Thread by @kayamerthasan_

1877-1878 Osmanlı - Rus Savaşı sonunda Osmanlı Devleti tarafından Rusya Devleti'ne savaş tazminatı olarak İstanbul Yeşilköy'de yaptırılan Rus Anıtı. Savaş sırasında farklı yerlerde ölen 5.000 Rus askerinin kemikleri burada toplanıp gömülmüştü.+

Yapımına 1895'te başlanan anıt hem dini bir işlevi yerine getiriyor hem de Rus zaferini simgeliyordu. Bu görkemli hali aslında II. Abdülhamid'in itirazı sonrası küçültülmüş haliydi. Anıt, Rus mimar Bozarov tarafından tasarlanıp inşa edildi.

Anıtın tüm masrafları Osmanlı hükümeti tarafından karşılandı. Anıtın yapıldığı alan Rus ordusunun savaş sırasında konakladığı yerdi. Fotoğrafta anıtın içi görünüyor.

Oldukça görkemli olan anıtın iç duvarlarına savaşta ölen askerlerin isimlerinin işlendiği nişler vardı. Rus Çarı Nikola'nın gönderdiği saray ressamları Beyoğlu'ndaki Rus Büyükelçiliği'nde 6 ay kalıp anıtın süslenmesi için çalışmışlardı.

Anıt I.Dünya Savaşı başlayıp, Rusya'ya tekrar savaş açılınca Enver Paşa tarafından 14 Kasım 1914 tarihinde patlatılıp yıkıldı. Yıkımdan önce anıttaki çan indirilip Askeri Müze'ye gönderildi. Binada bulunan eşyalar da polis müdürlüğüne teslim edildi.

Dönemin İstanbul Emniyet Müdürü yıkım hazırlıkları sırasında gelip müdahale etmiş, ancak Enver Paşayı yıkımdan vazgeçmeye ikna edememişti. Anıt içerisindeki ikonalar, dini kitaplar ve benzeri diğer dini eşyalar binanın havaya uçurulmadan önce İstanbul'daki Rus rahiplere verildi.

18 Aralık 1898'de açılan anıtın yıkımı, Fuat Uzkınay adlı bir Osmanlı subayı tarafından Ayastefanos'taki Rus Abidesinin Yıkılışı adıyla filme alındı ve bu kayıt bilinen İlk Türk filmi olarak kayda geçti. Bu çekim maalesef halen kayıptır.

Anıtın patlatıldığı 14 Kasım 1914'te Britanya, Fransa ve Rusya'ya cihat ilan edilmiş; cihat hutbesinin Fatih Camii'nde okunmasının ardından galeyena gelen halk İstanbul sokaklarında Fransız, İngiliz ve Ruslara ait yerleri tahrip etmişti.

Anıt, yapıyı taşıyan 12 ayağa yerleştirilen yüksek etkili tahrip kalıplarıyla patlatılıp yıkıldıktan sonra kalan enkazın kaldırılması 3 ay sürmüştü.

30 Kasım 1914 tarihli Sinema Haberleri gazetesindeki "Tezâhürât-ı Milliye – Moskof Âbidesinin Tahribi Ali Efendi Sinemasında" başlıklı ilan. Anıtın bulunduğu yerdeki caddenin eski adı Manastır Caddesiymiş. Günümüzdeki adı ise Cumhuriyet Caddesi.

V'esselam🌿