#19Mayıs'a ilişkin soru/cevaplardan oluşan bir bilgisel yapalım. Böylece kafa karışıklıklarını sona erdirmeye çalışalım. Sizden ricam bu tweeti paylaşınız.
En merak edilen sorudan başlayalım:
Soru 1- Atatürk'ün Samsun'a Sultan Vahdettin mi gönderdi?
Cevap: Evet ama...
En merak edilen sorudan başlayalım:
Soru 1- Atatürk'ün Samsun'a Sultan Vahdettin mi gönderdi?
Cevap: Evet ama...
Cevap 1: Atatürk'ün Samsun'a gönderilmesinin amacı Karadeniz'de bulunan ve Rum ahaliyle çatışmalar yaşayan yerli çetelerin dağıtılmasıydı.
Soru 2: Osmanlı neden direnen çeteleri dağıtmak istedi?
Cevap 2: İngilizler bu çeteleri bahane ederek bölgeyi işgal etmekle tehdit etti.
Soru 2: Osmanlı neden direnen çeteleri dağıtmak istedi?
Cevap 2: İngilizler bu çeteleri bahane ederek bölgeyi işgal etmekle tehdit etti.
Soru 3: Osmanlı neden bölgeye Paşa gönderdi?
Cevap 3: Osmanlı, İngilizlerin tehdidi üzerine bölgede gerçekten sorun olup olmadığını tespit etmek için Ordu Müfettişi göndermeye karar verdi.
Cevap 3: Osmanlı, İngilizlerin tehdidi üzerine bölgede gerçekten sorun olup olmadığını tespit etmek için Ordu Müfettişi göndermeye karar verdi.
Soru 4: Bu görev için neden Atatürk seçildi?
Cevap 4: Atatürk halk nezdinde Çanakkale Zaferi nedeniyle popülariteye sahipti. Aynı zamanda Sultan Vahdettin'le tanışıklığı bulunuyordu. Bu nedenle onun emirleri harfiyen yerine getirebileceği düşünüldü.
Cevap 4: Atatürk halk nezdinde Çanakkale Zaferi nedeniyle popülariteye sahipti. Aynı zamanda Sultan Vahdettin'le tanışıklığı bulunuyordu. Bu nedenle onun emirleri harfiyen yerine getirebileceği düşünüldü.
Soru 5: Atatürk'ün İstanbul'un çıkışını İngilizler mi onayladı?
Cevap 5: O tarihlerde İstanbul, İngiliz ve Fransızların kontrolündeydi. Haliyle giriş ve çıkışları onlar denetliyordu. Atatürk'ün İstanbul'dan ayrılması için onlardan onay alındı.
Cevap 5: O tarihlerde İstanbul, İngiliz ve Fransızların kontrolündeydi. Haliyle giriş ve çıkışları onlar denetliyordu. Atatürk'ün İstanbul'dan ayrılması için onlardan onay alındı.
Soru 6: İngilizler Atatürk'ü tehdit olarak görmedi mi?
Cevap: Atatürk o tarihlerde gerçek niyetini açık etmediğinden İngilizler gözünde tehdit değildi. Üstelik Atatürk'ün İttihatçılarla arası açıktı. Bu nedenle İngilizler ondan fazla şüphe etmedi.
Cevap: Atatürk o tarihlerde gerçek niyetini açık etmediğinden İngilizler gözünde tehdit değildi. Üstelik Atatürk'ün İttihatçılarla arası açıktı. Bu nedenle İngilizler ondan fazla şüphe etmedi.
Cevap 6, dipnot:
Sultan Vahdettin o dönemde İngilizlere hiç direnmediği için İstanbul'da bir darbeyle tahttan indirilme tehlikesi bulunuyordu. Bu nedenle darbeye yeltenebilecek potansiyel paşaların İstanbul'dan uzaklaştırılmasının doğru olacağı düşünülüyordu.
Sultan Vahdettin o dönemde İngilizlere hiç direnmediği için İstanbul'da bir darbeyle tahttan indirilme tehlikesi bulunuyordu. Bu nedenle darbeye yeltenebilecek potansiyel paşaların İstanbul'dan uzaklaştırılmasının doğru olacağı düşünülüyordu.
Soru 7: Sultan Vahdettin Atatürk'e Milli Mücadele'yi başlatma emri verdi mi?
Cevap 7: Sultan o dönemde politika üretebilecek statüde değildi. Politikaları İngilizler ve onlara hizmet eden Damat Ferit üretiyordu. Vahdettin sadece bunları onaylayan bir makamdan ibaretti.
Cevap 7: Sultan o dönemde politika üretebilecek statüde değildi. Politikaları İngilizler ve onlara hizmet eden Damat Ferit üretiyordu. Vahdettin sadece bunları onaylayan bir makamdan ibaretti.
Soru 8: Atatürk'ün Samsun'a geçip Milli Mücadele'yi başlatacağından şüphe edilmedi mi?
Cevap 8: Edilmedi. Atatürk planını gizli tuttu ve sadece İsmet Bey, Ali Fuat Paşa, Cevat Paşa, Fevzi Paşa, Kazım Karabekir Paşa gibi isimlere söyledi.
Cevap 8: Edilmedi. Atatürk planını gizli tuttu ve sadece İsmet Bey, Ali Fuat Paşa, Cevat Paşa, Fevzi Paşa, Kazım Karabekir Paşa gibi isimlere söyledi.
Cevap 8 dipnot:
Atatürk, Samsun'daki yetkilerinin yazıldığı talimatnameyi Bakandan habersiz şekilde genişletmeyi başardı. Damat Ferit bu yetkileri gördüğünde fazla olduğundan şüphelendi ama Cevat Paşa, Damat Ferit'in tedirginliğinin gereksiz olduğunu söyleyerek onu teskin etti.
Atatürk, Samsun'daki yetkilerinin yazıldığı talimatnameyi Bakandan habersiz şekilde genişletmeyi başardı. Damat Ferit bu yetkileri gördüğünde fazla olduğundan şüphelendi ama Cevat Paşa, Damat Ferit'in tedirginliğinin gereksiz olduğunu söyleyerek onu teskin etti.
Cevap 8 dipnot:
Atatürk'ün geniş yetkilerle Samsun'a gitmesi hükümet planı olsaydı, Atatürk bu yetkileri bakandan gizlice genişletmezdi ve Damat Ferit bu geniş yetkileri tuhaf karşılayıp nedenini sormazdı.
Atatürk'ün geniş yetkilerle Samsun'a gitmesi hükümet planı olsaydı, Atatürk bu yetkileri bakandan gizlice genişletmezdi ve Damat Ferit bu geniş yetkileri tuhaf karşılayıp nedenini sormazdı.
Soru 9: Sultan Vahdettin kendisine darbe yapılacağından mı şüpheleniyordu?
Cevap: Evet. Sultan Vahdettin Atatürk'ü çağırıp bu konuda üstü kapalı bilgi almıştır. Hatta ondan böyle bir girişim olursa engel olmasını istemiştir. Bunları anlatan bizzat Atatürk'tür.
Cevap: Evet. Sultan Vahdettin Atatürk'ü çağırıp bu konuda üstü kapalı bilgi almıştır. Hatta ondan böyle bir girişim olursa engel olmasını istemiştir. Bunları anlatan bizzat Atatürk'tür.
Soru 10: Sultan Vahdettin, Atatürk'ü Samsun'a gönderirken "Paşa, devleti kurtarabilirsin" demiş midir?
Cevap 10: Evet. Fakat bu sözü söylerken kastettiği şey Karadeniz'deki çetelerin dağıtılmasıdır. Böylece İngilizler Karadeniz'i işgal etmekten vazgeçecek, devlet kurtulacaktır.
Cevap 10: Evet. Fakat bu sözü söylerken kastettiği şey Karadeniz'deki çetelerin dağıtılmasıdır. Böylece İngilizler Karadeniz'i işgal etmekten vazgeçecek, devlet kurtulacaktır.
Soru 11: Sultan Vahdettin, memleketin direnerek kurtulabileceğine inanmamış mıdır?
Cevap 11: İnanmamıştır. Çünkü Vahdettin kendi başına politika oluşturacak niteliğe sahip değildir. En güvendiği kişi olan Damat Ferit sıkı bir İngiliz yanlısıdır ve ülke işgal altındadır.
Cevap 11: İnanmamıştır. Çünkü Vahdettin kendi başına politika oluşturacak niteliğe sahip değildir. En güvendiği kişi olan Damat Ferit sıkı bir İngiliz yanlısıdır ve ülke işgal altındadır.
Cevap 11 dipnot:
Sultan Vahdettin tek çıkar yolun İngilizlere boyun eğmek olduğunu kabullenmiştir. Haliyle İngilizlere direnenleri "tüm barış ihtimalini berbat eden" asiler olarak görmüştür.
Vahdettin'in atadığı başbakan ve bakanlar da aynen böyle düşünmektedir.
Sultan Vahdettin tek çıkar yolun İngilizlere boyun eğmek olduğunu kabullenmiştir. Haliyle İngilizlere direnenleri "tüm barış ihtimalini berbat eden" asiler olarak görmüştür.
Vahdettin'in atadığı başbakan ve bakanlar da aynen böyle düşünmektedir.
Soru 12: Atatürk Samsun'a gittikten sonra ne yaptı?
Cevap 12: Hükümetin kendisine verdiği talimatları yırtıp atarak direnişi örgütlemeye başladı. Bunu yaptığı için Sultan Vahdettin onu geri çağırdı. Görevden almaya çalıştı.
Cevap 12: Hükümetin kendisine verdiği talimatları yırtıp atarak direnişi örgütlemeye başladı. Bunu yaptığı için Sultan Vahdettin onu geri çağırdı. Görevden almaya çalıştı.
Soru 13: Sultan Vahdettin Milli Mücadele'ye hiç destek verdi mi?
Cevap 14: Hayır. Tam tersi, Milli Mücadele'yi örgütleyenlerin tutuklanması için emir verdi. Onları kafir ve din düşmanı ilan etti. İdam edilmeleri için onay verdi. Onları yok etmek için Hilafet ordusu kurdu.
Cevap 14: Hayır. Tam tersi, Milli Mücadele'yi örgütleyenlerin tutuklanması için emir verdi. Onları kafir ve din düşmanı ilan etti. İdam edilmeleri için onay verdi. Onları yok etmek için Hilafet ordusu kurdu.
Soru 14: Bu iddiaların belgeleri var mıdır?
Cevap: Atatürk'ün tutuklanma emri Karabekir'e ve Elazığ valisine verilmiştir. İdam fetvası ise resmen ilan edilmiştir. Hilafet ordusu ise hükümet kararıyla kurulmuş resmi bir ordudur.
Hepsi belgelidir.
Cevap: Atatürk'ün tutuklanma emri Karabekir'e ve Elazığ valisine verilmiştir. İdam fetvası ise resmen ilan edilmiştir. Hilafet ordusu ise hükümet kararıyla kurulmuş resmi bir ordudur.
Hepsi belgelidir.
Soru 15: Sultan Vahdettin, memleket için direnenlere neden böyle fenalık etmiştir?
Cevap 15: Vahdettin, ciddi biçimde İngiliz-Damat Ferit kıskacına alınmıştır. Düşünceleri bu gruplar tarafından etkinlenmiş ve direnmenin faydasız olacağını kabullenmiştir.
Cevap 15: Vahdettin, ciddi biçimde İngiliz-Damat Ferit kıskacına alınmıştır. Düşünceleri bu gruplar tarafından etkinlenmiş ve direnmenin faydasız olacağını kabullenmiştir.
Cevap 15, dipnot:
Sultan Vahdettin'e göre bir an önce barış yapılmalıydı. Fakat direnişçiler işi uzatıp İngilizleri kızdırıyordu. Sultan, öfkelenen İngilizlerin daha ağır şartlar ortaya koyacağını ve bu durumun memleket aleyhine olacağına inanmıştı.
Sultan Vahdettin'e göre bir an önce barış yapılmalıydı. Fakat direnişçiler işi uzatıp İngilizleri kızdırıyordu. Sultan, öfkelenen İngilizlerin daha ağır şartlar ortaya koyacağını ve bu durumun memleket aleyhine olacağına inanmıştı.
Soru 16: Sultan Vahdettin, İngilizleri oyalamak için Milli Mücadele düşmanlığı yapıp alttan alta gizlice direnişi desteklemiş olamaz mı?
Cevap 16: Yaşananlar aksini gösteriyor. Sultan'ın onayıyla verilen idam ve tutuklama kararı nedeniyle Atatürk ortadan kaldırılabilirdi.
Cevap 16: Yaşananlar aksini gösteriyor. Sultan'ın onayıyla verilen idam ve tutuklama kararı nedeniyle Atatürk ortadan kaldırılabilirdi.
Cevap 16, dipnot:
Hükümet sadece Atatürk'ün tutuklanması emretmedi, aynı zamanda onun ölüdürülmesi suikastçi Mustafa Sagir'i gönderdi. Sagir görevini başarsaydı Atatürk öldürülecekti.
Yine, hükümet kararıyla kurulan Hilafet ordusu başarılı olsaydı Atatürk öldürülecekti.
Hükümet sadece Atatürk'ün tutuklanması emretmedi, aynı zamanda onun ölüdürülmesi suikastçi Mustafa Sagir'i gönderdi. Sagir görevini başarsaydı Atatürk öldürülecekti.
Yine, hükümet kararıyla kurulan Hilafet ordusu başarılı olsaydı Atatürk öldürülecekti.
Cevap 16, dipnot:
Yaşananlar başka bir şeyi daha ortaya koyuyor. Atatürk, memleketin pek çok yerinden gizlice silah kaçırılmasını emretmiştir. Sultan'ın onayıyla hareket eden Anzavur isimli Milli Mücadele düşmanı, kaçırılan bazı silahları geri almak için savaşmıştır.
Yaşananlar başka bir şeyi daha ortaya koyuyor. Atatürk, memleketin pek çok yerinden gizlice silah kaçırılmasını emretmiştir. Sultan'ın onayıyla hareket eden Anzavur isimli Milli Mücadele düşmanı, kaçırılan bazı silahları geri almak için savaşmıştır.
Soru 17: Atatürk, Milli Mücadele esnasında neden amaçlarının Padişahı ve Hilafeti kurtarmak olduğunu resmi olarak açıklamıştır?
Cevap 17: Atatürk, Sultan'ı yanına çekebilmek ve Damat Ferit'i görevden aldırabilmek için bir dönem çabaladı ama Sultan ısrarla reddetti.
Cevap 17: Atatürk, Sultan'ı yanına çekebilmek ve Damat Ferit'i görevden aldırabilmek için bir dönem çabaladı ama Sultan ısrarla reddetti.
Cevap 17, dipnot:
Atatürk mücadeleyi verirken Padişah karşıtlığı yapmanın davaya zarar vereceğini düşündüğünden, Sultan'ı "esir edilmiş ve bağımsız karar alamayacak duruma düşmüş" kişi olarak niteledi.
Atatürk mücadeleyi verirken Padişah karşıtlığı yapmanın davaya zarar vereceğini düşündüğünden, Sultan'ı "esir edilmiş ve bağımsız karar alamayacak duruma düşmüş" kişi olarak niteledi.
Cevap 17, dipnot:
Süreç içerisinde Sultan, mücadeleyi engellemek için pek çok vahim kararlar aldıkça toplum nazarındaki saygınlığı azaldı. Atatürk, İzmir'i geri alıp Yunan'ı denize döktükten sonra bile Vahdettin kutlama telgrafı çekmemiştir.
Süreç içerisinde Sultan, mücadeleyi engellemek için pek çok vahim kararlar aldıkça toplum nazarındaki saygınlığı azaldı. Atatürk, İzmir'i geri alıp Yunan'ı denize döktükten sonra bile Vahdettin kutlama telgrafı çekmemiştir.
Cevap 17, dipnot:
İngilizler, Türkleri birbirine düşürmek için barış görüşmelerine İstanbul'u çağırmaya yeltenince Atatürk saltanatı kaldırılmak istemiş ve mecliste yapılan tartışmalardan sonra kaldırılmıştır.
Bunun üzerine Vahdettin, İngiliz gemisiyle yurdu terk etmiştir.
İngilizler, Türkleri birbirine düşürmek için barış görüşmelerine İstanbul'u çağırmaya yeltenince Atatürk saltanatı kaldırılmak istemiş ve mecliste yapılan tartışmalardan sonra kaldırılmıştır.
Bunun üzerine Vahdettin, İngiliz gemisiyle yurdu terk etmiştir.
Soru 18: Tüm bunlar Sultan'ın "kötü adam" olmayı kabul ettiği danışıklı bir dövüş olamaz mı?
Cevap: Olamaz. Vahdettin, her şey olup bittikten sonra Mekke'ye geçip bir bildiri yayınlamış ve Atatürk'ü suçlamaya devam etmiştir. Bu durum danışıklı dövüş ihtimalini yok etmektedir.
Cevap: Olamaz. Vahdettin, her şey olup bittikten sonra Mekke'ye geçip bir bildiri yayınlamış ve Atatürk'ü suçlamaya devam etmiştir. Bu durum danışıklı dövüş ihtimalini yok etmektedir.
Cevap 18 dipnot:
Vahdettin, Mekke'de kaleme aldığı bildiride Milli Mücadele'yi kendisinin tasarladığından bahsetmediği gibi Atatürk ve arkadaşlarını hainlikle suçlamaya devam etmiştir.
Eğer mücadele danışıklı dövüş olsaydı, Vahdettin bunu bildirisinde açıklardı.
Vahdettin, Mekke'de kaleme aldığı bildiride Milli Mücadele'yi kendisinin tasarladığından bahsetmediği gibi Atatürk ve arkadaşlarını hainlikle suçlamaya devam etmiştir.
Eğer mücadele danışıklı dövüş olsaydı, Vahdettin bunu bildirisinde açıklardı.
Sonuç olarak,
Sultan Vahdettin'in Milli Mücadele'yi tasarladığı yönündeki iddiayı bizzat Sultan Vahdettin'in kendisi yalanlamaktadır.
Bilgisel sona ermiştir.
Sultan Vahdettin'in Milli Mücadele'yi tasarladığı yönündeki iddiayı bizzat Sultan Vahdettin'in kendisi yalanlamaktadır.
Bilgisel sona ermiştir.
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
