Thread by @boudewijnsteur

Lig hele week al ziek thuis. Maar 1 voordeel: genoeg tijd om na te denken. En de hele week (of eigenlijk al maanden) ben ik aan het nadenken hoe we het als overheid beter kunnen doen, wat daar voor nodig is en wat ik daar aan bij kan dragen. Een draadje zonder antwoorden 👇

Eerste vraag is natuurlijk wat voor soort overheid we willen hebben. Dat is echt al een ingewikkelde, want we willen eigenlijk veel tegelijk:
1). Presterende overheid: problemen moeten opgelost worden
2) Efficiënte overheid: het moet wel allemaal betaalbaar blijven

3). Rechtmatige overheid: regels gelden voor iedereen, dus ook voor de overheid
4). Rechtvaardige overheid: juist en eerlijk handelen naar de situatie, oog voor de consequenties voor mensen
5). Empathische overheid: luisteren naar wat er leeft en weten wat er speelt

Tweede vraag is dan wat voor overheid we op dit moment hebben. In ieder geval twee observaties:
1). Internationaal gezien hebben we een overheid waar we best tevreden over mogen zijn
2). Maar dat geldt vooral op die eerste drie punten (presterend, efficiëntie, en rechtmatig)

Voor de rechtvaardige en empathische overheid geldt dat niet of in ieder geval minder

Voor de presterende, efficiënte en rechtmatige overheid zijn ook allerlei instrumenten bedacht en ontwikkeld die ingezet kunnen worden. Dat geldt niet voor die laatste twee elementen, namelijk de rechtvaardige en empathische overheid

En juist op die laatste twee (rechtvaardige en empathische) elementen klinkt nu een grote maatschappelijke roep. Eigenlijk al een hele lange tijd, maar wordt nu versterkt door toeslagenaffaire

Het is niet dat er niets op die twee elementen gebeurt. Het Instituut voor @Publiekewaarden is bijvoorbeeld aan de weg aan het timmeren met instrumentarium. Maar als we een grotere nadruk op een rechtvaardige en empathische overheid willen, is meer nodig

Het grote risico - dat ik zie - is dat als we hier (met een rechtvaardige en empathische overheid) niet heel bewust mee aan de gang gaan, er (te) weinig gaat veranderen. Dan lukt het gewoon niet. Niet uit onwil. Dat geloof ik niet. Maar bij gebrek aan het 'hoe'

Voor verandering zul je namelijk een aantal zaken nodig moeten hebben:
1). Bestuurlijke moed: continu aandacht voor die verandering
2). Ontwikkelen van nieuwe (sturings)instrumenten: niets gaat vanzelf
3). Mensen die willen: en die lopen er echt zat rond in de overheid

Er zijn ongetwijfeld nog andere elementen noodzakelijk om tot verandering komen. Context is natuurlijk ook belangrijk - en die is gunstig: de roep om een andere, betere overheid is groot. Daar moet je gebruik van maken. Veranderingen binnen de overheid gaan immers niet vanzelf

Tsja, en wat kan ik zelf doen (behalve een - hopelijk samenhangend - draadje schrijven)? Wat een moeilijke vraag eigenlijk
1). De urgentie blijven voelen
2). Aandacht blijven vragen
3). Mocht een volgend (of dit) kabinet hier mee aan de slag gaan, meld ik mij bij dezen aan

Bovenstaande blijft maar een Twitterdraadje. Ik had nog veel meer willen zeggen of uitweiden op aantal punten, maar dit is de kern, geloof ik. Commentaar, kanttekeningen zijn van harte welkom. Ik probeer ook alleen mijn gedachten te ordenen.