Thread by @denizcan_dede

Bir arkadaşım 1977, 1989, 1994. 1999, 2004, 2009 ve 2014 yerel seçimlerinde MHP’nin kazandığı ilçelerin haritasını yapmış. Tespitlerinden ikisini paylaşmak istedim:

1. MHP nerde Yörük var orada kazanmış(Muğla hariç). Hatay'ın kuzeyinden başlayıp, Fethiye’ye kadar kazanmış.

2) Doğu Karadeniz’de sanıldığı gibi yoğun bir kemik MHP tabanı yok.

Tabii bu harita 2016’da muhaliflerin ayrılıp İYİ Parti’nin kurulmasından önceki dönemi gösteriyor. Muhtemelen “Yörük hattı”nın bir kısmı İYİ’ye geçecek/geçti ve İYİ İç-Batı ve Trakya’da daha başarılı.

Bu da genel seçim versiyonu. Tablo benzer.

Bu harita, esasen PKK kafasının ve sol-liberal cenahın “Türk milliyetçileri Türk olmuyor” komik tezini çürütüyor. Görüldüğü üzere 2018 yerel seçimlerinde İYİ Parti “Yörük hattı”nın batısında varlık göstermiş(MHP’nin giremediği yerlere de girerek).

Genel olarak gördüğüm, “boy/aşiret/alt-kimlik” bilgisi olan yani Yörük, Manav, Türkmen, Terekeme, Azeri, Avşar, Varsak gibi isimlendirmelere sahip Türklerde milliyetçi partilere oy verme oranı daha yüksek aksine. Tabii Bingöl Zazalarının MHP’yle geleneksel bağı var o ayrı.

Türk siyaseti, “etnik-genetik genelleme” yapma konusunda en falso alan. Önceden FETÖ yayın organları, şimdi bazı “liberal” çevreler ısrarla muhacirler böyle bilmemşu göçmenler şöyle yerli Anadolu Türkleri İslamcı gibi saçma genellemelere gidiyorlar ama bunların geçerliliği yok.

Yerel ve tarihi farkları da göz önüne alan bu tespit büyük ölçüde doğrudur. Ama burada bile elimizde Deliorman’dan iki bambaşka örnek var. CHP Ankara eski belediye başkanı Ali Dinçer ve caz sanatçısı eşi Yıldız İbrahimova vs. Süleymancıların kurucusu Süleyman Hilmi Tunahan.

https://twitter.com/betonsol31/status/1401630715167612930

Tabii yerel faktörler de etkili. Annemin Rumelili tarafta Konya’ya yerleşenler(benim soyumun dayandığı hat) Milli Görüş > AKP iken, İzmirli akrabalarımız CHP seçmeni. He İzmir de merkez sağdan merkez sola geçmiş bir yer, bu bile TR’de böyle genellemelerin yanlışlığını gösteriyor.

Yine ailemden örnek, Şavşat-Posof hattı Ahıskalıları(baba tarafım) 1980 öncesi sağ-sol çatışması zamanlarında solcu, genel doku olarak ise sol Kemalisttir. Posoflu deyince aklıma ilk gelen tip Ecevitçi emmi modelidir. Ama MHP’ye Ağrı’da seçim kazandıranlar, Terekeme&Ahıskalılar.

Hatta Türkiye’deki Ahıskalıları 3’e ayırabiliriz genel siyasi eğilim olarak:
1. Posof-Şavşat hattı - Sol Kemalizm ile sosyalist sol arası.
2. Ağrı, Muş gibi yerlere yerleşenler - Ülkücü
3. 1991 sonrası yerleşenler - Dini muhafazakar, genelde Cumhur İttifakı seçmeni.

Bazı arkadaşlar Türkiye’yi ABD sanıyor. ABD’de mesela Steve Bannon gibi örneklere rağmen İrlandalıların, Herman Cain ve Ben Carson gibi örneklere rağmen zencilerin, Kushner ailesi gibi örneklere karşın ise Yahudilerin “blok hâlinde” Demokrat Partili olduğu bir gerçektir.

Aynı şekilde çoğu İskoç ve İngiliz kökenli Apalaşyalıların hem “WASP” kavramının bir getirisi olarak hem de karakterleri gereği daha devletçi politikalardan ziyade serbest piyasayı yeğleyen tipler olmalarından ötürü Cumhuriyetçi Parti ve sağ liberteryenizmin kalesidir bkz.

https://twitter.com/hbdchick/status/1406889527256420357

Maine’deki adam ile Teksas’taki adamın zihin farkını açıklamak çok daha basit olabiliyor ama bizde böyle değil bu durum.

Aynı hesabın(@hbdchick) başka bir paylaşımı da vardı, Büyük Britanya’daki oy verme trendleri de Kelt ve Anglo-Sakson/Cermen genetik/tarihi yerleşim alanları ile uyumlu gidiyordu vb. (“İngiliz”ler içinde daha Kelt ve daha Cermen olanlar için de geçerli bu).

Ancak Türkiye’de durum böyle değil. Doğu Avrasya’sı %20 rekor bandında olan yani Oğuz-Türkmen genetik mirası en yüksek yerlerden Bolu/Seben ve Muğla/Milas’ı seçimlere göre karşılaştıralım :)

Bir Balıkesir-İzmir hattı Çepni’si ile bir Giresun Çepni’sinin kafa yapısı bir değildir, Cerit aşiretinden Ege’ye iskan olan ile Aksaray’a iskan olanın veyahut Gaziantep’te kalanın da dinamikleri aynı değildir.

Göç yolları, bağlı oldukları Nogay kabileleri vb. bir olan Konya ve Şereflikoçhisar Tatarları&Nogayları ile, Eskişehir’dekiler bile bir değil. İlki AKP-BBP, ikincisi CHP-İYİ çizgisine yakın.

Türkiye’de seçimlere etno-genetik durumların etkisi yok mudur? Mutlaka vardır ama Türkiye’de bu işler çok fazla değişkene bakıyor. Böyle çıkarımlar yapabilmek için mikro ölçekte incelemek lazım. Sadece bahsettiğim etnik Türkler için değil.

Arnavutlar, Kürtler, Boşnaklar, Çerkesler, hepsi yerel dinamikler başta olmak üzere bir çok farklı dinamiğe sahip sosyo-politik konularda. Bir gün bu konuda kapsamlı bir tez yazabilen bir sosyolog ve siyaset bilimci olursa gider elini öperim çünkü acayip çetrefilli & girift konu.

Ancak şu çok net ki, kimliğini çocukluktan itibaren boy, aşiret, tayfa ekseninde öğrenen Türklerde toplu olarak Türk milliyetçiliği daha yaygın. Bu da “nerde Türkçü, ülkücü varsa devşirme :)” zırvasını çürütmeye yetiyor. Bkz:

https://twitter.com/denizcan_dede/status/1364728517880123395

Bir de Alevi çatı ismiyle anılan Türkmen Alevileri, Nusayriler/Arap Alevileri ve Kürt-Zaza Alevilerinin aynı etnisitede bulundukları Sünnilere göre daha sol, özellikle Alevi Türkmenlerin sol Kemalist olduğu genellemesi de doğrudur, bu da etnisiteden öte mezhep meselesidir.

(Tabii bir Alevi Türkmen’in Türk-Türkmen kimliğine verdiği önem, onlardaki sol çizginin daha sol-Kemalist olmasını sağlıyor o ayrı)