Thread by @shbesfand

آنقدر تعریف و تمجید «مصاحبه» چندی قبل خانم سارا معصومی @SaraMassoumi با وزیر خارجه @JZarif را اینجا دیدم که عاقبت وقت گذاشتم و خواندم. انصافا بسیار «حرفه‌ای» و «هوشمندانه» بود. در واقع به عنوان تمرین درسی می‌توان این مصاحبه را در کلاس‌های روزنامه‌نگاری مورد استفاده قرار داد.
۱/

اوج موفقیت خبرنگار در این مصاحبه آنجا است که می‌تواند مطالبات سیاسی و ایدئولوژیک یک جریان خاص را به عنوان «نظر مردم» یا «نظر صاحب‌نظران» از دکتر ظریف پیگیری کند. بدون آن که نیازی ببیند به منبع، نظرسنجی یا مستنداتی در این زمینه اشاره کند.
۲/

در واقع خبرنگار با ابزارهای بیانی مختلف (از کلام و لحن تا زبان بدن) خود را در چنان جایگاه برتر، مسلط و ذیصلاحی (authoritative) قرار می‌دهد که به صرف اشاره به نقل قول‌هایی از کوچه و بازار به عنوان «نظر اکثر مردم»، می‌تواند جناب وزیر را مقهور و منفعل کند.
۳/

ویژگی دیگر این گفت‌و‌گو، داشتن «تم اصلی» است. مثل فیلمی که یک قصه‌ی یک خطی دارد، این مصاحبه هم در اصل یک سوال بیشتر ندارد. باقی همه شاخ و برگ آن است و کمک می‌کند که آن سوال بهتر تبین شود و پیرامون آن پاسخ گرفته شود. این شیوه طبعا خواننده عام را دنبال همان مقصود می‌کشد.
۴/

سوال کلیدی که تمام این مصاحبه حول آن می‌چرخد این است: «چرا در برابر آمریکا کوتاه نمی‌آیید؟» پیش‌فرض ناگفته‌ی مصاحبه این است که «مشکل از ایران است».
پاسخ آقای ظریف هم یک جمله است. چند بار هم در این مصاحبه‌ی ویرایش شده بر آن تاکید کرده‌اند: «أنا رب الابل»!
۵/

یعنی وزیر خارجه صرفا «مجری» سیاست‌ خارجی است. این عبارات یادآور جمله معروف یک رئیس‌جمهور سابق است که بعد ۸ سال تصدی مقام دوم کشور گفت «تدارکاتچی» بوده است. تلاشی ناپذیرفتنی برای سلب مسئولیت از خود.
عجیب که همین سیاستمداران در انتخابات بعدی اول صف نامزدی و تصدی سمت‌ هستند!
۶/

اتفاقا به نظر می‌رسد کارکرد اصلی «مصاحبه» فوق هم ناظر به «آینده» است. قرار است به «مخاطبان هدف» که از جناب وزیر سرخورده‌اند، گفته شود هرچند ایشان نتوانست «رؤیاهای آمریکایی» شما را برآورده کند، ولی آدم خوبی است، بنده خدا اختیاری نداشته و معذور بوده است!

۷/

اتفاقا یک جا بر عبارت «معذورم از پاسخ» هم در مصاحبه تصریح شده است. و این که جناب وزیر مجبور بوده از چیزهایی دفاع کند که قبول نداشته است. (واقعا از این همه فداکاری و ایثار دل انسان کباب می‌شود!). و در نهایت این کدگذاری که: مردم اگر در انتخابات شرکت کنند مشکلات حل می‌شود!
۸/

شاید فکر کنید دارم «زیاده‌خوانی» می‌کنم از متن. (Reading too much into it)
اما به این سوال خبرنگار محترم دقت کنید:
 
«چرا بيشترين ميزان تنش را ما بايد با امريكا داشته باشيم؟»

می‌بینید سؤال چقدر «حرفه‌ای» و «هوشمندانه» است؟ گویی «هرچه آن خسرو (آمریکا) کند نیکو بود»!
۹/

یک جا که جناب وزیر دارند به سوابق ضد حقوق بشری دولت «دوست و برادر» کانادا در لاپوشانی جنایات دولت عربستان اشاره می‌کنند، خبرنگار محترم خیلی «حرفه‌ای» و «هوشمندانه» کات می‌دهند که یک وقت غیبت نشود پشت سر کانادا! و باز «اشتباهات خودمان» را یادآور می‌شوند.
۱۰/

اما همین خبرنگار «حرفه‌ای» در ۴ سوال متوالی گریبان جناب وزیر را در خصوص کمک ایران به ملت مظلوم فلسطین - که مورد آزار و خشونت وحشیانه صهیونیست‌ها است - می‌گیرد. چنان می‌پرسند «آیا تایید می‌کنید؟» انگار تخلفی اتفاق افتاده! آری از منظر آن «رؤیای آمریکایی» این کارها تخلف است.

۱۱/

این مصاحبه، خصوصا ویدئوهای آن، بیش از پیش تصور ذهنی مخاطبان از توانمندی ذهنی دکتر ظریف در مذاکره را مخدوش می‌کند. با این که جناب وزیر در یک محیط «کاملا امن» قرار داشته و با خبرنگاری سخن می‌گوید که گاه در برابر منتقدان وزیر هم وظایف روابط عمومی را داوطلبانه انجام می‌دهد.
۱۲/

مثلا به این ویدئوی عجیب توجه کنید. طی دو دقیقه جناب وزیر از ادعای داشتن نقش «صفر» در تدوین سیاست خارجی می‌رسند به اعتراف به داشتن نقش زیاد در:
۱) برجام (مهمترین پرونده دیپلماتیک تاریخ معاصر ایران)، ۲) رابطه با روسیه و چین، ۳) رابطه با آمریکای لاتین!
۱۳/

https://twitter.com/SinaToossi/status/1353372779660390400?s=19

آدم فکر می‌کند اگر طی دو دقیقه گفت‌و‌گو با یک خبرنگار، جناب وزیر می‌توانند چنین تغییر موضع عظیم ۱۸۰ درجه‌ای را مرتکب شوند، در یک مذاکره بین‌المللی با دیپلمات‌های کارکشته چه اتفاقاتی ممکن است بیافتد؟!
وقتی آدم تکلیفش با خودش مشخص نباشد از این مشکلات پیش می‌آید.
۱۴/

اما یک جمله طلایی از جناب‌وزیر در این مصاحبه هست که به همه‌ی این نقاط ضعفش می‌ارزد. متاسفانه این جمله نه تیتر شده، نه سو تیتر، نه توئیت شده، نه ویدئویش بیرون آمده. به شکل کاملا «حرفه‌ای» و «هوشمندانه» محو شده از سپهر عمومی! هرچند در متن مصاحبه هست و منتشر شده است.
۱۵/

یک جمله که اگر جناب وزیر آن را سرلوحه برنامه‌های خود قرار داده بود شاید امروز او را در این وضعیت رقت‌انگیز و با این ادبیات «مجبورم» و «معذورم» و «اختیارم صفر است» نمی‌دیدیم. می‌توانست با افتخار سرش را بالا بگیرد.
۱۶/

جناب آقای دکتر ظریف در این جمله‌ی تاریخی می‌فرمایند:

«آن جمعيت در شهادت سردار سليمانی ... نشان می‌دهد كه اين مردم قهرمان خود را كسی می‌داند كه در مقابل امريكا ايستاده است.»

تمام/

لینک متن کامل مصاحبه:
etemadnewspaper.ir/fa/main/detail…

لینک ویدئوی کامل مصاحبه: