Thread by @0x_MQuiNN

🌘 Zero-knowledge proofs (sıfır bilgi ispatı) genellikle bilgiyi gizlemenin bir yolu olarak düşünülür. Bu doğru. Ancak, merkeziyetsiz ağları ölçeklendirmek için çok yararlı olduğu ortaya çıkan başka bir özelliğe de sahiptir: *succinctness-özlülük*. 🧵 @AleoHQ @aleocommunity

2/ İlk olarak, Zero-knowledge proofs'un farklı sınıflarından bazılarını gözden geçirelim:

- Sigma Protokolleri
- İnteraktif olmayan Zero-knowledge argümanları (NIZK'ler)
- Öz ve interaktif olmayan Argümanlar (SNARG'ler)
- Öz ve interaktif olmayan Bilgi Argümanları (SNARK'lar)

3/ SNARK, ispatın, ifadenin doğru olup olmadığı dışında hiçbir şeyi ortaya koymaması gerektiğini belirten "zero-knowledge" özelliğine sahipse zkSNARK olarak da adlandırılır. 🙈

4/ @AleoHQ Aleo'nun temelini oluşturan Zexe belgesinin yazılmasına da yardımcı olan @zkproofs tarafından ortaklaşa geliştirilen Marlin adlı bir tür zkSNARK kanıtlama sistemi kullanır.

Marlin, bir SNARK'ın tüm avantajlarına sahiptir (succinct proofs & a non-interactive protocol), aynı zamanda *evrenseldir* 🪐

5/ Yani tek bir setup ceremony, belirli bir boyuta kadar *herhangi bir* keyfi ifadeyi kanıtlamak için yeterlidir. Bu sayede @AleoHQ Ethereum'daki akıllı sözleşmelere benzer şekilde daha fazla programlanabilirlik sağlar. 🖥️

Marlin hakkında daha fazla bilgi edinin: eprint.iacr.org/2019/1047.pdf

6/ zkSNARK'ları Marlin gibi blokchain için çok güzel yapan özelliklerden biri, bu özlülük özelliğidir (SNARK'taki "S"). Temel olarak bu, bir ifadenin ispatının, ifadenin kendisinden çok, çok daha küçük olduğu anlamına gelir. 💫

7/ Rollups gibi ölçeklenebilirlik çözümlerinde kullanılan bu özelliktir. #ZKRollup'ta, kanıtlanmış olan "ifade", işlemlerin/durum geçişlerinin bir toplamıdır. Bunlar, tüm bu işlemleri aynı anda kriptografik olarak garanti eden bir zkSNARK'a "toplu hale getirilebilir". ✉️

8/ @AleoHQ da her işlemin kendisi 64 durum geçişinden oluşabilir. Bu nedenle, snarkOS'taki (merkeziyetsiz ağ) her işlem temelde bir rollup işlemidir, iş hacmi potansiyelini artırır ve gerçek dünya uygulamaları için gereken ölçeğe ulaşır. 🚀

9/ Bir dizi bağımsız kullanıcı işlemini gruplamak yerine, zkSNARK'lar tek bir kanıtla tüm bir blok zincirinin geçerliliğini yinelemeli olarak kanıtlayabilir.

@MinaProtokol @CeloOrg bunu süper hafif istemciler için kullanır ve @AleoHQ gelecekte bunu da WASM'e entegre etmeyi planlıyor ✨

Sonuç olarak, zkSNARK'lar hassas bilgilerin güvenliğini sağlamaktan daha fazlasını yapar.

Birden çok durum değişikliğini (işlemler gibi) tek ve öz kanıtlara sıkıştırarak #Web3 ölçeğine yardımcı olabilirler ve güvenlikten ödün vermeden daha fazla bilginin aynı alanda paketlenmesini sağlarlar.