Thread by @selcuksalih

Türkiye'de olağan "iç siyaset" didişmesi ve lafazanlığı ile "anketlerde hangi parti yüzde bilmemkaç" muhabbeti dışına çıkarak Dünyaya daha dikkatle bakmak, giderek daha çok önem kazanırken, "Coğraya kaderdir", "stratejik önemimiz" türünden söylemler önemsizleşiyorlar... >>

1. Pandemi ile girilen "hızlandırılmış süreç"de birkaç yıldır, "siyaset" sadece "O ne dedi bu ne dedi, ne güzel dedi de diğerini rezil etti" saçmalığını aşıp ekonomiye indi. Artık hangi firmalara "çöküldüğü"nden tutun da kriz ve enflasyona kadar, doğrudan firmalar konuşuluyor...

2. "Ökönomi"nin doğrudan firmalara uzanan bir dille bu ölçüde doğrudan konuşulması oldukça yeni. Eskiden, "Kompradorlar" teriminden sonra "Koç-Sabancı" klişesi vardı ama bu firmaların ne yaptığı pek bilinmezdi ve grev/iflas dışında siyasette firmalar pek konu edilmezdi...

3. "Stratejik coğrafya" veya ülkenin üzerinde kurulu olduğu "arsa"dan ziyade, bilgi/bilişim ve orijinal yaratıcılığın önem kazandığı ve bunun halklar/ülkelerin önem sırasını belirleyeceği yeni bir çağa girdik. 2020 yılını bu anlamda yeni bir tür milat da sayabiliriz...

4. Bu konuda güncel bir örnek vermek istiyorum...
Ukrayna'dan sonra Tayvan'ın konuşulacağını Şubat'da söylemiştik. Tayvan denince akla, "Çin'in dibinde, ondan bağımsız olmaya çalışan, yüzölçümü Konya'dan küçük, nüfusu İstanbul, Kocaeli ve Bursa'nın toplamı kadar bir yer geliyor..

5. Bazıları, ABD'nin Tayvan sevdasını, "sadece Çin'in dibinde bir Amerikan üssüne sahip olmak" sanadursun (Çin'in de bi milyon askeriyle orayı zırt diye işgal edebileceği sanıladursun), Tayvan çok önemli bir yer ve Amerikan ekonomisi Tayvan'a bağımlı. -Evet, yanlış okumadınız...

6. Dünya Yarı iletkenler üretiminin % 64'ü Tayvan'da yapılıyor. (Onu % 18 ile G. Kore, % 7 ile Çin izliyor). Tayvan, "sipariş üzerine yarı iletken" üreten en önemli yer. Apple'ın tüm ürünleri Tayvan sayesinde işliyor. Bilgisayarlar ve savunma sanayii için olmazsa olmaz ürünler...

7. Bu konuda dünyanın en önemli firması, Tayvanlı TSMC ve onunla bir ölçüde rekabet edebilen tek firma Koreli Samsung. Geçen hafta salı günü Amerikalı Senatör Nancy Pelosi Tayvan'a indiği gün TSMC'nin borsa değeri %2.4 düştü, Doğu Asya borsalarının tümü düşüş yaşadı...

8. Temmuzda Amerikan ekonomi bakanı Gina Raimondo, Tayvan'ın ihraç ettiği yarı iletkenler durursa, sadece Amerikan ekonomisinin değil Çin ekonomisinin de "durdunluk" yaşayacağını söylemişti. Orada yarı iletkenler üretiminin sübvanse edilmesi için büyük planlar yapılıyor...

9. Tayvan'ın Çin işgaline karşı tankla topla hazırlandığını sananlar, bu çağde değil 20. Yüzyılda yaşıyorlar. Tayvan'ın savunma stratejisinde konuşulan konulardan biri, ülkedeki tüm yarı iletken üretimi yapılan fabrikaların imhası ve (muhtemelen ABD'ye) teknoloji transferi var...

10. Yani karşımızda, kendini akılla koruyan geliştiren ve savunan bir yer var ve anlaşılan Sunzi'nin "Savaş sanatı" kitabını iyi okumuşlar.
Aslında -ABD karışmasa- Çin'in bir büyük Tayvan sorunu da yok. Orayla Çin arasında vizesiz gidilip geliniyor, ticaret yapılıyor vs...

11. Tayvan, Ming Hanedanı'nın Yasak Şehrin dışına çıkarılmasından sonra 1912'de Sun Yat-sen tarafından kurulan "Çin Cumhuriyeti"nin tek partisi Guomintang'ın ana karada Komünistlere yenildikten sonra çekildiği, günümüzde demokratik müreffeh bir yer...

12. Tayvan'ın "Çin Cumhuriyeti" tarihi 1950'de başladı, bugün Dünyanın en önemli yerlerinden biri; önemi de yaratıcı orijinalliğinden geliyor. 1923'de kurulan Türkiye ise, 1950'lerden beri çoğunluk oylarıyla muhafazakar vasatları zengin eden betonarme bir "ökönomi"ye sahip...

13. Türkiye gibi coğrafi önemini yitirmemiş, inanılmaz potansiyele, muazzam genç nüfusa, çocuğunu iyi okullarda okutmak için her şeyi yapabilecek özveriye sahip ailelere sahip bir yerde, ülkeye has "Dünyada vazgeçilemez" ürünler/özellikler geliştirmek konusu hâlâ konuşulmuyor...

14. Türklerin önümüzdeki dönemde, ayağına yetmiş yıldır bağ olan "Muhafazakar Ahmakizmi" ile ve kolay yoldan asfalt/beton zengini olmak ile, ve ürete ürete sadece "Muhafazakar lüks tütekitici" üretebilen Eski Türkiye'yi toptan iptal edeceklerini tahmin etmek zor olmasa gerek...

15. Tayvan'a bağımlı olduğunu itiraf eden ABD'nin bağımlılıktan kurtulmak için firmalara vergi indirimi vs. sağlayıp 70 milyar doları gözden çıkardığı konuşulurken, Türkiye'de bu miktarın bi kaç mislinin, sadece muhafazakar vasatların lüks betonuna ve arabalarına gittiği malum...

16. Muazzam Değişim/Dönüşüm sonrasında, ülke serveti bir daha, şekilsiz/mimarisiz düz betona yatırılmayacak ve birbirine "racon" kesen, kerameti/serveti kendinden menkul "möhüm" ama uzaydan daha boş adamlar devri sona eriyor.

Kadınlar devri başlıyor... <<

#KonstantiniyeNotları