Thread by @yatirimcibaba1

FİNANSAL ÖZGÜRLÜK YAZILARI – 03 –

1) Arkadaşlar merhaba,

Bir yazıyla daha karşınızdayım. Umarım yazılarımı özlemişsinizdir, zira ben yazmayı çok özledim. Başlayalım bakalım.

1. Yazımızda ne demiştik, YATIRIMCI PSİKOLOJİSİ önemli demiştik.

https://twitter.com/yatirimcibaba1/status/1575389875330859008

2) 2. Yazımızda eğer psikolojik olarak kendinizi YATIRIMCI olmaya hazırladıysanız EĞİTİM’e önem vermelisiniz demiştik. Eğitimin ise klasik bir TEMEL/TEKNİK ANALİZ EĞİTİMİ alayım, çok para kazanayım gibi basit olmadığından bahsettik.

https://twitter.com/yatirimcibaba1/status/1578137924473962501?s=20&t=ChRHOHoC9km51pasSMjGaw

3) Asıl eğitimin, çocukluktan gelen para harcama alışkanlıklarınızdan tutun da, finans ve para kavramlarının öğrenilmesine kadar geniş bir yelpazede olduğunu söyledik. Ayrıca, piyasalarda kararların, her zaman rasyonel alınmadığından bahsettik.

4) Siz ne kadar iyi bir TEKNİK veya TEMEL ANALİZ yaparsanız yapın, bazen işler istediğiniz gibi gitmez. Bu da PİYASANIN PSİKOLOJİSİ ile ilgilidir. Önemli olan bunu anlamak ve bunu çözmek. Bu konuların üzerinde uzun uzun durduk. Şimdi çayı, kahveyi hazırlayın.

3. Yazı Başlıyor

5) ilk 2 yazıdaki, 197 tweet'imi sabırla okuyup buralara kadar geldiyseniz, ve hala da okumaya niyetliyseniz, amaç birlikteliği yapmaya başlıyoruz demektir

Sizlere teşekkür ederim. Gerek genelden veya gerek özelden sorduğunuz sorularla ben de kendimi geliştirmeye devam ediyorum

6) Amaç birlikteliği diyorum nedeni de şu? EVET ben finansal özgürüm.Para şu anda ilk düşündüğüm şey değil. Benim için ilk sırada, SAĞLIK ve HUZUR var. Ben, ailem ve yakın çevremin sağlıklı ve huzurlu olması en çok arzu ettiğim şey. Peki sizinle nasıl amaç birlikteliğim olabilir?

7) Ben bu hesabı açarken, amacım İŞ HAYATINDAKİ tecrübelerimi sizlere aktarmak istiyordum. Lakin, yazdıklarınızdan sonra fark ettim ki, ben de sizlerden çok şey öğreniyorum. Özellikle, benim gibi küçük yaşta evladı olan ve benimle aynı duyguları paylaşan çok kişi varmış.

8) Bu hesap yavaş yavaş, kendi finansal özgürlüğümüzü değil, çocuklarımızın finansal özgürlüğünü nasıl sağlarız'a evrilmeye başladı. İşte bu nedendir ki, sürekli olarak çocuklarımızın eğitimine, onlara PARAYI FİNANSI VE YATIRIMI nasıl anlatmamız gerektiğine odaklanmaya başladım.

9) Onlara paranın kullanım sanatını, modern dünyada paranın yerini, finansın önemini, tasarruflarımızı birikimlerimizi aktarırken de, evvela bunları bizim öğrenmemiz ve içselleştirmemiz gerektiğini anladım. Bu yolda yürümeye karar verdim.

10) Ben oğlum doğduğundan beri sürekli düşünüyorum. Her anne baba gibi onun geleceğini planlamaya çalışıyorum ama biliyorum ki ben ne kadar plan yaparsam yapayım, HAYAT BİLDİĞİ GİBİ gelecek. Ama bi nebzede kendime ve size ve en önemlisi çocuklarımıza katkım olursa, ne mutlu bana

11) Peki şimdi ne yapacağız? Bakın arkadaşlar önce KARAR VERECEKSİNİZ?

1) Kısa vadeli parayı bulmak mı istiyorsunuz?
2) Orta Uzun vadeli parayı bulmak mı istiyorsunuz?
3) Finansal Özgür mü olmak istiyorsunuz?
4) Çocuğunuzun finansal özgür olmasını mı istiyorsunuz?

12) Bu soru basit. Herkes FÖ olmak istiyor. Herkes 3 veya 4'ü istiyorum diyor. OK ama fiiliyat öyle değil arkadaşlar. Hala bana kısa vadede hisse soran çok arkadaşımız var. Israrla hisse sormayın diyorum, hocam yarın ne alalım diyorlar.
BEN YARINI DEĞİL YARINLARI DÜŞÜNÜYORUM. 📌

13) Yarın her şey olabilir arkadaşlar. Kredi faizleri yükselir, evimizin değeri düşer. MB Başkanı görevden alınır, hisselerimizin değeri düşer. Tüm endeks coşarken, ortak olduğunuz şirketin hisseleri #taban olur. Bunlar olabilir arkadaşlar. Yarın, her şey olabilir. Sorun yok.

14) Yarını değiştirmek elimizde değil. Sabah olacak. Uyanacağız ve yüzümüze gün ışığı gibi vuracak YARIN. Peki, ya YARINLAR.

Yarını değiştiremeyiz. Bunda netiz. Peki, ya yarınlar?

Yarınları değiştirebiliriz arkadaşlar. Bu bizim elimizde.

15) Bahsettiğim "yarın" KISA VADE, "yarınlar" da ORTA-UZUN VADE. Sahip olduğunuz şirketlerde, kısa vadede çok fazla bir şey yapamazsınız. Ama akıllı davranırsanız, orta uzun vadede çok ciddi kazançlar sağlayabilirsiniz. OU Vadede borsadan kazanılan parayı, size kimse kazandırmaz.

16) Yarını (kısa vadeyi) tercih ederseniz, benim size verebileceğim bir şey pek yok. Umarım başarırsınız, ama nice insanlar telef oldu bu yolda ve sonunda BORSA KUMAR dediler. Orta - Uzun ve Çok uzun vade için ben buradayım. Yavaş ama emin adımlarla sizleri hazırlayacağım.

17) Bundan neden bu kadar eminim? Arkadaşlar, kendi hikayemi anlattım. Herkesin sevdiği bir şey vardır? Kimisi sporda, kimisi edebiyatta başarılıdır.Beni halı sahada maça çıkarsanız, yerdeki halı kadar başarılı olamam. SIFIRIMDIR o konuda. Zaten beni de kimse halı sahaya çağırmaz

18) Ama çocukluğumdan beri, para finans ekonomi, rakamlar, matematik v.s. ilgimi çeker. Bu tüm hayatımda böyledir. Evet neden bu kadar eminim dedim kendimden (bu konu özelinde) zira bir çok iş adamının portföyünü yönettim, şirketlerin hazinelerini yönettim.

19) "Wealth management" yaptığım iş adamlarına çok ciddi para kazandırdım.Ama daha önemlisi HUZUR kazandırdım.Zenginlerin de ayrı derdi var. Milyon dolarları olan bazı insanlar, o kadar da rahat değil. Zira, paraları var ama nasıl harcayacaklarını veya koruyacaklarını bilmiyorlar

20) Lakin, bana göre 1milyon TL ile 100 milyon dolar arasında, çok büyük fark yok. Daha önceleri de yazmıştım. Ben 100 TL'lik tüketim de yapsam, 10.000 TL'lik de yapsam, aynı ciddiyetle konuya yaklaşırım. Her ikisinde de fayda maliyet analizi yapar, opportunity cost'a bakarım.

21) Zira bana göre, paranın felsefesi, paranın boyutu ile değişen bir olgu değil. Paranın felsefesi, zaman ve mekan ile değişebilir ama paranın boyutu ile değişemez. Benim şu an bulunduğum zamanda, 1TL ile 1.000 TL arasında felsefik olarak fark yok.

22) Ama bugün ile 1.000 yıl öncesi arasında, aynı ayarda (gramda) altın arasında çok fark var. Ya da İzmir'deki evimde cebimdeki 1.000 dolar ile, farklı bir ülkedeki 1.000 dolar arasında da fark var. Mekan ve zaman değiştiğinde paraya verilen değer/önem değişebilir. Bu normal.

23) ÖNEMLİ!
Ne demek istiyorum.

Arkadaşlar, ister cebinizde 1.000 TL olsun, isterse 100.000 TL. Paraya verdiğiniz değer/önem/anlam, banka hesabında 10milyon Dolar olan adamla aynı olmalı. Demek istediğim bu. Bu konulara aynı ciddiyetle yaklaşmalısınız.

24) Eğer aynı ciddiyet, aynı farkındalık düzeyiyle yaklaşırsanız daha başarılı olursunuz. Peki, bunu nasıl başaracaksınız. Yine kendimden örnek vererek başlayayım. Ben eğitimlerimde konuya en baştan başlıyorum. Önce kendi hikayemi anlatıyorum. Yanlışlarımla, doğrularımla...

25) Sonuç olarak ben size bir yol öneriyorsam, hiç gitmediğim bir yolu değil, çok iyi bildiğim ve geçtiğim bir yolu önermem lazım diye düşünüyorum. Daha sonra size EKONOMİ-FİNANS ve YATIRIMIN temellerini anlatıyorum.

26) Daha sonra GAYRİMENKUL – DÖVİZ – ALTIN – BES – BORSA vb tüm yatırım araçlarını ve YATIRIMCI psikolojisini anlatıp, en son TEMEL ANALİZE geçiyorum.

Adım adım, nakış gibi işliyorum...

Peki, Siz ne yapabilirsiniz?

27) Arkadaşlar eğer amacınız UZUN VADE İSE, sadece kendinizi değil, sizden sonraki nesilleri de düşünüyorsanız TEMEL KAVRAMLARI öğrenmek zorundasınız.

Yaşadığımız dünyada her şey PARAYA entegre. Para kavramını öğrenmek zorundasınız.

28) Bizim toplumumuzda yanlış bir düşünce var. Paradan bahsetmek, para konuşmak yadırganıyor. Sanki suç işliyorsunuz gibi. Burada para konuşmak derken, bankada şu kadar param var anlamında bir konuşma demiyorum elbette. Ama parayı ürkütücü göstermek gibi bir adet var.

29) Evet, ne diyorduk. PARA kavramını öğrenmek zorundasınız. Aslında (bence) okullarda (ilkokuldan üniversiteye kadar) TEMEL FİNANS öğretilmeli. İlkokulda BİRİKİM-TASARRUF konuları işlenirken, üniversitede PARANIN ZAMAN DEĞERİ işlenebilir.

30) Ama kesinlikle eğitim sistemi içerisinde TÜRKÇE MATEMATİK gibi, FİNANS-YATIRIM-PARA gibi dersler OLMALI. Ama eğitim sistemimizde yer almıyor diye, öğrenmemezlik yapmayın hem siz öğrenin hem de çocuklarınız. Bakın burada TEMEL KAVRAMLARIN öğrenilmesinden bahsediyorum.

31) Bazen arkadaşlar o kadar fazla detay öğrenmek istiyorlar ki, gerek yok arkadaşlar. Geçenlerde bir arkadaşımız “Hisse fiyatının,x konuyla ilgili korelasyonu nasıl hesaplayabilirim?” diye sordu.Anlattım. E-views programı kullan ben oradan yapardım dedim. Lakin, ne gerek var ya?

32) 100 milyon dolarlık fon yönetmiyoruz ki. Kaldı ki 100milyon doları olan adam da hesaplamıyor. Hesaplatıyor. Yani detaylarda boğulmayın. İnsanların 20 senede öğrendiği konuları 20 haftada öğrenemezsiniz. Hepimiz için bu geçerli.

33) Ben merak edip, mühendislik öğrenmek istesem, 40 yıllık bir mühendis gibi hesap kitap yapamam. Sizden ne bekliyorum? Ne istiyorum? Ne yaparsanız, çocuklarınız daha mutlu bir hayat yaşar. Ben bunun derdindeyim. Bizler için değil, çocuklarımız için hareket ediyorum.

34) Eğer bu işte ciddiyseniz ve günlük KUMAR mantığında düşünmüyorsanız, TÜRKÇE MATEMATİK gibi PARA/FİNANS/YATIRIM öğreneceksiniz. Nasıl Matematik'te üst düzey trigonometri öğrenmeye ihtiyaç duymuyorsanız , Ekonomi'de de gidip tüm iktisat tarihini ezberlemenizi beklemiyorum

35) Ama temel bilgileri kesinlikle öğrenmeniz lazım. Bu bir çok yolla olur. Kitaplardan okursunuz, web den okursunuz, youtube da video dinlersiniz, ücretli ücretsiz eğitim alırsınız. Bir şekilde EKONOMİ-PARA-FİNANS-YATIRIM dörtlüsündeki temel kavramları bilmek zorundasınız.

36) Bilmezsem ne olur baba? Diyebilirsiniz bana. Bilmezseniz, kibar bir dille söylüyorum, "kurda kuşa yem olursunuz", çarplırsınız. Telegram köşelerinde hisse söylesene üstad zararımı çıkarayım dersiniz insanlara. Lütfen yapmayın. Para kazanmak, dm den 1 mesaj atmayla olmaz.

37) Bakın size çok faydalı bir eğitim göstereceğim.

Eğitim süresi 2 gün. Eğitim ücreti KDV Dahil 3.481 TL. (Online)

Temel makroekonomik göstergelerin yorumlanması. Dışarıdan ücretli/ücretsiz böyle eğitimler alın.

kpmgakademi.com/egitimlerimiz/…

38) Eğer finansal piyasalarda YATIRIM yapıyorsanız, CDS nedir? FED faiz artışı bizi neden bu kadar etkiler? MB Faizi neden bu kadar önemli? MB Faiz düşürünce, USD/TL neden yükselir? İşsizlik ile Enflasyon arasında nasıl bir ilişki vardır? (Philips Curve). Bilmek zorundasınız

39) Mesela, büyüme rakamları. Türkiye, dünyada en çok büyüyen ülke (Alkış). Ne demiştik? Rakamlar ilüzyondur. Almanya - ABD ile Türkiye'nin veya Çin'in büyüme rakamları karşılaştırılabilir mi arkadaşlar? Anlamlı mı gerçekten? Mesela bir baba 180 cm, oğlu 100 cm ve oğlu büyüyor.

40) Oğlu ilk sene %5 büyüdü, 105cm oldu ama baba büyümedi ve 180 cm hala. Ama sonuç olarak baba hala uzun. Anlatabildim mi? Almanya ile Türkiye'nin yüzdesel olarak büyüme hızı karşılaştırması kadar yanlış bir şey yok bence. Ama işte FİNANSAL OKURYAZARLIK olmayınca, atış serbest

41) Peki, nerden nasıl başlarım derseniz? Öncelikle Ekonomi ve Ekonominin Temel Kavramlarından başlayın. Makro/Mikro Ekonomi. Faiz, Enflasyon, İşsizlik, CDS, İhracat, Arz, Talep, Tüketim, Hane Halkı, Borç, GSMH, GSYİH, Ödemeler Dengesi v.b. kavramlar. Çok derinlemesine değil.

42) Daha sonra PARA. Paranın tarihi, kullanım alanları, kullanım yöntemleri, rezerv para, paranın zaman değeri, Altın, bretton woods sistemi, pariteler, dolar endeksi, banka ve bankaların çalışma mantığı, parasal işlemler, türev piyasalar v.s. Para nerden geldi, nereye gidiyor?

43) EKONOMİ ve PARA'dan sonra FİNANS. Finansın temel kavramları. Finansal piyasalar, türev işlemleri, hedge işlemleri, Risk, Getiri, Değerleme yöntemleri, Analiz yöntemleri (Yatay Analiz/Dikey Analiz), Kredi, Kredibilite, Finans ile ilgili hesaplamalar, getiri hesaplamaları v.s.

44) Son olarak da YATIRIM. Yatırım/tasarruf/birikim/gelir/gider v.b. kavramlar. Yatırımcı psikolojisi. Tüketici ve üreticilerin davranışları. Piyasalar. Piyasalardaki oyuncular. Yatırımcı davranışları. Yatırımcı psikolojisi. Getiriler. v.s.

45) Size 4 TEMEL alanda, yine temel kavramları yazmaya çalıştım. Tabiki de bu kadar dar değil konular. Ama kalkıp bir iktisat doktorası yapmıyorsunuz. Size, temel kavramlar ve bu kavramları nerde nasıl kullanacağız ve bu kavramların birbirlerini nasıl etkilediği lazım.

46) Akademik makale yazmayacağımıza göre, bize FED açıklama yaptığında, şahin olursa ne olur, güvercin olursa ne olur? ABD Tahvil faizleri yükselirse, borsa ve emtea piyasalarında ne olur gibi? birbirlerini etkileyecek konularda, bilgimizin ve fikrimizin olması yetecektir.

47) Gözünüz korkmasın lütfen. Para/Finans zevkli alanlardır. Keyifli ve eğlenceli hikayeler vardır. İlerleyen yazılarda, size kitap/film v.s. tavsiyelerinde de bulunacağım. Zaten başucu kitaplarımı biliyorsunuz. Defalarca yazdım. Yine yazarım.

48) Devam edelim arkadaşlar;
EĞİTİM konusunda ne dedik? EKONOMİ - PARA - FİNANS ve YATIRIM, bu 4 konuyu bu sırada çalışmanız gerekiyor. Temel kavramları ve bu kavramların birbirleri ile ilişkisini öğrenmelisiniz. Bu şart. Faiz oranı - Enflasyon - İşsizlik birbirini nasıl etkiler?

49) Merkez Bankamız, faiz indirince neden dolar yükseliyor? Dolarizasyon ne demektir? Dolar endeksi nedir? Dolar neden rezerv para birimidir? Arz-Talep nedir? İkame mal nedir? CDS nedir? FED Nedir?Konvertibl para hangileridir? Cari açık nedir? Net hata noksan nedir?

50) Tüm bu temel sorulara, cevap verecek düzeye gelmemiz lazım. Bakın tekrar söylüyorum, bunların tamamına yakını temel bilgiler. Matematik gibi düşünürsek, çarpım tablosu veya kesirli sayılar gibi TEMEL CEBİR problemlerini çözmek gibi diyebiliriz. Gözünüz korkmasın lütfen

51) Asıl zor olan bölüme daha gelmedik. Yavaş yavaş ısıtıyorum sizi. Zor olan kısım, bazı temel kavramları öğrenmek veya bu kavramların birbirleri ile ilişkisini çözümlemek değil, asıl zor olan kısım insanın kendisini bilmesini sağlamak. Yani, kendinizi tanımak.

52) İnsanoğlu, kendisi hakkında objektif davranamaz. Kimi zaman kendisini diğer insanlardan üstün ve farklı görür, kimi zaman da potansiyelinin farkında olmadan kendisini acımasızca eleştirir. Denge olmak ve dengede kalmak ve kendimize objektif yaklaşmak oldukça zor.

53) Bunu neden söyledim? Yatırım psikolojik bir alan dedik. Her yatırımcının da, artıları eksileri, tarzları, sevinçleri kederleri, hedefleri, beklentileri, geçmişte yaşadıkları v.s. farklıdır. Yatırım dünyasında, tüm yatırımcılara tek bir reçete olmaz. Herkese ayrı ilaç yazılır.

54) Bazen duyuyorum. Yanlış buluyorum. Portföy yöneticisi olduğunu iddia eden bazı kişiler, örnek bir portföy yapıp herkese aynısını sunuyor. Bu yanlış. Bir finansal danışman, herkese aynı portföyü sunamaz. Zira, herkesin kar/zarar eşiği, beklentisi, hissiyatı farklıdır.

55) Kimisi getirisi ve riski düşük ama yıllar itibariyle istikrarlı büyüme yakalamak ister, kimisi kısa sürede agresif büyümek ister ve bunun da riskini alır. Kimisinin faiz hassasiyeti vardır, kimisi de belirli sektörlerde olmak istemez. Böyle onlarca örnek sayabilirim.

56) 300K TL ile 3mio TL'lik portföy aynı olmaz, ya da 20 yaşında birisinin portföyü ile 60 yaşında birisinin portföyü farklıdır. Gençlerin risk iştahı ve getiri beklentisi daha yüksektir. Zira batarsa bile sıfırdan başlayacak zamanı vardır. 60 yaşındaki birisi iflas etmek istemez

57) Bu nedenle, her YATIRIMCI birbirinden farklı doğruları, yanlışları ve inançları vardır. Yine bu nedenle, temel düzeyde EKONOMİ PARA FİNANS ve YATIRIM bilmekle birlikte, YATIRIMCI en önemlisi KENDİNİ BİLMELİDİR. Ancak ve ancak, kendini bilen yatırımcı başarılı olur.

58) Kendinizi ne kadar tanıyorsunuz? Kendinizi objektif değerlendirebiliyor musunuz? Dışarıdan gelen eleştirileri olgunlukla karşılayabiliyor musunuz? Bu soruların cevapları gerçekten daha önemli. Yatırıma başlarken kendinize sormanız gereken bir çok soru var.

59) - Hangi finansal yatırım araçlarında, daha başarılı olduğunuzu hissediyorsunuz?
- Hangi finansal yatırım araçlarında, sezgileriniz daha kuvvetli?
- Hangi finansal yatırım araçlarında, yatırım yapmayı seviyorsunuz?
- Risk ve acı eşiğiniz nedir?

60) - Konut edinmeyi, bir zorunluluk mudur yoksa bir yatırım mıdır?
- 1. Konut sahipliği zorunluluk ise, 2. Konut sahipliği yatırım mıdır?
- Konut edinmek yerine, anaparayı yatırım araçlarında kullanıp, SATIN ALMA KİRALA şeklinde mi hareket etmelisiniz?

61) - Arsa konusunda düşünceleriniz nelerdir?
- Dünya nüfusu sürekli artarken, ekilebilir araziler ise sürekli azalırken, arsa (tarla) almak mantıklı mıdır?
- Altın konusunda düşünceleriniz nelerdir?
- Altın, neden insanoğlu’nun yüzyıllardır vazgeçemedi bir maden türüdür?

62) - İnsanlar neden mücevherata (pırlanta, altın v.b.) yatırım yapar?
- Lüks kol saatleri veya sanat eserleri (tablo v.s.) yatırım mıdır?
- Borsada beklentiniz nedir? Al-Sat mı seviyorsunuz? Al-tut mu yoksa Al ve değerine gelince sat mı?
- Hangi hisseyi ne zaman almalısınız?

63) -Doğru hisse ve doğru zamanı nasıl yakalarsınız?
-Herkes ağlarken, siz neden gülmelisiniz?
-Yüzyıllardır devam eden borsalarda, günlük düşüşlere neden büyük önem veriyorsunuz?
-Önemli olan şirket mi? Endeks mi? Yoksa içinde bulunduğumuz ekonomi mi?

64) -Amacımız çocuklarımızın geleceği ise, neden seans boyunca ekranlara bakıyoruz?
-Hisseler geçmiş fiyat hareketlerinden etkilenir mi? Yoksa gelecek, geçmişten tamamen bağımsız mıdır?
-Piyasa her şeyi anlık fiyatlar mı? Piyasada fiyatlanmayan durumlar/haberler olabilir mi?

65) Kendimize daha böyle onlarca soru sorabiliriz. Bu soruları genelden özele doğru sıralamamız gerekiyor. Yani önce FİNANSAL YATIRIMLARIN tümünde sorular sorarken, daha sonra BORSA veya MEVDUATA özel sorular da sormamız gerekiyor.

66) Nerede kalmıştık? Evet, EKONOMİ PARA FİNANS ve YATIRIM, temel kavramları öğrendikten sonra, KENDİNİ BİLMEK en önemli konu. Kendinizi bildikten sonra ise, en önemli unsur GÖZLEMLEMEK. Bir çok insan gözlem konusunu dikkate almıyor. Aslında çok çok önem arz eden bir konu.

67) Kendimden örnek vermek gerekirse, ben yeni bir topluluğa girdiğimde, örnek veriyorum yeni bir şirkete başladığımda sürekli gözlemlerim. Kim, hangi olaya, nasıl tepki veriyor? Amirim veya bana bağlı olan personellerim, birbirleri ile ilişkisi nasıl? Bana tavırları nasıl?

68) Kim erken geliyor, kim geç geliyor, kim verimli / verimsiz çalışıyor? Ofisteki en alt kademeden, en üst kademeye herkesi gözlemlerim. Genç yaşta kariyer yaptığım için, bana bağlı personellerin bir kısmı benden yaşça baya büyük olur ve genelde beni denerler, test ederler.

69) Onların güvenini ve saygısını kazanmaya çalışırım. Tüm bu süreçler hemen hemen her çalıştığım şirkette aynı şekilde işler.
Ya da sosyal bir ortama girdiğimde de, kim daha sosyal, kim daha ön planda olmak ister, bunları gözlemlerim.

70)Kim o an orada olmak istemiyordur ama bir zorunluluk (arkadaş/sevgili zoruyla) nedeniyle oradadır. Anlamaya çalışırım. Gözlem bir çok konuyu erkenden çözmenize neden olur. Bunu en iyi SHERLOCK HOLMES dizilerinde/filmlerinde/kitaplarında görürsünüz.

71) Sherlock biraz abartıdır bu konuda illaki ama mantık aslında aynıdır. Bunu neden anlattım? Konuyu bir yere bağlamaya çalışıyorum. Nedir? PİYASADA GÖZLEM yapmalısınız. Tabi, bu kısa sürede olmuyor. Ama hangi konuya, hangi hisse nasıl tepki verir gözlemlemelisiniz.

72) Genel geçer kurallar pek işlemez. BRÜT TAKAS uygulamasında bazı hisseler #taban #taban giderken, bazı hisseler de #tavan #tavan gider. Peki, neden? İşte buraya GÖZLEM ve SEZGİLER giriyor. FİNANSAL YATIRIMLAR ve özellikle BORSA, psikolojik bir olgu olduğunu defalarca söyledim.

73) Sürü Psikolojisi, kötümser senaryolar, sizlerin algınızla ve sinir uçlarınızla oynayan onlarca mekanizmadan sadece bir kaçı. Peki, bu süreçte ne yapmak lazım? Kendinizi GÖZLEM konusunda da eğitmelisiniz. Örn; ben #kozal hissesinde, al-satlar yaparak çok ciddi paralar kazandım

74) Hisse 30-TL’lerden beri izliyordum. 2-3 sene boyunca her gün ekranımdaydı. Hisse, sürekli aynı hareketleri defalarca yaptı. Defalarca “olmayan bir haberi” çıkardılar, veya “kendilerine yakın bir medya grubunda haber” yaptılar. Hisse %15-20 yükseldi, oradan da satış verdiler.

75) Dikkat ederseniz, burada grafikten, destek, direnç noktalarından, teknik analizden veya formasyonlardan bahsetmiyorum. Bahsettiğim konu, davranışlar. Dikkat ettiyseniz, konu hep aynı yere çıkıyor. YATIRIMCI PSİKOLOJİSİ.

76) Gözlem konusunda yapılan en büyük hatalardan birisi şu. Önce bir yargıya varıyorsunuz daha sonra o yargının doğruluğunu test etmek için gözlem yapıyorsunuz. Mesela, yağmurlu havalarda trafik çok yoğun olur diye bir düşünceniz var.. . Bu yargıyı gözlemlemek istiyorsunuz, ...

77) daha sonra yağmurlu havalarda trafiğin yoğun olduğu yerlere gidip, “Evet, haklıymışım” diyorsunuz. Mutlu oluyorsunuz. Ama aslında öyle değil. Güneşli havalarda da, o bölgede trafik yoğun olabilir. Ya da sizin gittiğiniz gün trafik kazası olmuş olabilir.

78) Ya da sizin gittiğiniz gün trafik kazası olmuş olabilir. Ya da başka bir bölgede trafik olmayabilir. Siz kendinizi haklı çıkarmak için GÖZLEM yapmış oldunuz. Piyasada da böyle, bazı yatırımcılar da genel bir kanı var.

79) Örnek, ALTIN kazandırmaz. Sonra gidip, ALTIN’ın kazandırmadığı ya da diğer enstrümanlara göre az kazandırdığı yılları dikkate alarak, işte görüyorsunuz 2010-2020, 10 yıllık süreçte, x yatırım aracı %200 kazandırmışken, altın sadece %50 kazandırdı diyorsunuz.

80) Belki 2005-2015 yılları arasında baksaydınız, x yatırım aracı %100, altın ise %150 olacaktı. Yani, olaylara istediğiniz yerden bakarak GÖZLEM yapılmaz. Sağlıklı bir gözlem için, GÖZLEM öncesi herhangi bir yargınız olmaması gerekiyor.

81) Mesela, BRÜT TAKAS’a giren hisseleri gözlemleyeceğim, dediğiniz noktada, “Brüt Takas’a giren hisselerin ne kadar düştüklerini gözlemleyeceğim” demek yerine “Brüt Takas’a giren hisselerin, Brüt takas sonrası performanslarını gözlemleyeceğim” demeniz gerekiyor.

82) Bakın tamamen objektif ve tarafsız bir gözlem yapmanız gerekiyor. Gözlemleriniz sonucu bir kanaate varıyorsanız da, bunu da ufak adımlarla test etmeniz gerekiyor.

83) Gözlemleriniz sonucunda, BRÜT TAKAS sonrası, A sektöründeki hisseler yükselirken, B sektöründeki hisseler düşüyor diye sonuca vardınız. X hissesi de, A sektöründe ve BRÜT TAKAS’a girdi. Evet, bu hisse yükselecek diye bütün naktinizi o hisseye yatırma gibi bir yanlışa düşmeyin

84) Gözlemlerinizi test edin. NE DİYORDUK? Suyun derinliğini test ederken, 2 ayağınızı birden suya sokmayın. (Muhtemelen Buffet sözüdür).

Zaten, Buffet yatırım dünyasının Cem Yılmaz'ı olmuş durumda, herhangi bir özlü sözün altına, Warren Buffet yazsam, kimse yadırgamaz.

85) Eğitim konusu önemliydi, yavaş yavaş sona geliyoruz. Ne dedik?

- EKONOMİ/PARA/FİNANS/YATIRIM (Temel Bilgiler)
- KENDİNİ BİLMEK
- GÖZLEMLEMEK

Şimdi sırada ne var? Hedef Belirlemek!

Bir sonraki yazımız, HEDEFLERİNİZİ NASIL BELİRLEMENİZ GEREKTİĞİ ile ilgili olacak.

86) Hedeflerinizi nasıl belirlemelisiniz? Kısa-Orta-Uzun vadeli hedefler? Reel ve Reel olmayan hedefler? Hedefler-Hayaller-Ütopik İstekler? Bu hedeflere ulaşmak için yapmanız gerekenler? Planlar/programlar , öz disiplin, öz saygı... Bunları konuşacağız arkadaşlar.

87) 1. Bilgiselimiz 92, 2. Bilgiselimiz 95, 3. Bilgiselimiz de 87 tweet oldu. Buraya kadar sabırla okuduğunuz için teşekkür ederim.

FİNANSAL ÖZGÜRLÜK YAZILARI - 04 'de buluşmak üzere...

Paylaşımı beğendiyseniz, özellikle 1. tweet'i RT ederseniz çok sevinirim.

Teşekkürler.