Thread by @K_Kaminski_

KLĘSKA USA NA BLISKIM WSCHODZIE

10.03. ogłoszono wznowienie stosunków Arabii Saudyjskiej i Iranu. To przełom, nie tylko przez fakt, kto normalizuje relacje, ale też gdzie. Mimo że latami w negocjacjach pomagały Irak i Oman, sukces dyplomatyczny ogłoszono w Chinach 1/21

Relacje między Arabią Saudyjską i Iranem zostały zerwane w 2016 r. po tym, gdy tłum wtargnął do ambasady tej pierwszej w Teheranie. Doszło do reakcji Irańczyków (potem aresztowanych) na egzekucję lidera saudyjskich szyitów i dalszych 46, społeczności dyskryminowanej w A.S. 2/21

Było to wyrazem sprzeczności z różną metryką-od podziału na sunnitów i szyitów sprzed ponad 1,4 tys. lat po (powiązaną z nim!) różnicę ideologiczno-polityczną między dynastyczną monarchią a postrewolucyjną republiką czy w końcu konkurencja na rynkach surowców energetycznych. 3/21

Te różnice legitymacji ideologicznej i interesów przejawiają się konfrontacją. Już przed 2015 r. Teheran i Rijad wspierały usilnie przeciwne strony wojen w Syrii i Jemenie. Wspierają też przeciwne strony ostrych konfliktów religijno-socjo-politycznych w Iraku i Libanie. 4/21

Oczywiście mamy na ten moment do czynienia z rudymentarną normalizacją relacji. Jednak kompleksowość i ostrość przeciwieństw dzieląca dwa państwa jest miarą sprawności, znaczenia i sukcesu dyplomacji chińskiej, która zdołała pchnąć strony do takiego kroku. 5/21

Sukces ten jest potwierdzeniem supermocarstowości ChRL. Stała się państwem, które, ze względu na wielkie potrzeby, ma interesy wszędzie, więc wszędzie szczepi swoje wpływy. Chiny są uzależnione od importu węglowodorów, stąd wielkie znaczenie Bliskiego Wschodu dla nich 6/21

Chińczycy chcą bez przeszkód sycić się saudyjską oraz irańską ropą czy gazem. Chcą też inwestować miliardy w irański sektor energetyczny, infrastrukturę zgodnie z umową z 2021 r. A w końcu wejść w rolę politycznego arbitra i gwaranta w regionie i uczyniły krok w tę stronę 7/21

Irańczycy spodziewali się wiele, ale #XiJingping pokazał im miejsce w szeregu, gdy w grudniu odwiedził Arabię Saudyjską, gdzie został przyjęty po cesarsku i gdzie podpisał z Saudami umowę o partnerstwie strategicznym analogiczną do tej, jaką rok wcześniej podpisał z Iranem. 8/21

W dodatku na szczycie Rady Państw Zatoki Perskiej Chiny podpisały się pod deklaracją ewokującą konieczność rozwiązanie kwestii trzech wysp tego akwenu, do których prawa roszczą sobie ZEA, a które Irańczycy zajęli jeszcze w 1979 r. i uznają za własne. 9/21

Z kolei Saudowie, petrodolarowe królestwo, nie mogli ignorować faktu, że centrum ekonomiczne świata, szczególnie przemysłowe, przesunęło się do Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej, a na kanwie zachodnich sankcji, irańska ropa zaczęła wypierać z Chin ropę saudyjską. 10/21

Normalizacja relacji irańsko-saudyjskich to dyplomatyczna klęska USA, które od lat dążą do pełnej izolacji, podkopania i ewentualnie "zmiany reżimu" w Iranie. W dodatku z kolein ich polityki wyskakuje jeden z głównych partnerów w regionie od dekad. 11/21

To porażka powstrzymywania atomowych ambicji Iranu metodą kija, nie marchewki, przez zerwanie #JCPOA i sankcje (Irańczycy mieli wzbogacić swój uran do 60%, do budowy broni potrzeba 90%) i polityki promowania nawiązywania relacji między monarchiami Zatoki a Izraelem. 12/21

Objawem zwiększania dystansu Rijadu wobec Tel Awiwu jest także ujawnione przez @axios sabotowanie przez saudyjską dyplomację uczestnictwa ministra spraw zagranicznych Izraela w zbliżającej się konferencji Światowej Organizacji Turystyki ONZ w Al-Uli. Minister nie przyjedzie 13/21

Tymczasem Saudowie nie poszli w ślady ZEA czy Bahrajnu i nie nawiązali oficjalnych relacji z Izraelem, zamiast tego reaktywując je z Iranem. Oczywiście, wszystko to jeszcze większym problem niż dla USA jest dla samego Izraela. Tam musi być najbardziej nerwowo. 14/21

Tym bardziej, że i relacje Tel Awiwu z Waszyngtonem nie są najlepsze. W piątek anonimowy współpracownik izraelskiego premiera #Netanyahu oskarżył władze USA o wspieranie wielkich antyrządowych protestów trwających w Izraelu. #Biden do tej pory nie zaprosił Netanjahu. 15/21

Iran zdołał pokazać, że nie da się go izolować, ani nawet ignorować. Jeśli potwierdzą się informacje Irańczyków o odkryciu ogromnych złóż litu, pierwiastka kluczowego dla obecnej rewolucji technologicznej, ich kraj stanie się jeszcze bardziej newralgiczny, na dobre i na złe 16/21

Co ciekawe Arabia Saudyjska-państwo powstałe jako dynastyczny projekt korzystających ze wsparcia Imperium Brytyjskiego klanu,instytucjonalizujące się i bogacące dzięki protekcji USA, dziś coraz mniej liczy się z ich interesami.Nie ma wdzięczności w polityce międzynarodowej! 17/21

A to Królestwo Saudów najbardziej skorzystało na zrujnowaniu przez Amerykanów dawnych heroldów świata arabskiego: Iraku, Syrii, wiecznie aktywnej w każdym zakątku i zasobnej w nadmiar petrodolarów i ambicji Kaddafiego Libii. Nawet Egipt nie podniósł się z "arabskiej wiosny" 18/21

Inicjatywa chińska jest korzystna dla Europy i Polski. Byłoby bowiem korzystne, żeby Bliski Wschód zamiast epicentrum destabilizacji, wojen, terroryzmu, źródłem mas migrantów stał się partnerem ekonomicznym, rynkiem surowców, gdzie wielu producentów konkuruje o klientów 19/21

Jednak dla potężnych graczy stabilizacja Bliskiego Wschodu z regionalnym "prawem obywatelstwa" Iranu właśnie przez Pekin może być akurat nie do przyjęcia. I właśnie w tych interesach czai się potencjał ewentualnej katastrofalnej eskalacji, do wojennej włącznie. 20/21

Posunięcia Chin w tym regionie, balansowanie Saudów podkreślają to, o czym piszę od dawna - rola Zachodu na świecie może zmaleć! Inni gracze coraz częściej rozgrywają swoje interesy z jego pominięciem. I konsolidacja Zachodu ws. Ukrainy/Rosji nie powinna tego przesłonić. 21/21