1.“Rijit Bodrum katlı binaların #Deprem davranışı”,8.TMMOB Kongresi.Bu yayın TBDY2007 ve TBDY2018’deki rijit bodrumlu yapıların,Hmax hesabını, ilk ortaya koyan yayın.Yayındaki kısıtlayıcı maddeler, güncel Deprem Yönetmeliklerinde YOK‼️,#Hatay’da zayıf zeminde #devrilme sebebi👇
2.1985 TMMOB kongresinde, eski hesap yerine, yeni hesap yönteminin kullanılması önerilir: Önceden bina yüksekliği Hmax ,temel üst kotundan hesaplanırken yeni yöntemle, rijit Bodrum katlı binalarda,bina yüksekliği,Hmax,rijit Bodrum kat tavanından hesaplanacaktır.
3. “‼️Normal zeminler ve ‼️sert zeminler üzerine inşa edilecek rijit bodrum katlı binaların deprem hesabında bina, bugün(1985 öncesi) yapılageldiği gibi,
rijit temelin üst düzeyi hizasında değil, rijit bodrum kat tavani hizasında ankastre olarak kabul edilmelidir”.
4. Deprem anında, rijit Bodrum kat,rijit temelin uzantısı gibi davranır.Yani, rijit bodrum katlı binada temel üst düzeyi gerçekte rijit temelin üst düzeyi hizasında degil, rijit bodrum katın tavan hizasında
olmaktadır.
5. Dikkatinizi ‘normal ve sert zeminler’ ifadeleri çekti mi? Önemli çünkü TBDY 2007 ve TBDY 2018’de tüm zeminler için geçerli olmak üzere‼️, rijit bodrumlu yapılarda, Hmax rijit Bodrum tavanından alınıyor. Oysa ‘Zayıf zeminler’ için 1985’teki yayın,bu yönteme kısıtlama koymuştu👇
6. “Yeni yöntemin kullanımını kısıtlayacak ilk husus zeminin cinsiyle ilgili: a)Zayıf zeminler üzerine inşa edilecek, rijit bodrum katlı binaların temellerinde, deprem anında meydana gelebilecek ‼️kuvvetli dönmeler‼️, mod şekillerinde önemli bozulmalara
yol açacaktır.
7. “Böyle bir durumda rijit Bodrum kat kütlesinin, toplam taban kesme kuvvetinin oluşumuna, kaale alınmayacak derecede küçük bir katkıda bulunduğunu iddia etmek, zordur.‼️Bu yüzden zayıf zeminde inşa edilecek binalarda eski yöntem kullanılmalıdır.”(👉Hmax’ı temel üstünden al)
8.“Diğer kısıtlayıcı unsurlar:b)Temel üst düzeyinden ölçülen rijit bodrum kat yüksekliğinin
tüm taşıyıcı sistem yüksekliğine olan oranı %22’yi geçmiyorsa”5 katlı bina limit.Örn:2 kat+bodrumlu bina👇şekil d’de(rijit bodrum) kesme kuvvetleri çok büyük çıkmış. Şekil b flexibl Bodrum
9. : Temel üst düzeyinden
ölçülen rijit Bodrum kat yüksekliğinin, taşıyıcı sistemin tüm yüksekliğine oranı, belli bir sınırın üzerine çıkıyorsa, deprem etkisi altında sistemde denetimsiz bir süreksizlik meydana gelebilmektedir.
10. “Bu yüzden, bu
tür binaların bodrum katlarını rijit olarak inşa etmekten kesinlikle kaçınmak , bunlarda bilakis fleksibl bodrum katlar inşa etmek zorunlu olmaktadır. %22 oranı pratik uygulamada tek
rijit bodrum katı olan beş katlı binaya tekabül etmektedir.”
11.“Diğer kısıtlayıcı unsurlar: C) Rijit bodrum katın dış duvarlarını oluşturan betonarme perdelerin uzunluğu bu perdelerin, altlarındaki temel ile birlikte ölçülen
yüksekliklerinin
en az 2.00 katı ise (Bir cephedeki perde uzunluğu)”
12. Diğer kısıtlayıcı unsurlar:d) Bina çok uzun bir dikdörtgen plâna sahip değilse( Çok uzun
bir dikdörtgen plâna sahip binalarda yeni yöntem (Hmax’ın Bodrum tavan kotundan alınması) ancak uzun yöne paralel deprem kuvvetleri için uygulanmalı, kısa yönde uygulanmamalıdır.)
13. Bu yayındaki kısıtlayıcı maddeler olmadan yazılan👉 TBDY2007 ve TBDY2018’deki rijit bodrum kabülleri (Hmax’ın temel üst kotundan değil, rijit bodrum tavanından alınması): zayıf zeminde 6Şubat2023 depremlerinde oluşan devrilmeleri açıklar. Yönetmelik acilen revize edilmeli.
14. a)Zayıf zeminde, d)Uzun dikdörtgen planlı binalarda,temel dönmesinin devrilmeye etkisi eğer doğru hesaplansaydı, (1985’te belirtilen kısıtlamalar yönetmeliklerde olsaydı👉 TBDY 2007-2018) #RönesansRezidans bu depremde belki yıkılmazdı.Kaynak:Uğur Ersoy eski.imo.org.tr/resimler/ekutu…
2️⃣ “Deprem hasarı genellikle rastgele görünse de (bir bina, yakın komşusu çökerken, ayakta kalabilir), aslında sahanın özelliklerine ve bina özelliklerine ilişkin hasar kalıpları vardır”. Selahattin Köse Apt sahası:Odabaşı mahallesi zayıf zeminde, Asi Nehrine yakın, taşkın ovası.
3️⃣Bölüm1➡️Zemin Etüdü
“2 adet 15’er m sondaj: 1-15m: İnce çakıllı siltli KİL. YERALTI SUYU YOK❌ Zemin grubu B,☝️zemin sınıfı Z2. Zemin Emniyet Gerilmesi :17ton/m2. Zemin etüdünde Belediye Onayı YOK. Kayma dalga hızı ölçümü⬇️Vs:170-430 m/sn”KTÜ Bilirkişi Raporu.
1️⃣ 6.2.23 #deprem’inde #Hatay Odabaşı mah.’de yıkılan YENİ Bina👉 #FuatKokuSitesi.KTÜ Bilirkişi Raporu+B Blok(Statik P+Zemin Etüdü)ışığında analiz.İnşaat 2013’te başladı.1bodrum kat, Zemin+asma kat➡️h:5.5m, 3-9 kat konut➡️h:2.7m+çatı katı.Kirişli plak döşeme,C30 Beton,Radye temel
2️⃣Hatay,7.8lik depremin merkez üssüne 200km UZAK. Merkez üssünden uzaklaştıkça İVME azalmadı ve “en yüksek yer ivmeleri ve hızları;Hatay ilinde görüldü”Neden?Sebebi: “1)Yönelim Etkisi (DIRECTIVITY) 2)Havza Büyütmesi 3)Zemin Büyütmesi”ProfErdik, ProfYalçınkaya⬇️YÖNELİM/DIRECTIVITY
1️⃣“Bina tasarımında kullanılan CAN GÜVENLİĞİ yaklaşımı
ÜLKEMİZ gibi çok kollu
faylanmaya sahip ülkelerde rasyonel bir ÇÖZÜM DEĞİLDİR”Hacettepe Üni. Deprem yön. minimum şartları; şiddetli depremlerde: konutlarda alttaki resmi, hastane vb yapılarda üstteki resmi (PANZER) yaptırır
2️⃣Hastane vb yapı için Deprem güvenliği şartları; konuta göre 1.5 kat ağır. Bina önem katsayısı👉 hastane:1.5, konut:1‼️“Şiddetli depremde (katsayısı 1 olan grup) AĞIRA YAKIN HASAR ALMA ideolojisi: birden çok fay sisteminden sarsılma olasılığı olan illere👇UYGUN DEĞİL”Hacettepe
3️⃣“Bu maksatla konutlar için BİNA ÖNEM KATSAYISININ ARTTIRILMASI gerekmektedir. Tasarım aşamasında bazı aşırı tasarım ilkelerinin (minimum perde alanı/kat alanı oranı) zorunlu tutulması GEREKİR”Hacettepe. @MalatyaBelTr :“TÜM YAPILARDA BİNA ÖNEM KATSAYISI 1.2 alınacaktır”👏
1️⃣6.2.23 7.8’lik #deprem’de Gaziantep Nizip’te TEK YIKILAN Bina👉#FurkanApt hakkında ‘KTÜ Bilirkişi Raporu’ ışığında analiz. İnşaat 1997’de başladı.1 bodrum kat h:3m, Zemin kat(1)+Asma kat(2) ticari h:3.1+2.5m, 3-9 katlar konut h:2.7m.Kirişli plak döşeme, B160/C14 Beton.
2️⃣Bölüm1 Zemin↘️“Öztürk: 2704 istasyonunda PikYer İvmesi:PGA=160cm/s ölçüldü. Binaya etkiyen deprem etkileri oldukça DÜŞÜK seviyededir. Böyle KÜÇÜK bir İVME DEĞERİNE sahip deprem etkilerinde 1975 Deprem Yönetmeliğine göre inşa edilen betonarme binaların YIKILMAMASI GEREKİR”, KTÜ
3️⃣İvme neden düşük? Nizip deprem tehlikesi çok düşük olan 4.Derece Deprem bölgesinde. “2704 Nizip ivmeölçer istasyonu,7.8’lik deprem merkez üssüne 74 km uzakta”BOUN. Depremden en kötü etkilenen yerleşimler KIRIK HATTI üzerinde veya yakınında,Resim1. Nizip kırık hattından UZAKTA.
1️⃣ 6.2.23 #deprem’inde #Hatay Odabaşı mah.’de yıkılan YENİ Bina👉Selim Köse Apt hakkında ‘Statik&Mimari Proje,Zemin Etüdü’ ışığında analiz. #SelimKöseApt inşaatı 2016’da başladı.1 bodrum kat, Zemin kat ticari h:3.4m, 2-8 katlar konut h:2.9m+çatı katı.Kirişli plak döşeme,C30 Beton
2️⃣Zemin Etüdü:”2 adet 15’er m sondaj: 2.5-15m Kumlu Siltli KİL.Yeraltı Suyu Seviyesi yok. Zemin sınıfı Z2‼️Bina oturum alanı 284m2.Zemin Emniyet Gerilmesi:16 ton/m2”Statik Rapor:“Kullanılan Zemin E.Gerilmesi 24 ton/m⁉️Temel:90cm,Radye Temel Max Zemin Emniyet Gerilmesi:20.19t/m2”
3️⃣Zemin Etüdünde:16t/m2’den➡️24t/m2’ye çıkan bir Zemin Emniyet Gerilmesi yok❌“Tabaka kalınlığı ve Vs Kayma Dalga Hızına göre Zemin sınıfı Z2 belirlendi. 30m’de ort.Kayma Dalga Hızı➡️Vs30=408m/s”ZeminEtüdü. 450m ve 650m uzaktaki parsellerde Vs30=282m/s ve 283m/s🤔Çevrede Yıkım⬆️
1️⃣Iskenderun,#MCGTOWER: 6 Şubat 7.8lik #deprem’de ikiye ayrıldı.Binanın 2/3’ü; asansör boşluğu hattından yırtılarak devrildi.👇Kalan 1/3’ü; 8 saat sonra, 7.5’luk 2. depremle yıkıldı. Yeni bina: inşaatı 2019’da bitti.Konya Teknik Üniversitesi Bilirkişi Raporu ışığında Analiz
2️⃣Zemin Etüdü:2 adet 30’ar m sondaj kuyusu:3.5-30m SİLTLİ KUM.Yeraltı Suyu 1.5 m’de.SIVILAŞMA RİSKİ var.Temel altı: SUYA DOYGUN siltli kum tabakalı. Zemin sınıfı Z4(gevşek)“Zemin Emniyet Gerilmesi:13 ton/m2. Statik hesaba göre; maks zemin gerilmesi 23.71 ton/m‼️
3️⃣ 13<23.7t/m2❌. Mevcut Zemin istenen Taşıma gücünü sağlayamaz. ZEMİNİN; yapı emniyetini sağlayacak özelliğe dönüştürülmesi ve SIVILAŞMA riskine karşı İYİLEŞTİRİLMESİ gerekir.Zemin Güçlendirmesi için Jet Grout yöntemi seçildi.”Şengül,Y. Temel kalınlığı 1.5m.Kazı derinliği 4.55m.