مقدار بارش سالانه وفصلی،شدت وفراوانی بارش ازنظرآماری معنی‌دارنبوده است.لذا کاهش جدی آوردآب به داخل 🇮🇷ناشی از کاهش بارندگی درحوضه(در بالادست ودرپایین‌دست)صحیح نیست.
براین اساس، ابزارهای نوین علمی میتواننددر #دپیلماسی_آب و مدیریت مناقشات کارکردجدی داشته باشند9/11

آوردکل حوضه آبريز #هيرمند که از🇦🇫سرچشمه ميگيرد حدود 9ميلياردو 300م.م.م برآورد شده است.میزان حقابه ایران از رودخانه #هیرمند براساس معاهده سال1351ش (1973م)،با داوری کشورهای غربی از بیش از 60% درگذشته به حدود 14% کاهش و بمیزان 820م.م.م درسال های نرمال وفوق نرمال تعیین شده است.10/11

این حقابه صرفاً برای مصارف شرب و کشاورزی تعریف شده و متأسفانه بدلایل متعدد در این معاهده نیازهای زیست‌محیطی تالاب‌های بین‌المللی هامون درنظر گرفته نشده است.11/11

https://twitter.com/HojjatMianabadi/status/1180130929832009733