Thread by @hafezshyrazi72

برآمدن #رضاشاه بر تخت قدرت همزمان با سربرآوردن نخستین نسل پس از #انقلاب_مشروطه در پهنه‌ی سیاسی و فرهنگی ایران است نسلی که ناکارآمدی و بی‌عملی پادشاهان قاجار، بی‌رحمی آقا محمد خان، جنگهای تباهی آور فتحعلی شاه، سستی مظفرالدین شاه، ستمگری محمدعلی شاه و بچه سالی احمد میرزا را /۱

در خاطره‌ی جمعی اش مرور میکرد و از اینرو #رضاشاه را نماد رویاروئی با تمامی کاستی‌های پیشین در دستگاه فرمانروائی قاجار میدید
رضا شاه نه از طبقه‌ی اشراف و درباریان برخاسته بود و نه به صنف روحانیان، بازرگانان، بازاریان و زمینداران وابستگی داشت جدایی او از تبار قاجاریان نیز راه /۲

مخالف خوانی را بر روشنفکران ضدقاجار می‌بست رضاشاه نخستین دستگاه حکومتی غیرقبیله‌ای از دوران صفویان تاروزگار خویش را بنانهاد تا پیش از این صفویان، زندیان، افشاریان وقاجاریان همه بر اساس پیوندهای ایلی و قبیله‌ای و آنچه که ابن خلدون رشته‌های عصبیت مینامد بر ایران فرمان رانده بودند/۳

رضا شاه عرفی‌ترین پادشاه ایران تا زمانه‌ی خویش است همو بیشترین همت را در کار عرفی ساختن جامعه‌ی ایران کرد و بدین روی روشنفکرانی که از پس از دوران مشروطه درگیر مبارزه با انحصار طلبی و اندیشه‌های سنتی و استخوانی شده بودند نمی‌توانستند به پشتیبانی از برنامه‌ی عرفی گرای او برنخیزند/۴

به‌دست گرفتن تدریجی قدرت ترفند نوینی در پهنه‌ی سیاست ایران بود و پیش از این در خاطر نمی‌گنجید که کسی که کودتا را سامان داده چند سالی در پس پرده بماند و آنگاه به آهستگی سررشته داری کارها به‌دست خویش را آشکار سازد تا درین فاصله نخبگان پیشین را گام به گام از میدان سیاست بدر کند/۵

به‌راستی چگونه #رضاشاه توانست دست خانوادههای مهمی چون فرمانفرما،اسفندیاری،هدایت ومهدوی را از دامان سیاست ایران کوتاه کند
اصلاحات رضاشاه راه و رسم زندگی اجتماعی،فرهنگی،اقتصادی وسیاسی کشور را دگرگون ساخت بی‌شک ساختار دولت مدرن در ایران وامدار تکاپوی دستگاه رضاشاهی درین دوران است /۶

به زبان پیروان فوکو، #رضاشاه جامعه‌ی ایرانی را “خوانا” (legible) کرد کاری که مدرنیته و مدرنیزاسیون با جامعه میکند تا با بدست دادن نقشه و چند و چون سازوکار آن، امکان چیرگی علمی-عملی، برنامه ریزی فرهنگی اقتصادی و مهارسیاسی و نظامی آنرا فراهم آورد راه و رسم‌های نوینی چون سرشماری /۷

نام خانوادگی، واحد یکسان اندازه گیری، درجه‌های تحصیلی، سنجه‌های بهداشتی، مرزبندی، شناسنامه، گذرنامه، نشانه‌ی کار و زندگی و … همه وهمه بکار بسامان کردن و خوانا ساختن جامعه می‌آمدند و پیش زمینه‌ی #دموکراسی یعنی #حکومت_قانون را امکان پذیر می‌ساختند/۸

چراکه بدون خوانا ساختن جامعه و بدون داده‌هایی چون شناسنامه، گذرنامه، نقشه‌ی راه، آمار و … قانون زمینه‌ی پدیداری و کاربست خویش را از دست می‌دهد چنین بود که روشنفکران ایرانی برنامه‌ی #رضاشاه در خوانا ساختن جامعه‌ی ایرانی را به چشم قبول می‌نگریستند /۹
روحش شاد
#مهسا_امینی