Thread by @filiz175

5️⃣/#SABETAYİST
1•Ilgaz Zorlu'nun röportajı :
Söylediklerimi aynen yazmanızı beklemiyorum ama en azından çarpıtmadan yazacağınızı umuyorum.
Nedenmiş o.?
Sanıyorum bazı sıkıntılar yaşayacaksınız ama ben size durumu anlatayım. Sabetaycılık hakkında rahatça konuşulabilmeli.

2•Bunda ciddi bir sakınca yok aslında. Türkiye’de bir resmî tarih ve Cumhuriyet Halk Partisinin getirdiği bir seçkin bürokrat Türkler anlayışı var.
Bu anlayış, 1924’teki mübadelede Sabetaycıların Türkiye’ye getirilmesiyle doğdu.

3•Sabetaycılığın devlet içindeki rolünün anlaşılabilmesi için Türkiye tarihindeki iki noktanın aydınlatılması gerekiyor.
Bir dakika. 1924’te gayri Müslimler dışarı gönderildi ve Müslümanlar Misak-ı Millî sınırlarına dahil edildi.

4•Ilgaz Zorlu;1924 mübadelesinde Türkler ve Türkiye’de yaşayan gayri Müslimler yer değiştirdi.

💨Yani, Sabetaycılar Müslüman kabul edilerek mi Türkiye’ye getirildi

Ilgaz Zorlu; Tabii. Sabetaycılar, Osmanlı Devleti’nin ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kayıtlarına göre Müslümanlar.
+

5•Ben, Müslüman olmadıklarını iddia ediyorum. Sabetaycılık, 17. yüzyılda ortaya çıkmış, Sabetay Sevi’nin kurduğu bir Yahudi tarikatıdır.
Sabetaycılar, 17. yüzyıldan 1920’lere dek Yahudiliğe bağlı kaldılar. 1924’te Karakaş Rüştü vakası yaşandı.

6•Karakaş Rüştü, Ankara’da Millet Meclisine başvurdu ve Sabetaycılığı resmen mahkemelere sundu. Türkiye’de Sabetaycılık diye bir şey olduğunu söyledi ve bunun araştırılmasını talep etti.

7•Konu, o zamanın Vatan, Vakit, Son Saat gibi gazetelerinde tartışıldı.
Fakat hiçbir sonuca varılamadı. Aynı tartışma 1937 yılında yeniden gündeme geldi. Ahmet Emin Yalman ve Yunus Nadi arasında bir tartışma geçti.

8•👥Yunus Nadi de mi Sabetayistti sizce?

🗣️ Hayır ama sanıyorum eşi Berrin Nadi Sabetaycı idi. Yakınları arasında da Sabetaycılar vardı. Bu arada bir parantez açayım:
Herkes bana bütün bunları nereden bildiğimi ve nasıl bu kadar emin konuştuğumu soruyor.

9•E, tabii ben cemaatin içinden çıkan bir adamım.
İkincisi ben bir cemaat tarihçisiyim.
Cemaat üyesi 420 kadar aile üzerinde çalıştım.

10•Türkiye kayıtlarında Sabetaycılık diye bir şey yok ama bakın [kalın, İngilizce bir kitap uzatıyor bana] adamın biri Amerika’da, bin sayfa, Sabetay Sevi hakkında kitap yazmış.

11•Bu, Yahudi dünyasında çok önemsenen bir kitap çünkü yazarı İsrail Bilimler Akademisi üyesiydi. Bazıları, Türkiye’de Sabetaycılık diye bir şey yok diyorlar ama böyle de bir kitap var ortada.

12•👥 Yani, İzmir’de ortaya çıktığı halde Sabetaycılık Türkiye sınırlarını aşmış durumda öyle mi?

🗣️ Yemen, Suriye, İtalya, Fransa ve daha pek çok ülkede yayıldı Sabetaycılık. Sabetay Sevi’nin ölümünden sonra merkezi Selanik’e taşınan bir Türkiye Sabetaycılığı var.
+

13•Osmanlı İmparatorluğu belgelerinde avdetî [Dönen, dönme. Sabetaycılar için kullanılan bir kelime.] kelimesi geçiyor. Sabetaycılar, Osmanlılar’ın hiç bilmediği bir cemaat değil fakat Osmanlı’da insanların inançları saygıyla karşılandığı için bu konu hiç kurcalanmamış.

14•Sabetaycılığın siyasi teorisi ise, İttihat ve Terakki Cemiyetinde geliştirilmiştir. İTC'nin elemanlarının çoğu Sabetaycıydı.Sabetaycılık gizli bir örgüttü; İttihat ve Terakki de o dönemde merkezî hükümete karşı bir hareketti ve saraya açıkça muhalefet etmesi mümkün değildi.

15•Onun için, Sabetaycılar, mason locaları gibi, Osmanlı İmparatorluğu içinde faaliyet gösteren fakat başka ülkelerin koruması altında olan teşkilatlar içinde yer aldılar. Zaten ben bunları kitabımda da yazdım. Sabetaycılar üç-dört örgütte etkinlik gösterdi:

16•Mason locaları, İttihat ve Terakki, Melami ve Bektaşi tarikatı ve ordu.

👥 Ordu mu?

🗣️ Evet.

👥Bugün de orduda...

🗣️ Tabii. Bugün de orduda Sabetaycılar var ve Sabetaycı generaller var. Şimdi ben burada isim vermeyeceğim...

17•👥 Neden?

🗣️ Çünkü dava açılmasını istemiyorum. Onaltı tane hakaret davası açtılar. Çünkü Sabetaycılık bir hakaret gibi algılanıyor.
Halbuki bugün bir ordu komutanı ve bir kuvvet komutanı Sabetaycı kökenlidir. Ve bundan başka pek çok Sabetaycı kökenli kurmay subay var.

18•👥 Siz Sabetaycıydınız ve hakkınızı arayıp Yahudi oldunuz...

🗣️ Ben Sabetaycılığın Yahudilik olduğunu söylüyorum, buna dikkat edin.
Sabetaycılığın, bazılarının iddia ettiği gibi, Müslümanlaşmış bir grup olmadığında ısrarlıyım.

19•👥 Sabetaycıydınız ve Sabetaycılığı deşifre ediyorsunuz. Mehmet Şevket Eygi ve Abdurrahman Dilipak gibi İslamcılarla da birlikte çalışıyorsunuz. Sizin niyetiniz ne?

🗣️ Niyetten kastınız?..

👥 “Ben şunu istiyorum ve o yüzden bunları söylüyorum” şeklinde bir cümle kurun.

20•🗣️ Bakın, şunda anlaşalım. Burada bilimsel olarak incelenmesi gereken bir hadise var. Bir kişinin siyasal kararlarına etki eden birtakım özel süreçler vardır; aile ve yetişilen çevre gibi.
Türkiye’deki bir grup, devlette çok etkili yerlere geliyor. +

21•Siyaset bilimiyle ilgili bir hususa dikkat çekiyorum ben. İkincisi, sosyal antropoloji olayı olarak görüyorum meseleyi. Ve bugün Türkiye’de egemen bir Sabetaycı kültürü olduğunu iddia ediyorum.

22•👥 Egemen mi?

🗣️Bir komplo teorisinden söz etmiyorum.Çeşitli etnik gruplar var ve Sabetaycılar da bunlardan biri.
Mehmet Şevket Eygi, Sabetaycıların siyasi rolleri hakkında yıllardan beri yazılar yazan biriydi.Abdurrahman Dilipak'da Türkiyedeki tüm etnik grupları araştırır

23•Dilipak ve Eygi ile bizim düşünce bakımından ortak noktamız yok; onlar İslamcı fakat onlar da ben de Sabetaycılığın bilimsel manada araştırılması gerektiğini düşünüyoruz.
CHP ise, kendisini İttihat ve Terakkinin devamı olarak görüp, devrimci kimlik edindiğini söylüyor.

24•Ben de bu devrimci kimliği Sabetaycıların ortaya çıkardığını ve Türk siyasetini şekillendiren önemli bir faktör olduğunu söylüyorum. Solcular biraz kızacak ama, işin gerçeği, Türkiye’deki sol hareketi kuranlar Sabetaycılardır.
Mustafa Suphi ve Şefik Hüsnü Sabetaycıdır.

25•Yalçın Küçük’ün Tekelistan adlı kitabına da bakmanızı öneririm. O isim bilimi üzerinden açıklıyor bu hususları. Bense cemaatin içinde olduğumdan, Şefik Hüsnü’nün ailesini bulduğum için size bunları söyleyebiliyorum.

26•👥 İsim bilimi biraz uyduruk mu nedir?

🗣️ Hayır, asla. Yahudiler, dünyanın her yerinde isimlerini belli kurallar çerçevesinde belirlerler.
Yalçın Küçük’ün kitaplarının benim kitaplarımdan daha ciddi olduğunu söyleyebilirim.

27•👥 Türkiye’de solculuğun temellerini Sabetaycılar attı diyorsunuz?

🗣️Elbette. Yıldız Sertel’in Annem İçin isimli kitabında Sabetaycıların Türk solunu nasıl kurdukları açıkça yazılıdır.Yıldız Sertel’in annesi Sabiha Sertel Sabetaycıydı, zaten kızı anılarında bunu anlatıyor.

28•Derviş ailesinden gelen önemli insanlar var ve bunlar Yıldız Sertel’le akrabalar.
Ben size şu anlattıklarımı mahkemelere delil olarak sundum, o açıdan bir problem yok. İttihat Terakkinin beyin takımından iki kişi,

29•Maliye Nazırı Cavit ve Doktor Nazım Sabetaycıydılar.
Ve bunlar örgütlendiler.
İttihat ve Terakki içindeki Sabetaycıların toplanması ve bunlar arasından bazı kişilerin devlet mekanizmalarına getirilmesi için çalışıldı.

30•İttihat ve Terakki yönetimine baktığımızda Emmanuel Karasu’nun, ki Yahudidir, Cavit’in ve Nazım’ın çok önemli olduğunu görüyoruz.
İzmir Suikastının, yanılmıyorsam 1927’deydi, iki sanığı olarak yargılanan Cavit ve Nazım asıldı.

31•Bu adamların suikastla ilgisi olmadığına dair ciddi iddialar var. Peki o halde niye asıldılar?
Hiç araştırılmamış bir konu bu
Cavit ve Nazım, aslında Cumhuriyetin karakterine karşıydılar.

32•Onlar, Cumhuriyet Türkiye’sinin ittihatçı bir karater taşımasını arzu ediyorlardı ve Atatürk iktidara geldikten sonra ittihatçıları planlı ve sistemli bir biçimde temizledi.

33•👥 Bu söylediğiniz, Atatürk’ün Sabetaycı olmadığı anlamına mı geliyor?

🗣️ O konuya hiç girmeyeceğim çünkü bu konuda elimde kesin veriler yok, araştırıyorum.
Bir ‘Atatür’ ailesi var. Bu ailenin Bülbülderesi Mezarlığında Karakaş’lar bölümünde mezarları, mezar taşları var.

34•Aileden henüz bir kişiyle konuşabildim. Dolayısıyla kesin konuşamam.
Yalnız, Ahmet Emin Yalman’ın #Mustafa_Kemal’le 1927’de yaptığı röportajda, Yalman şunu söylüyordu “Sizin hayatınızı etkileyen iki öğretmen var. Biri benim babam, öteki de Şemsi Efendi’ydi.”.

35•Şemsi Efendi, benim büyükbabamın, büyükbabasıdır

#Atatürk’ün ilk öğretmeni Şemsi efendi bir Hahamdır ve benim ailem de 17 kuşak boyunca bir Haham ailesi olarak gelmektedir.

Bu arada, Ahmet Emin Yalman da Sabetaycıdır.

36•Atatürk’ün Sabetaycı olup olmaması önemli değil ama şu bir gerçek ki Atatürk, Sabetaycı kültürün içinde yer almış biriydi.
Şu hususu vurgulamak istiyorum:
Bir Sabetaycının dinî kimliğini devam ettirip ettirmemesi önemli değildir.
Yahudilik, bir din olduğu kadar bir kültürdr

37•Dünyanın her yerindeki Yahudilerin belli ortak özellikleri vardır. Sabetaycılar da Yahudi kültürünün bir parçasıdırlar. Sabetaycılar son derece organizedirler çünkü Yahudilik dünyanın her yerinde organizedir.
Bunun en belirgin kanıtı da #İsrail’in kuruluş sürecidir.

38•👥 Dilerseniz artık günümüze gelelim.

🗣️ Eğer size #Rahşan_Ecevit’in Sabetaycı olduğunu söylememi istiyorsanız, tamam Rahşan Ecevit Sabetaycı kökenlidir; ben size bunu söyleyeyim, siz de yazın fakat..

39•👥 Hayır, benim böyle bir beklentim yok..

🗣️ Size biri “Sırf adamın biri bunu söyledi diye nasıl yazarsın?” diye sorabileceği için ben size 1924 mübadelesini anlatmak zorundayım.

40•1924 mübadelesinde Rahşan Ecevit’in ailesi ve benzeri aileler Selanik’te ve civarında bulunan mal varlıklarına karşılık İstanbul -Ankara -İzmir’de mülk alamadıklarından, Cumhuriyet devrinde bir komisyon kurulmuş [Muhtelif Mübadele İşleri Komisyonu] ve bu komisyon tarafından +

41•Kendilerine Şebinkarahisar’dan toprak verilmiştir.
Şimdi bu hanımefendi “Ben Şebinkarahisarlıyım” diyor. Ve kendileri gidip Şebinkarahisar’da oturmamıştır. Geçenlerde Sadık Albayrak bir yazısında soruyordu: “Şebinkarahisar’dan kaç kişi Robert Kolejine gidicik paraya sahipti?

42•Çok doğru bir soru. Şebinkarahisarlı bu aile, İzmir’deki bir aile ile topraklarını değiş tokuş etmiştir ve İzmir’de oturmuştur. Çiller’e gelelim:
Geçenlerde DYP’den beni aradılar, soruyorlar “Tansu Çiller Sabetaycı mı?” Tansu Çiller’in babası +

43•Mustafa Necati Çiller’di galiba adı, 1924 mübadelesi sırasında ya Son Saat ya da Vaki gazetesinde muhabirdi ve Karakaş Rüştü’yü birebir izleyen biriydi. Cemaat tarafından görevlendirilmişti.

44•Demek istediğimi, bir kişinin Sabetaycı olması, ille de bir dinî inancı sürdürmesi demek değil, o kültürün içinden gelmesi demek. Mesela, bir #Sabetaycı hiçbir zaman #İslam’a inanamaz, bu mümkün değil.

45•👥Ciddi misiniz?

🗣️İnandığını söylüyorsa da yalan söyler. Siz bana Şeyhülislam olabilmiş ya da Nakşibendilik gibi bir tarikata girmiş bir Sabetaycı ya da İstanbulun varoşlarında yaşayan bir Sabetaycı gösterirsiniz,ben de size “Evet,yanılmışım, bu adamın durumu farklı”derim.

46•Sabetaycılar, İstanbul’da bile gettolar halinde yaşıyorlar, Etiler-Teşvikiye-Maçka üçgeninde. Etraflarındaki insanlar köylüler, Anadolu’dan gelip geçim sıkıntısı çekenler değil ki.

47•Böyle bir ekonomik seviyede olan adamın getirdiği İslam anlayışıyla, Anadolu’dan çıkmış bir adamın İslam anlayışı aynı olabilir mi?

48•👥 Onların İslam anlayışı kültürel bir jestler toplamından mı oluşuyor?

🗣️ Ben onların İslam’ı kabul ettiklerine inanmıyorum. Zaten geçenlerde Can Paker, Milliyet gazetesinde “İslam modernize olmak zorundadır ve bir Protestan İslam’a gitmek zorundayız” dedi.

49•Bunu söylerken ciddiydi ve Türkiye’de işlerin bu yönde ilerleyeceğinden de kuşkunuz olmasın.

50•Öte taraftan, Türkiye’deki laiklik uygulamalarından Yahudi cemaati de zarar gördü, sadece İslamcılar değil. 20 bin kişilik Yahudi cemaati ‘Laik konsey’ diye bir konsey kurdu ki böyle bir şey dünyanın hiçbir yerinde yok.

51•👥 Bu durumda Kemal Derviş..

🗣️ Kemal Derviş’in Sabetaycı olduğunu, şimdi size bir makale vereyim ve hemen..

52•👥 Kemal Derviş, İsmail Cem, Rahşan Ecevit ve can Paker dörtlüsü..

🗣️ Can Paker'le ben akrabayım. Can Paker’in eşi olan Mihriban hanım, benim annemin teyzesinin oğlu olan Yaşar Malta’yla Yeni Tekstil diye bir şirkette ortak.

53•Size sözünü ettiğim birçok insanla da akrabayım zaten, yani size verdiğim bilgilerin çoğu aile kaynaklarından geliyor, asparagas değil.

👥 Sabetayist olduklarını belirttiğiniz bu dörtlü..

🗣️ Türkiye’de iktidara doğru geliyorlar.

54•👥 Hükümetler üstü bir konumdaki Kemal Derviş..

🗣️ Kemal Derviş Türkiye’ye getirildi ve yaptığı hiçbir şeyden ötürü siyasi sorumluluğu yok. Demokratik sistemde böyle bir şey olabilir mi? Bu adam bakan, siyasi sorumluluğu nasıl olmaz?

55•👥 Siz bunu nasıl açıklıyorsunuz?

🗣️ Türkiye Cumhuriyeti kanunları Sabetaycılara farklı, diğer insanlara farklı uygulanır. Bunun bir örneği, Halil Bezmen. 1994’te Amerika’ya gitti ve “Ben Yahudi’yim, Türkiye’de baskı görüyorum” dedi.
Halil Bezmen mesela Kürt olsaydı, +

56•Amerika’da “Ben Kürt’üm, baskı görüyorum” deseydi ne olurdu? Devlet Güvenlik Mahkemeleri Halil Bezmen hakkında dava açardı ve vatandaşlıktan çıkarılması için uğraşırlardı.

57•Hiçbir DGM, Halil Bezmen’in “Ben Yahudi’yim ve baskı görüyorum” lafını bir suç kabul ederek dava açmadılar.
Çünkü açamazlardı.

58•👥 Neden?

🗣️ Çünkü, Türkiye’de uzun yıllar ceza davalarında bilirkişi olan Prof. Dr. Sahir Erman Sabetaycıydı. Size verdiğim, Şişli Terakki Lisesi’nin Vakfı’nın genel kurulunu gösteren belgeye dikkat edin.

59•Terakki Vakfı Genel Kurulunu gösteren iki sayfalık broşürde vesikalı fotoğrafları bulunan üyelerden söz ediyor.
Vakfın Başkan Yardımcısı Bülent Tanla şu anda CHP’de ikinci adamdır. Yan tarafta Prof.Dr. Hasan Erman’ın fotoğrafı görülüyor;
sözü geçen Sahir Erman’ın oğludur.

60•Hasan Erman ve İstanbul Üniversitesinde öğretim üyesidir. 1972’de İnönü’yü deviren raporu yazan Prof.Dr.Ahmet Yücekök’ü görüyoruz sayfada; o da şu anda aktif olarak siyasetin içinde. Arka sayfanın başında, Kemal Derviş’in yakın dostu Asaf Savaş Akad var, Sabetaycıdır kendisi.

61•Ah, Can Paker de bu okulda, ne tesadüf.!
Aşağıda, TESEV’in çok önemli bir üyesi ve Türkiye Sabetaycılarının siyasi örgütlenmesini sağlayan adamlardan biri olan Prof. Dr. İlter Turan’la karşılaşıyoruz.

62•Bu insanların çok kısa sürede yükseleceklerini ve Türkiye’de çok önemli yerlere geleceklerini, Jarusalem Report dergisine yazdım.

63•Bu adamlar, Amerikaya gidip “Biz Yahudiyiz, bakın adamın biri yazdı,kendisi tarihçidir, doğru söylüyor, bize yardım edin”dediler ve Yahudi lobisi bunlara yardım ediyor, bu kadar.
Söylediklerim sizi şaşırtmasın.
Şimdi bu adamlara karşı Türkiye mahkemeleri dava yürütebilir mi?

64•👥 Madem öyle, kaç Sebatayist olduğunu söyleyin.

🗣️ Ben, 1924’te 25 bin Sabetaycı geldiğini biliyorum.
Bugüne kadar da toplam nüfusun 100 bin civarına ulaştığını tahmin ediyorum.

65•👥 1924’ten bugüne, Sabetaycılar hiç asimile olmadan bugünlere geldiler, öyle mi?

🗣️ 1950’lerde cemaat içinde asimilasyon evlilikler yoluyla başladı.

Kaynak:
Gerçek Hayat dergisi,
Ilgaz Zorlu röportajı.
*2002*

Not: Biz sadece röportajı yayınlıyoruz.