Thread by @larsroobol

Kunnen we (effectieve) stralingsdoses op verschillende momenten opgelopen bij elkaar optellen? Dat is een interessante vraag, waar jaren over gedebatteerd is en dat debat gaat nu nog steeds door.

Klein draadje daarover. 👇🏻

https://twitter.com/guyduchene4/status/1474887589299691529

1️⃣ Het DNA van onze lichaamscellen staat ieder uur onder druk. Door wat wij eten en drinken bijvoorbeeld, en omdat wij ademhalen. En ook door straling.

Daardoor kan de “wenteltrap” van het DNA beschadigen en breken. Gebeurt dat op een plek, dan heet dat enkelstringsbreuk (ESB).

2️⃣ Bij een dubbelstringsbreuk DSB) breekt de “wenteltrap aan twee tegenoverliggende kanten.

Ons lichaam is uitmuntend in het repareren van een ESB, en zeer goed in het repareren van een DSB.

Heel soms gaat die reparatie niet goed en dan merkt de cel dat bij de komende deling.

3️⃣ Wat er dan veruit in de meeste gevallen gebeurt, is dat de cel zichzelf dan “uit zet”: artsen noemen dat apoptose (celdood).

En soms gebeurt dat niet, en ontwikkelt de beschadigde cel zich tot een kankercel.

4️⃣ Cellen met verschillende functies hebben zeer verschillende delingstijden. Soms dagen, en sommige cellen delen zich nooit.

En niet iedere cel van hetzelfde type deelt zich precies op hetzelfde moment.

5️⃣ Een beschadigde cel kan je opvatten als een risico cel. Raakt er voor de celdeling van die cel NOG een cel vergelijkbaar beschadigd, dan heb je dubbel zo veel kans op het krijgen van kanker.

Maar delen die cellen zich een paar dagen later, en gaat dat goed (ze sterven), …

6️⃣ … dan wordt je risico weer gereset naar nul.

Een echte celbioloog zou zeggen dat het nog veel ingewikkelder in elkaar zit.

Maar het illustreert het optel-dilemma. De risico-cel leeft nl. best kort, in de meeste weefsels. En zet hij zichzelf uit, is het risico weg.

7️⃣ De wetgever stelt, op aanraden van @ICRP, de meest gezaghebbende stralingsbeschermings club in de wereld, een dosislimiet PER KALENDERJAAR.

Hun document 103 is overgenomen in de wetgeving van de EU lidstaten.

icrp.org/docs/ICRP_Publ…

8️⃣ in in dat document waarschuwt ICRP ook tegen zomaar optellen van doses. Zeker als het over heel kleine doses gaat die zeer veel mensen ontvangen, over een lange tijd.