Barwa polskiego munduru
Podstawą maskowania żołnierza w polu w 1939 była barwa munduru. Wojsko Polskie przywiązywało ogromną wagę do barwy ochronnej munduru. W 1919 przyjęto barwę „khaki” (szaro brunatno zielona) jako obowiązującą. W 1929 w wyniku ćwiczeń doświadczalnych (1)
uznano, że użycie niejednolitych tkanin oraz zbyt ciemna barwa ochronna nie spełniają swojej roli. W październiku 1929 Sztab Główny powołał komisję ds. ustalenia nowej barwy ochronnej. Próby rozpoczęto w kwietniu 1930. Ze względu na różnorodność terenową odbywały się w rej. (2)
Mińska Maz. Testy prowadzono z mundurami polskim, włoskim, fińskim, austriackim, szwedzkim, angielskim, jugosłowiańskim, czechosłowackim,japońskim, belgijskim, rumuńskim, francuskim oraz ze zdobycznym sowieckim płaszczem. Porównywano poszczególne barwy na tle terenu zasianego (3)
oziminą, szarej zaoranej roli oraz piaszczystego ugoru – tyraliera żołnierzy w różnych mundurach ruszała z odległości 3000 m. W wyniku obserwacji bezpośredniej odrzucono mundury polski, angielski, francuski, belgijski, rumuński i czechosłowacki – kontury strzelców dało się (4)
rozpoznać już na odległości 1800 – 1200 m. Najwyższe noty zebrały mundur sowiecki, jugosłowiański oraz japoński, które zacierały się z tłem już na 400 – 600 m. W lecie 1930 r. powtórzono próby – dały one podobny wynik jak poprzednio. Do dalszych etapów wybrano barwę japońską, (5)
sowiecką oraz nową barwą polską, którą w międzyczasie opracowano w ITU. W okresie Jesień 1931 – 1932 próby prowadzono na Wileńszczyźnie i wygrał mundur japoński. Maskował on strzelca bardzo dobrze już na 600 m. Przy użyciu fotografii, na krótkich odległościach najlepszy był (6)
mundur polski, a na dalszych japoński. Obserwacja lotnicza wskazywała na przewagę barwy japońskiej. W wyniku 3 – letnich prób komisja ds. ustalenia nowej barwy ochronnej wybrała mundur japoński jako proponowaną nową barwę ochronną. Wniosek został jednak odrzucony jako (7)
niepoparty wystarczającymi danymi. Mundurom japońskim zarzucano, iż bardzo łatwo powstawały na nich plamy.Jesienią 1933 Inst. Tech.Intend. otrzymał polecenie dalszych studiów nad barwą ochronną. W lecie 1934 przygotowano zestaw próbek sukna mundurowego w różnych odcieniach. (8)
Wybrano trzy wzory i wykonano 20 kompletów. Jednocześnie rozpoczęto próby z barwą ochronna drelichowych mundurów letnich. Dnia 30.1.1935 powołano nową komisję. Doświadczenia prowadzono na zróżnicowanym terenie, w różnych porach dnia i nocy, przy świetle księżyca, rakietach (9)
oświetlających oraz różnych warunkach atmosferycznych.Wspomagano się fotografią lotniczą oraz obserwacją artyleryjską.Strzelano także do umundurowanych figur.Sprawozdanie z prób przedłożono szefowi Departamentu Dowodzenia Ogólnego MSWojsk dnia 31.3.1937. Jak wykazały próby, (10)
niemożliwym było przygotowanie uniwersalnej barwy mundurowej, nadającej się idealnie do maskowania w każdych warunkach, szczególnie ze względu na różnorodność polskiego krajobrazu.Opinia o nowej barwie munduru była jednak pozytywna – maskowała ona szczególnie dobrze na tłach (11)
szarych i bezbarwnych, na tle gleby,kartoflisk, głazów,skał,zagajników,opłotków,lasu. Dawała także dobre efekty na tłach kontrastujących. Powstały nowy, jaśniejszy odcień barwy khaki, oznaczono jako K-38 (B-38 na płaszcze).Produkcję mundurów z nowego sukna rozpoczęto w 1937. (12)
Czy współcześni saperzy wiedzą, że w 1939 r. jeden batalion saperów został odznaczony Krzyżem Virtuti Militari za bohaterstwo? Był to 23 batalion saperów z Mysłowic.
Dnia 11.09.1939 r., gdy żołnierze 55 DPRez i Grupy płk Klaczyńskiego toczyli krwawy bój o Osiek, o godz. 9:00 1/
rano saperzy 23 batalionu mjr M. Skierczyńskiego, wsparci przez 65 batalion saperów kpt. T. Grzmielewskiego rozpoczęli naprawę poważnie uszkodzonego mostu w Baranowie oraz budowę w pobliżu całkowicie nowego mostu pontonowego. Koryto rzeki w miejscu budowy wynosiło 140 metrów, 2/
głębokość 0,6-3,4 metra, a szybkość prądu ok. 0,4 m/s. W górze rzeki miał powstać kombinowany most polowy. Od lewego brzegu rzeki do piaszczystej wyspy miał powstać most na galarach. Przez wyspę kładka z bali i desek, a od wyspy do lewego brzegu most na koszarkach. 3/
Wyposażenie patrolu sanitarnego IX.1939
Wracamy dziś do projektu sanitarnego.We wcześniejszych odsłonach prezentowaliśmy zawartość torby sanitariusza oraz podoficera sanitarnego z września 1939.Dziś odpowiadamy na pytanie – jakie było wyposażenie sanitarne patrolu sanitarnego. 1/
Sanitariusze Wojska Polskiego działali nie pojedynczo, a w patrolach 3 osob. W skład patrolu wchodził podoficer sanitarny oraz dwóch szeregowych sanitariuszy. Patrol posiadał na wyposażeniu 1 nosze, torbę sanitarną podoficerską oraz dwie torby sanitarne szeregowych. Etat 2/
należności sprzętu znajdującego się w torbach był taki sam, czy to w piechocie, kawalerii, czy artylerii przeciwlotniczej. Patrol miał do dyspozycji 30 opatrunków, 6 opasek uciskających, 30 metrów opaski parcianej, 1 opaskę uciskową Singera, 8 chust trójkątnych, 3,6 metra 3/
Rezerwa wojska - 1939 – Cz.I.
Zauważyliśmy ostatnio wysyp krytycznych wiadomości ze współcześnie prowadzonych w Wojsku Polskim szkoleń rezerwistów. Wydaje się, iż jest to idealny czas na przybliżenie tematu, jak wyglądała szkolenie rezerw w II RP. Zacznijmy od oficerów rezerwy.1/
Na wstępie zaznaczmy, iż armia II RP była armią opartą o pobór wojska. Masz 19 lat – zdałeś maturę. Rodzina się cieszy, ojciec gratuluje. Rok temu, gdy miałeś 18 lat, stawałeś na komisji, która dała ci kategorię „A”. Przed tobą ważna decyzja. Możesz zgłosić się na ochotnika do 2/
wojska, albo czekać jak w wieku 21 lat armia się sama o ciebie upomni. Matura daje ci prawo do skróconej służby wojskowej (18 miesięcy), a jeśli teraz zgłosisz się sam, możesz wybrać broń w której chcesz służyć. Prócz matury musisz mieć nienaganną opinię. Zgłaszasz się na 3/
Hełm wz.31
Pierwsze koncepcje wprowadzenia krajowego hełmu powstały w 1919 w Komisji Artyleryjskiej. W 1923 specjalna Komisja Hełmowa zajmowała się badaniami projektu hełmu Omega,który odrzucono w 1924, a dalsze prace prowadził Departament Artylerii MSWojsk. W 1925 (1)
rozpatrywano wprowadzenie hełmów niemieckiego wzoru z dodanym grzebieniem, a w 1926 prace przeniesiono do IBMU, gdzie powstała seria prototypów hełmu wz.28. Hełm ten odrzucił w 1930 r. gen. Tadeusz Piskor jako zbyt archaiczny. Polecił on opracowanie projektu według koncepcji (2)
nowoczesnych - bez grzebienia i jakichkolwiek załamań profilu.Kierownikiem został inż. Leonard Krauze, zwolennik nowoczesnego podejścia i przeciwnik wszelkich upiększeń hełmów. W ten sposób powstał hełm wz.30.Kontynuując prace w 1930 delegacja udała się do szwedzkiej fabryki (3)
Wojsko Polskie II RP stale otrzymywało propozycje handlowe i pomysły wynalazców. Stale także obserwowano rynek cywilny w poszukiwaniu sprzętu. Dnia 23.11.1937, Departament Piechoty zwrócił się do Zakładów Przemysłowych „Termo – As” w Warszawie, o dostarczenie 10 szt. (1)
grzejników kieszonkowych „Baśka”. Zamówienie zostało zrealizowane 15.12.1937, a 3 dni później sprzęt dostarczono do Komisji Doświadczalnej Centr. Wyszkol. Piech. w Rembertowie. Grzejniki kieszonkowe Baśka to pudełko metalowe wielkości latarki kieszonkowej, kryte pluszem (2)
w które wkręcano węgielek, spalający się bez tlenu i wydzielający ciepło przez 3 godziny. Służyć miał przede wszystkim do ogrzania rąk. Rozważano zakup grzejników dla wojskowych oddziałów narciarskich. Ocenę grzejników przesłano 29.03.1938. Ocena była pozytywnie pod względem (3)
Polski beret khaki
W projektach Departamentu Piechoty, na początku lat 30-tych pojawiła się koncepcja wprowadzenia beretu w barwie ochronnej dla piechoty. Beret jako nakrycie głowy miał posiadać „dużo dodatnich stron i pod wieloma względami przewyższać furażerkę dotychczas (1)
używaną”. Wzorowany był na berecie baskijskim i rzekomo bardzo dobrze pasował pod hełm. Dnia 16.03.1931 zarządzono skierowanie beretu projektu Instytutu Technicznego Intendentury do opinii oddziałów. Przedstawiciel Departamentu Zdrowia zastrzegał, że beret latem nie chroni (2)
dostatecznie głowy od działania promieni słonecznych, zimą zaś od chłodu, a „w czasie deszczów jest przykry”. Berety w barwie ochronnej khaki otrzymały do prób w 1932: batalion morski,1., 21., 36., 37., 49 oraz 3 bat piech. Opinie z jednostek na temat beretu były negatywne. (3)