Thread by @CYaltirak

2026’ya kadar Marmara’da deprem olacağına dair haberler üzerine önemli açıklama:
Bugünden tam 20 yıl önce bir dergide yazdığım, deprem tekrarlanma aralıkları ve tarihsel depremler arasındaki zaman ilişkisine dair basit bir tahmini, sanki bugün söylemişim gibi medyada paylaşanlara

yayanlara, bu haberi okuyanlara bilgi vermem gerekiyor.
Tarihsel depremleri incelediğimizde Ayasofya’nın kubbesinde hasara neden olan üç ayrı zamanda deprem olduğunu biliyoruz. MS.557, MS.989 ve MS.1509’da Ayasofya’nın kubbesini yıkan bu depremlerin her birinden önce +

İzmit ve civarında MS.553’te, MS.976’ta ve MS.1490’da depremler gerçekleştiğini de biliyoruz. Bu açıklama, bu tarihsel depremler arasındaki zaman aralığı ile ilgili bir bilgiyi içeriyordu.

1999 İzmit depremi ile Marmara’da beklediğimiz depremler arasında da benzer bir zaman ilişkisi olacağını istatistiki olarak tahmin ediyoruz. Bu zaman ilişkisi, güneşin doğuş ve batış saatlerini bildiğimiz gibi süper hassasiyette ve kesinlikte olamaz.

Yerkürenin kendi jeolojik zamanı vardır ve bizlerin yaptığı, bu zamanı artı-eksi istatistiksel olarak anlamaya çalışmaktır. Burada elimizde tarihsel deprem verisinin de sınırlı olduğunu altını çizmek gerekir.

Kısaca, 20 yıl önce “Yarın Marmara’da deprem olacak” diye halkı korkutanlara verilen bir cevabı, bugün söylemişim gibi haber yapanların habercilik yaklaşımı, 20 yıl öncesindekiler gibi tartışılır.

Bu öngörüyü, önümüzdeki 20 yıl boyunca gelecek depremlere hazırlık yapmak için yeterli zamanımız olduğunu söylemek için paylaşmıştım o zaman. Ben dahil herhangi bir yer bilimci, beklenen Marmara depremleri ile ilgili kesin bir tarih, yıl veremez.

Ama şundan eminiz ki, 20 yıl öncesi gibi önümüzde bizi bekleyen on yıllarımız bulunmuyor. 20 yıl geriden başladığımız zamana karşı bu yarışta odaklanmamız gereken tarih değil, öncelikleri belirleyerek hazırlık yapmaktır. Kovayı taşıran, o son damla değil, içindeki sudur.

Her gün deprem tarihini merak ederek yaşayamayız. Tedbir almak ve bunu doğru yapmak için bir dakika bile değerlidir. Lütfen tarihe değil, yapmamız gerekenlere odaklanalım.
Yer bilimciler olarak yaptığımız iş ciddi, aldığımız sorumluluk büyük.

Aynı ciddiyet ve sorumluluğu, depremle ilgili haber yapanların bu haberleri başkaları ile paylaşanların da alması gerekiyor. Bilim haberciliği ve bilim okur yazarlığının zayıf olduğu ülkemizde, korku ve panik yaratacak haber manşeti atmayı doğru bulmuyorum.

Bu haberi yaymadan önce keşke bana danışılsaydı. İTÜ e-mail adresim herkese açık.
Umarım bu tweet serisi, endişe yaratan bu habere açıklık getirmiştir.