"കാമേശ്വരാസ്ത്ര നിർദഗ്ധ" എന്നിടത്ത് "കാമേശ്വരാഗ്നി നിർദഗ്ധ" എന്നൊരു പാഠഭേദം കാണുന്നുണ്ട്. രണ്ടും തമ്മിൽ വലിയതായ അർത്ഥവ്യത്യാസം വരുന്നില്ല.
കാമേശ്വരാസ്ത്രംകൊണ്ട് സഭണ്ഡാസുരമായ ശൂന്യകത്തെ നിശ്ശേഷം ദഹിപ്പിച്ചവൾ. മഹാപാശുപതാസ്ത്രത്തേക്കാള് ശക്തിയുള്ള കാമേശ്വരാസ്ത്രം അയച്ച് -
ഭണ്ഡാസുരനോടൊപ്പം അവന്റെ ശൂന്യകനഗരത്തെയും നശിപ്പിച്ച ദേവീ.
കാമേശ്വരാസ്ത്രം = മഹാപാശുപതാസ്ത്രത്തേക്കാൾ കൂടുതൽ ഉൽകൃഷ്ടമായ ഒരു ദിവ്യാസ്ത്രം.
സഭണ്ഡാസുരം =ഭണ്ഡാസുരനോടുകൂടിയത്.
ശൂന്യകം = ഭണ്ഡാസുരന്റെ വാസസ്ഥാനമായ നഗരം.
കാമേശ്വരാസ്ത്രം പ്രയോഗിച്ചു ഭണ്ഡാസുരനോടൊപ്പം അവന്റെ വാസസ്ഥാനമായ ശൂന്യകനഗരത്തെയും ശ്രീ ലളിതാ ദേവി നശിപ്പിച്ചു കളഞ്ഞുവെന്നു ബ്രഹ്മ്മാണ്ഡപുരാണത്തിൽ പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. അല്ലെങ്കിൽ, ശൂന്യകമെന്നതിന് ദ്വൈതപ്രതീതി എന്നർത്ഥമാക്കാം കാമേശ്വരനാകുന്ന അസ്ത്രം കൊണ്ട് ദ്വൈതബുദ്ധിയെ-
നിരാകരിച്ചവളെന്നു താല്പര്യം.
ബ്രഹ്മോപേന്ദ്ര മഹേന്ദ്രാദി ദേവസംസ്തുത വൈഭവാ =
ബഹ്മ്മാവ്, വിഷ്ണു(ഉപേന്ദ്രൻ), ദേവേന്ദ്രൻ(മഹേന്ദ്രൻ) തുടങ്ങിയ ദേവന്മാരാൽ വഴിപോലെ സ്തുതിക്കപ്പെട്ട വൈഭവത്തോടുകൂടിയവൾ.
കാമദേവൻ പരമശിവന്റെ മൂന്നാം തൃക്കണ്ണിൽനിന്നു പുറപ്പെട്ട തീയിൽ ദഹിച്ചുപോയതിനു-
ശേഷം വീണ്ടും വീണ്ടും അദ്ദേഹത്തെ ജനിപ്പിച്ചവൾ എന്നു താല്പര്യം. അല്ലെങ്കിൽ അച്ഛനാൽ ഭർത്സിക്കപ്പെട്ട ബാലൻ മാതാവിനാൽ തന്നെ ആശ്വാസ്യനായിത്തീരുന്നു എന്നും കാണാം.
ശിവന്റെ നേത്രാഗ്നിയില്പ്പെട്ട് കാമദേവന് ഭസ്മമായിപ്പോയി. വൈധവ്യദുഃഖത്താല് വേദനിക്കുന്ന രതീദേവിയെ കണ്ട് ദുഃഖം തോന്നിയ-
ഹൈന്ദവരുടെ ആരാധനയുടേയും സംഗീതത്തിന്റെയും നൃത്തത്തിന്റേയും വിദ്യാരംഭത്തിന്റെയും ഉത്സവമാണ് നവരാത്രി.
ഒമ്പത് രാത്രികൾ എന്നാണ് ഈ സംസ്കൃത പദത്തിന്റെ അർത്ഥം. ഒമ്പത് രാത്രിയും പത്ത് പകലും നീണ്ടു നിൽക്കുന്ന ഈ ഉത്സവത്തിൽ-
ആദിപരാശക്തിയുടെ ഒമ്പത് രൂപങ്ങളെ ആരാധിക്കുന്നു.
നവരാത്രിയിലെ ആദ്യത്തെ മൂന്ന് ദിവസം ഭഗവതിയെ പാർവ്വതിയായും അടുത്ത മൂന്ന് ദിവസം ലക്ഷ്മിയായും അവസാനത്തെ മൂന്ന് നാൾ സരസ്വതിയായും സങ്കൽപ്പിച്ച് പൂജ നടത്തുന്നു.
ഏഴാം ദിവസം കാലരാത്രി അഥവാ കാളിയായും, ദുർഗ്ഗാഷ്ടമി നാളിൽ ദുർഗ്ഗ ആയും-
മഹാനവമി ദിനത്തിൽ മഹാലക്ഷ്മി ആയും, വിജയദശമിയിൽ മഹാസരസ്വതിയായും ആരാധിക്കാറുണ്ട്.
മറ്റൊരു രീതിയിൽ നവദുർഗ്ഗ അഥവാ ദുർഗ്ഗയുടെ ഒൻപത് ഭാവങ്ങളെ ആരാധിക്കുന്നു. ഇത് മഹാഗൗരിയിൽ തുടങ്ങി സിദ്ധിദാത്രിയിൽ അവസാനിക്കുന്നു.
ചില ഉപാസകർ പരാശക്തിയുടെ പത്തു ഭാവങ്ങളെ, ദശമഹാവിദ്യകളെ ഈ-