Thread by @sankett0fficial

☆ आंबेडकरी चळवळीतील हिरा....मडकेबुवा

#मडकेबुवा_स्मृतीदिन

डाॅ. बाबासाहेब आंबेडकरांचे एकनिष्ठ, विश्वासू सेवक ज्यांनी अहोरात्र बाबासाहेबांच्या सुरक्षिततेची काळजी वाहिली असे गणपत महादेव जाधव उर्फ मडकेबुवा यांचे २८ मार्च १९४८ रोजी निधन झाले. त्यांचा आज स्मृतिदिन. त्यांच्या

प्रेतयात्रेला साठ हजार जनसमुदाय उपस्थित होता. यावरून त्यांचे दलित समाजातील स्थान किती मोठे होते हे लक्षात येते. डाॅ. बाबासाहेब आंबेडकरांना ही दुःखद बातमी फोन द्वारे दिल्लीला कळविण्यात आली. या प्रसंगी डाॅ. बाबासाहेब आंबेडकरांनी शोकसंदेश पाठवला तो असा,
"बुवाच्या निधनाची वार्ता ऐकून

धक्काच बसला. अस्पृश्यांचा एक मोठा कार्यकर्ता, कामगारांचा एक मोठा ट्रेड युनियनिस्ट आणि शेड्यूल्ड कास्ट फेडरेशनचा एक प्रभावी संघटक, नाहीसा झाला आहे. मी अशी इच्छा व्यक्त करतो की, हा संदेश प्रेतयात्रेच्या लोक-समुहात वाचून दाखविण्यात यावा. बुवाच्या निधनाने ओढविलेल्या आपत्तीत मी सहभागी

असल्याचे त्यांच्या पत्नीस कळवा."

~ डाॅ. भीमराव रामजी आंबेडकर

सन १९२४ पासून ते तहत मृत्यूपर्यंत मडकेबुवा बाबासाहेबांचे एकनिष्ठ अनुयायी होते. १९२४ साली बाबासाहेब बॅरिस्टर होऊन परत आल्यानंतर मडकेबुवानी बाबासाहेबांच्या अभिनंदनाची सभा घेतली होती. महाड सत्याग्रह, नाशिक सत्याग्रह व

महाड परिषद यामध्ये त्यानी केलेली कामगिरी महत्वपूर्ण अशीच होती. महाड येथील सत्याग्रहाच्या वेळचा एक प्रसंग मडकेबुवाच्या आठवणीच्या दृष्टीने फारच संस्मरणीय असा आहे. महाड येथे हिंदूचा दुष्ट ग्रंथ मनुस्मृती जाहीरपणे जाळण्याचा संकल्प बाबासाहेबांनी जाहीर केला होता. तो मनुस्मृती दहनाचा

विधीही शास्त्रोक्त करावयाचा होता. बाबासाहेबांचे निष्ठावंत अनुयायी आत्मियतेने व जागरुकपणे हा मंगल विधी पाहाण्यास व त्याचे परिणाम भोगण्यास सिद्ध होते. ज्याप्रमाणे एखाद्या देवीपुढे बकरे बळी द्यावयाचे असले म्हणजे त्यास शेंदूर लावला जातो, लिंब गळ्यात बांधला जातो नि मग वाजत गाजत त्याचे

बलिदान करायचे असते. त्या प्रमाणे सर्वकाही संस्कार मनुस्मृतीस अग्नीमध्ये बळी देताना करावयाचे होते. या अभूतपूर्व कार्यासाठी बाबासाहेबांनी मडकेबुवाची नेमणूक केली होती. या बुवानी अग्निदेवतेस जागृत करण्यासाठी श्लोक म्हणावयाचे; नि नंतर विधिपूर्वक मनुस्मृतीचे दहन करावयाचे होते. ज्या

अस्पृश्य साधूंच्या हस्ते मनुस्मृती जाळण्यात आली मडकेबुवा त्यांच्यापैकी एक होते, नव्हे तेच त्यांचे म्होरके होते. त्यांनी श्लोक म्हटले नि त्या ग्रंथाची पाने फाडून अग्निकुंडात हवन केले. बाबासाहेबांच्या सुरक्षितते बद्दल त्याना फार चिंता असे. डाॅ. बाबासाहेबांच्या जीवावर जे काही बाकी

प्रसंग गुजरले, त्या त्या वेळी मडकेबुवानी स्वतःचे प्राण धोक्यात गेले तरी बेहत्तर या भावनेने ते बाबासाहेबांचे सेवक म्हणून राहिले. असे दोन प्रसंग नमूद करण्यासारखे आहेत. पहिला प्रसंग रायगडावरील आहे. डाॅ.आंबेडकर महासचिव सभा आटोपून रायगडी चालले होते. शौर्याने सवर्ण हिंदुस चित्र

करण्याचा तो काळ होता. सवर्ण हिंदु ही घाव घालण्यास व डाव साधण्यास टपून बसले होते. रायगडावर बाबासाहेबांवर सवर्ण हिंदूनी हल्ला चढविण्याचा बेत रचला होता. त्याप्रसंगी बाबासाहेबांच्या जीवाला धोका होऊ नये यासाठी ज्यांनी पहारा देऊन काळजी घेतली त्यापैकी एक मडकेबुवा होते. दुसराही एक असाच

प्रसंग आहे. महाड नजीक काळ्या सुकवली खिंडीत बाबासाहेबांची मोटार पाण्याच्या लोंढ्यात सापडली होती. पाऊस व चिखल असल्यामुळे मोठी अडचण निर्माण झाली होती. त्यावेळी मडकेबुवानी शर्थीचे प्रयत्न करून मोटारीस व बाबासाहेबाना सुरक्षितपणे बाहेर काढले.

एकदा बी.सी. कांबळे यांना काही कामानिमीत्त

बाबासाहेबांनी भेटायला बोलावले होते. त्यावेळी मडके बुवा हे शेकाफेचे मुंबई प्रदेशचे अध्यक्ष होते आणि ते अशिक्षित होते. तेव्हा बी. सी. कांबळे बाबासाहेबांना म्हणाले, की आपल्याजवळ इतके उच्चशिक्षीत कार्यकर्ते असताना तुम्ही एका अशिक्षित माणसाला मुंबईचा अध्यक्ष केला. तेव्हा बी.सी. कांबळे

ना डाॅ. बाबासाहेब बोलले होते, की मडकेबुवा अशिक्षित जरी असले तरी निष्ठावान,प्रामाणिक, आणि स्वाभिमानी आहे. तुम्ही सुशिक्षित लोक म्हणजे ताज्या घोड्यावरच्या गोमाश्या आहात!आज इथे तर उद्या तिथे! पण माझा मडकेबुवा हा #चळवळीतला_हिरा आहे.

यावरुन आपण समजू शकतो की बाबासाहेबांना चळवळीतला

माणुस कसा अपेक्षित होता. डाॅ बाबासाहेब आंबेडकरांच्या या व्याख्येत आजचे किती नेते, पुढारी बसतात बरे?

बाबासाहेबांच्या या एकनिष्ठ सेवकास मी विनम्रपणे अभिवादन करतो.

मडकेबुवाना स्मृतिदिनी विनम्र अभिवादन.

@MyselfViraj @sawsammer3
@PrabuddhBharat2