Op #EqualPayDay zong het weer rond: vrouwen verdienen veel minder dan mannen en zijn ondervertegenwoordigd in hoge posities. Maar klopt dat allemaal wel? En zo ja, wat is hier aan de hand? Een (lange) draad met cijfers.
De cijfers over het verschil in inkomens zijn duidelijk. Het inkomen van werkende vrouwen is 38% lager dan van werkende mannen en vrouwen werken ook nog eens minder vaak. Ze zijn dus minder economisch zelfstandig en financieel kwetsbaar bij een scheiding cbs.nl/nl-nl/nieuws/2…
Dat vrouwen minder verdienen komt vooral doordat ze minder uren werken en banen hebben in bedrijfstakken met minder hoge lonen. Ook geven ze minder vaak leiding over anderen, hebben minder ervaring, enzovoort.
Gecorrigeerd voor die verschillen is het uurloon van vrouwen in het bedrijfsleven 7% lager dan van mannen, bij de overheid 4%. Dat verschil kan veroorzaakt worden door discriminatie, maar niet per se. cbs.nl/nl-nl/maatwerk…
Er zijn namelijk veel zaken die we niet precies weten. De indeling in beroepsniveau is erg grof, en ook weten we niet hoeveel mensen degenen met een managementpositie aansturen
Bij dat loonverschil is nog iets bijzonders aan de hand: ongecorrigeerd voor alle verschillen is tot een jaar of 30 het gemiddelde uurloon van vrouwen juist hoger dan dat van mannen. Inderdaad, jonge vrouwen hebben beter betaalde mannen dan jonge mannen. 
(Even een zijsprong: als jonge vrouwen door hun opleiding en startsalaris betere perspectieven hebben dan jonge mannen, lijkt het me financieel gezien logisch dat mannen hun carrière vaker op een lager pitje zetten dan vrouwen)
Bij de topposities is het beeld glashelder: van alle topverdieners in het bedrijfsleven is slechts 21% vrouw. cbs.nl/nl-nl/nieuws/2…
Dat vrouwen minder verdienen en minder vaak de top bereiken heeft één alles overheersende oorzaak: ze werken minder uren dan mannen, en niet zo’n beetje ook. In Nederland werken mannen maar liefst 58% meer uren dan vrouwen
Minder uren werken heeft impact op je carrière. Een toppositie bereik je niet zomaar. Daarvoor heb je ervaring nodig, meestal een goede opleiding en misschien wel het belangrijkste: je moet fulltime werken.
De meeste mensen in topposities zullen dus wat ouder en hoogopgeleid zijn en fulltime werken. Van alle mensen in deze groep is 24% vrouw, slechts iets meer dan hun aandeel van 21% in de topposities. Die ondervertegenwoordiging is dus minder groot dan het leek.
Als we weten dat het verschil in inkomen en loopbaansucces vooral komt doordat vrouwen minder werken is de volgende vraag: waarom werken vrouwen dan minder uren dan mannen?
Het antwoord lijkt voor de hand te liggen: kinderen natuurlijk! Vrouwen besteden veel meer uren aan de verzorging dan mannen. Die zijn de laatste jaren wel iets meer gaan doen, maar het verschil is nog steeds groot.
Bij stellen met kinderen werkt maar 15% van de moeders fulltime en 81% van de vaders. 19% van de moeders werkt zelfs helemaal niet. Verder geldt dat geen bevolkingsgroep zo veel uren werkt als vaders van jonge kinderen: gemiddeld zelfs meer dan 40 uur per week.
Dus, zorgen vrouwen liever voor de kinderen en mannen liever niet? Een aanzienlijke minderheid (ca. 30%) van de Nederlanders vindt dat vrouwen beter zijn in het zorgen voor kinderen en vindt het een slecht idee als een werkende moeder haar jonge kinderen naar een crèche brengt
Toch is de zorg voor kinderen niet de enige oorzaak. Van de hoogopgeleide vrouwen van tussen de 25 en 35 werkt slechts de helft fulltime, tegen 81% van de mannen. Van kinderen is dan nog vaak geen sprake
Dit is voor mij een raadsel. In het onderwijs laten vrouwen zien dat ze harder kunnen werken dan mannen, met betere resultaten. Waarom is dat ineens andersom ze gaan werken? Anticiperen vrouwen op de zorg voor kinderen en het effect daarvan op hun carrière?
Wat het mysterie extra groot maakt, is dat Nederland internationaal uit de toon valt. Traditionele opvattingen en vaders die geen zin hebben om voor hun kinderen te zorgen heb je overal. Maar bijna nergens is het verschil tussen mannen en vrouwen zo groot als hier
Ik noemde al het verschil in gewerkte uren van 58%. In de EU is dat gemiddeld 41%, alleen in Italië is het verschil groter. Daar heb ik rekening gehouden met het feit dat Nederlandse vrouwen relatief vaak werk hebben, maar het vele deeltijdwerken doet dat teniet.
Ook jonge hoogopgeleide Nederlandse vrouwen vallen op. Van de werkende vrouwen in deze groep werkt slechts 40% fulltime, tegen een gemiddelde van 78% in de EU.
Nederlandse vrouwen werken dus niet alleen veel minder dan Nederlandse mannen, maar ook minder dan vrouwen in andere Europese landen. Waarom is dat?
Zijn Nederlandse mannen nog conservatiever dan mannen in andere landen? Zijn Nederlandse vrouwen liever met hun kinderen in de weer dan andere vrouwen? Zijn het de 20e-eeuwse schooltijden? De slechte en dure kinderopvang?
Ieder individueel geval is uiteraard een eigen keuze. Maar als al die individuele keuzes collectief zo anders uitvallen dan in de landen om ons heen, is er iets anders aan de hand. Wat dat ook is, doen we onszelf zo niet tekort?
Ik denk van wel. Vrouwen, die hun potentie minder waarmaken en financieel kwetsbaar zijn. Mannen, die veel van de jeugd van hun kinderen missen. En de samenleving, die met de misgelopen inkomsten de kosten van vergrijzing beter op zou kunnen vangen.
Wie weet, als dankzij goede en betaalbare kinderopvang vrouwen net zoveel uren zouden werken als mannen: misschien kunnen we dan gewoon met 65 met pensioen.
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
