Thread by @vbozkurt55

1-Lisansüstü eğitim gören öğrencilerin çok sık sorduğu sorulardan birisi de şu:

Datayı topladık. Şimdi hangi analizleri yapacağız?

2-Hangi analizleri yapacağınız elinizdeki datanın niteliğine bağlıdır.

Ne tür sorular yer alıyor ölçeğinizde/soru formunuzda?

Yani ölçüm düzeyiniz nedir?

4 farklı ölçüm düzeyi söz konusu.

3-Birincisi NOMİNAL/Sınıflayıcı/Sözde ölçüm seviyesi.

En basit olanı. Sadece sınıflama yapar.

Ast/üst yoktur. Örneğin cinsiyet, saç rengi, meslekler, hangi köyde yaşadığınız.

4-İkincisi ORDİNAL/Sıralayıcı ölçüm düzeyi

Birincisinden daha güçlüdür.

Sıralama yapar; ancak sıralar arasındaki mesafe eşit değildir.

Örneğin: Maraton koşusunda 1., 2., 3.,4. olmak. Sıra belli; fakat aralarındaki mesafe eşit değil.

5-INTERVAL/Eşit aralıklı

Sıfır noktası yok, yani eksi de olabilir; ancak aralıklar arasında mesafe eşit.

Örnek: Sıcaklık

İlk ikisinden güçlü, rasyodan daha zayıf bir ölçekleme.

6-Son olarak RASYO/oranlı ölçekleme

Sıfırdan başlar ve devam eder. En güçlü ölçüm düzeyi budur.
Datanız uygulayacağınız istatistik testinin diğer varsayımlarını karşıladığında analiz seçenekleriniz en üst düzeye çıkar.

7-Bu sebeple yaş, gelir gibi rasyo verileri açık uçlu sormakta fayda var. Rasyo veriyi sınıflayıcı ya da sıralı data haline getirebilirsiniz, ancak sıralı datayı rasyo dataya dönüştüremezsiniz.

Konunun epeyce başka detayları var. İleride devam edeceğim. Bu twit serisi için, aynı zamanda uzun yıllardır yöntem dersine başlangıç kitabı olarak kullandığım R.Coşkun, R.Altunışık ve @EnginYl 'ın kitabına bakılabilir:
kitapyurdu.com/kitap/sosyal-b…