ΗΔΗ στο ξεκίνηµα τής σύγχρονης επιστήµης τής γλωσσολογίας (αρχές 20ού αι.) έγινε από τον ιδρυτή τής νεότερης γλωσσολογίας, τον Eλβετό καθηγητή Ferdinand de Saussure (1857-1913), η θεµελιώδης έκτοτε διάκριση τής γλώσσας σε ΛΟΓΟ και ΟΜΙΛΙΑ.
2/ 🔸 O Saussure δίδαξε ότι ο όρος ΓΛΩΣΣΑ (γαλλ. " langage") είναι πολύ γενικός, γι’ αυτό χρειάζεται να εξειδικεύεται σε δύο μορφές: α) τη γνώση που έχουµε για τη µητρική µας γλώσσα (τη γνώση ενός συστήµατος από στοιχεία και κανόνες) και
3/ β) στην πρακτική χρήση, στην εφαρµογή και αξιοποίηση που κάνει ο καθένας αυτής τής γνώσης.
H γνώση τής γλώσσας συνιστά τον ΛΟΓΟ (γαλλ. " langue" ), ενώ η πρακτική και εξειδικευµένη κατ’ άτοµο χρήση τής γλώσσας αποτελεί την ΟΜΙΛΙΑ (γαλλ. " parole").
4/ Kαι τα δύο µαζί αποτελούν τη " γλώσσα" (γαλλ. " langage" ).
🔸 Tη διάκριση σε " λόγο" και " οµιλία" υιοθέτησε, µε άλλη θεωρητική βάση, ο διάσηµος Αµερικανός γλωσσολόγος Noam Chomsky (γενν.
5/ 1928), ο οποίος τη χαρακτήρισε ως διαφορά " γλωσσικής ικανότητας" (" linguistic competence," το αντίστοιχο τού " λόγου" ) και " γλωσσικής εφαρµογής " /" πλήρωσης" (" linguistic performance," το αντίστοιχο τής " οµιλίας").
6/ 🔸 Aς σηµειωθεί, τέλος, ότι η γλωσσική επιστήµη µόλις τα τελευταία 20 χρόνια άρχισε να ασχολείται συστηµατικά µε τη µελέτη τής " οµιλίας" (τού προφορικού κειµένου), ενώ παλαιότερα και εξαρχής εστίασε την ανάλυση τής γλώσσας µόνο στον " λόγο" .
Πολύ μεγάλη! «Ῥήματα ὀλίγα» εκχέουν «σωρόν ἀγαθῶν»· αρκεί να εκφράζουν «θησαυρόν καρδίας». Και όσο πιο μεγάλος ο θησαυρός, τόσο πιο πολλά τα αγαθά.
2/ Αυτά λέει ο Νικόλαος Καβάσιλας, λόγιος και άγιος της εκκλησίας (14ος αι.), σχολιάζοντας στην ομιλία του «Εἰς τὸν Εὐαγγελισμὸν» τον λόγο «Ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατὰ τὸ ρῆμα σου» που είπε η Θεοτόκος στον άγγελο αποδεχόμενη το μήνυμα του ευαγγελισμού.
3/ Στη ομιλία αυτή, από τις σημαντικότερες της βυζαντινής γραμματείας (παραθέτουμε μικρό απόσπασμα) ο ιερός πατέρας θεωρεί τη στιγμή της συγκατάθεσης της Θεοτόκου στο θείο κάλεσμα ως την ανθρώπινη συνέργεια στο έργο της σωτηρίας, χωρίς την οποία το έργο δεν θα ήταν εφικτό.
1/ 🌿📖 ΟΚΤΩΗΧΟΣ: το αναγνωστικό της Τουρκοκρατίας ~
ΤΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ της εκκλησίας ήταν το βασικό αναγνωστικό υλικό για την εκπαίδευση, όπου και όπως γινόταν, κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας.
2/ Το κυριότερο από αυτά τα βιβλία ήταν η Οκτώηχος (ή Παρακλητική) του Ιωάννη Δαμασκηνού, το βιβλίο που χρησιμοποιήθηκε ως το κατ' εξοχήν αναγνωστικό και με το οποίο ολόκληρες γενιές έμαθαν να γράφουν και να διαβάζουν.
Γράφει ο λόγιος Λαρισαίος Ιωάννης γύρω στα 1800:
3/ 📖 «Και αφού τα παιδιά των με πολλούς κόπους εξοδεύουν
4-5 χρόνια εις τα κοινά, καθώς τα λέγουν, γράμματα, έως να
μάθουν το Οκτωήχι και το Ψαλτήρι, και να φθάσουν έως τον
Άγι-Απόστολον… μονόφορα (μονομιάς) τα ξεσχολούν».
ΣΤΟ ΟΝΟΜΑ ΑΥΤΟ συνέβη το εξής καινοφανές στην ιστορία της ονοματοδοσίας: δόθηκε ένας προσδιορισμός σε κάποιον που ΘΑ ερχόταν πολύ αργότερα, και, όταν αυτός ήλθε, ο προσδιορισμός έγινε το κύριο όνομά του. Πιο αναλυτικά:
2/ Η λ. χριστός είναι ρηματικό επίθετο από το ρήμα «χρίω». «Χριστός» λοιπόν είναι ο χρισμένος, ο αλειμμένος (πβ. Ευριπ. Ἱππόλ. 516: πότερα δὲ χριστὸν ἢ ποτὸν τὸ φάρμακον; = το φάρμακο το πίνουμε ή το αλείφουμε; ).
3/ Αλλά στην Π. Διαθήκη οι μεταφραστές της Π. Διαθήκης χρησιμοποιούν τη λ. ως μετάφραση της αραμαϊκής λέξης Mashiach, που σημαίνει «χρισμένος» (και που απαντά εξελληνισμένη και ως «Μεσσίας»).
ΤΗΝ εποχή που έζησε ο Ιησούς, η γλώσσα που ομιλείτο στην πατρίδα του και σε όλη την περιοχή από τα ανατολικά παράλια της Μεσογείου μέχρι τα αρμενικά όρη, ήταν η Αραμαϊκή
2/ Oι Ευαγγελιστές μέσα στα ελληνικά Ευαγγέλια διασώζουν ορισμένα αραμαϊκά λόγια του Κυρίου Ιησού («ταλιθά κούμι», «ἐφφαθά», «Ἐλωί», «σίκερα» κ..λπ.).
3/ Είναι επίσης πολύ λογικό να γνώριζε ο Ιησούς και τη συγγενική Εβραϊκή -γλώσσα του μεγαλύτερου μέρους της Π. Διαθήκης, η οποία ως ιερή γλώσσα ακουγόταν συνεχώς στη Συναγωγή- και να τη χρησιμοποιούσε για να μιλήσει για πιο επίσημα, ακαδημαϊκά θέματα.
🌿🌾 "Ανδρέας και Πέτρος": τα ελληνικά ονόματα στα χρόνια της Κ. Διαθήκης ~
🔳 ΑΝΔΡΕΑΣ, ΦΙΛΙΠΠΟΣ, ΠΕΤΡΟΣ: δεν θυμίζουν εβραϊκά ονόματα του 1ου μ.Χ. Και ο λόγος δεν είναι μόνο ότι η Καινή Διαθήκη γράφτηκε στα Ελληνικά (οπότε είναι λογικό να εξελληνίζει ονόματα των προσώπων της,
2/ όπως το "Μαριάμ", που έγινε "Μαρία"), αλλά και ότι, αν και οι Εβραίοι στην Ιουδαία κανονικά μιλούσαν Αραμαϊκά, ωστόσο η κοινώς ομιλούμενη γλώσσα του ευρύτερου κόσμου στον οποίο ζούσαν ήταν η Ελληνική.
3/
Συνεπώς, πολλοί Ιουδαίοι είτε υιοθετούσαν ελληνικά ονόματα (πχ. "Ανδρέας", "Φίλιππος", οι μαθητές του Χριστού "Στέφανος", Νικόδημος", Τιμόθεος" κ.ά.), είτε διατηρούσαν δύο εκδοχές του ονόματός τους, μία εβραϊκή και μία ελληνική (π.χ. ο Simeon λεγόταν και Σίμων,