Thread by @WiktoriaKrasno1

"ZARZĄDZANIE/Psychologia STRACHu – strategia socjotechniczna i propagandowa polegająca na instrumentalnym wykorzystaniu emocji strachu, w celu kontrolowania i manipulowania grupami lub całymi społeczeństwami. Opiera się na konstruowaniu, nakierowywaniu oraz skutecznym

podsycaniu lęków społecznych lub paniki moralnej, w konsekwencji czego, osoba lub osoby zarządzające strachem mogą postawić się w roli obrońcy.

Osoby korzystające ze strategii zarządzania strachem bywają nazywane handlarzami strachu[2]. Strategia zarządzania strachem jest

pojęciem pokrewnym do kultury strachu.

Etapy zarządzania strachem

Wyróżnia się trzy etapy zarządzania strachem. W modelu teoretycznym następują one bezpośrednio po sobie, jednak w praktyce mogą występować równolegle.

Stworzenie narracji strachu i komunikacja jej do

społeczeństwa. W początkowym etapie stosowania tej strategii, celem jest wytworzenie strachu, który jednocześnie często jest ukryty i w intencji korzystającego ze strategii ma pozostać nieuświadamiany przez grupę/społeczeństwo, do której kierowany jest komunikat handlarzy

/ społeczne, które w innych okolicznościach byłyby przez nie uważane za niedopuszczalne.

Zaoferowanie remedium. Osoby/podmioty zarządzające strachem uzupełniają wyjściową narrację o wizję rozwiązania lub zniwelowania źródła strachu. Remedium to jest uproszczone, zwykle zbudowane

jest wokół reakcji unikowej, ma też charakter prostej alternatywy “albo... albo”. Celem handlarza strachu jest wytworzenie w manipulowanej społeczności przekonania, że jedynym możliwym ratunkiem przed “zagrożeniem” jest udzielenie poparcia i podporządkowanie się proponowanym

przez niego politykom / działaniom.

Etap 1 może przybrać różne formy w zależności od warunków, w których następuje pierwsze wdrożenie strategii zarządzania strachem. Handlarz strachu może bazować na już pojawiających się w społeczeństwie lękach lub panice moralnej, albo też

wytwarzać je w oderwaniu od istniejących emocji społecznych.

Na każdym etapie zarządzania strachem dla handlarza strachem kluczowe jest trwałe umieszczenie narracji strachu w mediach i jej stała propagacja, przy czym media – podobnie jak w przypadku paniki moralnej – mogą

uczestniczyć w tej strategii w sposób mniej lub bardziej świadomy, obliczony na zwiększenie zasięgu lub wsparcie określonej agendy politycznej.

Podstawowe cele wykorzystywania strategii zarządzania strachem

Ogólne cele zarządzania strachem są określane jako kontrolowanie

lub zarządzanie grupami lub społeczeństwami. Do celów szczegółowych zaliczane są:

Odwrócenie uwagi od realnych problemów stojących przed daną grupą lub społeczeństwem.
Niwelowanie lub neutralizacja społecznych lęków związanych z brakiem stabilnej sytuacji życiowej poprzez

przekierowywanie ich na wykreowane źródło strachu.
Zbijanie kapitału politycznego i dyskredytacja przeciwników politycznych, którzy są opisywani jako niezdolni do dostrzeżenia zagrożeń, lub wręcz świadomie im zaprzeczający.
Naznaczanie i eliminowanie wrogów politycznych.

Tworzenie poparcia społecznego dla rozwiązań zwiększających uprawnienia służb policyjnych i ograniczania prywatności[1].
Budowanie spoistości i mobilizowanie grupy własnej. Poczucie zagrożenia gra istotną rolę w stosunkach międzygrupowych, może między innymi prowadzić do

odmawiania człowieczeństwa przedstawicielom grupy obcej i faworyzowania grupy własnej[3].

Mechanizmy zarządzania strachem
Handlarze strachem korzystają z szerokiego spektrum strategii socjotechnicznych i propagandowych. Do najbardziej specyficznych dla zarządzania strachem

zaliczane są:

Racjonalizacja, psychologiczny mechanizm obronny, w którym postawy i przekonania są uzasadnione w pozornie logiczny i racjonalny sposób, podczas gdy ich rzeczywiste przyczyny i motywy – w tym lęki – pozostają ukryte i nieuświadomione.

Tworzenie fałszywych

związkówprzyczynowo-skutkowych polegających na przypisywaniu pozornej lub znacząco wyolbrzymione odpowiedzialności za realne problemy i zagrożenia zjawiskom lub grupom społecznym, pozostających z nimi w luźnym bądź przypadkowym związku[4].
Opisywanie “zagrażających” zjawisk i

grup społecznych w sposób uproszczony[5], przy wykorzystaniu generalizacji, stereotypów oraz języka quasi naukowego.
Opisywanie zagrożenia w kategoriach uniwersalistycznych i absolutyzujących
Odwoływaniu się do lęków specyficznych dla kontekstu historyczno-kulturowego

“zastraszanej” społeczności.
Opisywanie rzeczywistości w oparciu o uproszczoną wizję świata z jasnym podziałem na “my” i “oni”, odzwierciedlającym podział na dobro i zło.
Unikaniu w opisie zagrożenia perspektywy jednostkowej, skupianie się na możliwie pojemnych kategoriach

zbiorowych.
Przypisywaniu figurze kozła ofiarnego wyłącznie złych cech i intencji, dehumanizacja grup i osób wskazanych jako źródło lęku.
Wskazanie prostych sposobów walki z “zagrożeniami”. Wśród nich kluczowe jest udzielenie poparcia dla działań proponowanych przez “handlarzy

strachu”.
Używanie w opisie zagrożenia metafor powiązanych z katastrofami naturalnymi i wątkami apokaliptycznymi.

Efekty

Zarządzanie strachem prowadzi do powstania dwóch rodzajów ofiar. Ofiarą bezpośrednią jest grupa lub społeczeństwo, które zostały poddane manipulacji przez

handlarzy strachu, przy wykorzystaniu wymienionych wyżej strategii zarządzania strachem. Efektem manipulacji jest zmiana postaw, rozwinięcie wrogiego stosunku do wybranej grupy obcej, zbudowanie przekonań opartych na fałszywych przesłankach.

Druga kategoria ofiar – pośrednich,

to członkowie grup, które zostały wskazane przez handlarza strachu jako źródło zagrożenia. W konsekwencji doświadczają oni stygmatyzacji, marginalizacji, wykluczania, lub – w skrajnych przypadkach – bezpośredniego prześladowania."