"Lager był probierzem, gdzie deklarowały się charaktery. Jedni staczali się w bagno moralne. Inni rzeźbili w charakterach własnych, jak w kryształach..."
27.04.1940, rozkazem Heinricha Himmlera, utworzono KL Auschwitz
Wątek o początkach miejsca, zwanego "piekłem na ziemi"⬇️ (1)
Kto wymyślił Auschwitz? Z projektem wystąpił jesienią 1939 Oberfuehrer SS Arpad Wigand, motywując jego stworzenie przepełnieniem więzień na Śląsku. Byłe koszary polskiej armii wg niego były idealne ze względu na odizolowanie, możliwości rozbudowy i połączenie kolejowe.
(2)
Organizatorem i komendantem KL Auschwitz został Rudolf Höss, wcześniej kierownik KL Sachsenhausen. Zamieszka na terenie obozu w pięknym domu z żoną i 4 dzieci. 150 m dalej będzie krematorium...
Parę lat później w tym miejscu zawiśnie na szubienicy.
(3)
Wpierw do obozu trafia 30 niemieckich kryminalistów. Pierwsi kapo i blokowi. Przywozi ich Gerhard Palitzsch. Bestia, która szczególnie upodoba sobie zabijanie dzieci. Karze im biegać dookoła i strzela do nich "dla zabawy". Wyrywa matkom niemowlęta i rozbija im główki o mur... (4)
Historia funkcjonowania obozu zaczyna się 14.06.1940, kiedy do Auschwitz dotrze transport 728 mężczyzn - polskich więźniów politycznych z więzienia w Tarnowie, w tym także niewielka grupa Żydów.
325 przeżyło wojnę. 215 zmarło w Auschwitz.
(5)
„Przybyliście (..) do niemieckiego obozu koncentracyjnego, z którego nie ma innego wyjścia, jak przez komin (..) Jeśli są w transporcie Żydzi, to mają prawo żyć nie dłużej, niż dwa tygodnie, księża miesiąc, reszta trzy miesiące" - usłyszeli od Karla Fritzscha, z-cy komendanta (6)
"Oślepieni reflektorami, pchani, bici, kopani, szczuci psami (..) W drodze kazano jednemu z nas biec (..) puszczono serię z p-ma. Zabito. Wyciągnięto z szeregu 10-ciu (..) zastrzelono (..) za "ucieczkę", którą zaaranżowali sami ss-manni"- wspominał pierwszy dzień rtm. Pilecki (7)
"Koło dołu trzech ss-manów (...) zakopywali jednego więźnia głową do piasku i patrząc na zegarki liczyli ile minut będzie ruszać nogami (...) kto był najbliżej prawdy w określeniu ile minut człowiek zasypany rusza nogami, zanim skona - ten zgarniał pieniądze."
(8)
"W wieczór wigilijny było przemówienie paru naszych przedstawicieli (...) Czy mógłby na ziemi słuchać z zadowoleniem Dubois, jak przemawiał Rybarski
i po tym serdecznie uściskać mu ręce lub odwrotnie?
(...) A u nas na sali w Oświęcimiu obaj zgodnie przemawiali"
(9)
Latem 1941 w Auschwitz pojawia się nowa grupa więźniów - jeńcy radzieccy. Powstaje dla nich Auschwitz II, czyli Birkenau. Śmiertelność wśród tych więźniów była bardzo wysoka. Jak pokazuje ewidencja, którą zobaczyć można w obozowym muzeum, człowiek umierał co 5-10 minut...
(10)
W 1942 rozpoczynają się masowe transporty Żydów do Auschwitz-Birkenau. W drugiej połowie 1942 stanowili oni już połowę więźniów obozu. Od 1943 - większość.
W sierpniu 1944 roku, kiedy w obozie było najwięcej więźniów, więźniowie pochodzenia żydowskiego stanowili 68%.
(11)
"Porajmos" znaczy po romsku „pochłonięcie”, "zniszczenie". Terminem tym określa się ludobójstwo Romów i Sinti.
Romowie w Birkenau pojawiają się w lutym 1943. Będą trzecią pod względem liczebności grupą narodowościową mordowaną w obozie.
(12)
W Auschwitz zginęło około:
1 mln Żydów (w tym 438 tys. Żydów węgierskich i 300 tys. polskich)
75 tys. Polaków
21 tys. Romów i Sinti
15 tys. jeńców radzieckich
10-15 tys. ludzi innych narodowości
Razem minimum około 1,1 mln ludzi.
(13)
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
Był chłodny, zimowy poranek w Górach Świętokrzyskich. Na górskiej ścieżce pojawiają się żołnierze AK.
Mają rozkaz rozstrzelać dawnego kolegę.
Gdy już to zrobią, zakopią go przy drodze. Twarzą do dołu.
Człowiek ten był zdrajcą. Zginęło przez niego kilkaset ludzi.
Wątek⬇️
1/
Ta historia zaczyna się wiosną 1942. D-ca III odcinka "Wachlarza" kpt. "Wania" szuka kogoś do organizacji transportu. Żołnierze polecają Jerzego Wojnowskiego.
Zgadza się. Wybiera pseudonim "Motor".
Podoba się dowódcy. "Gdy mówi, odsłania piękne, białe, nieco drapieżne zęby"
2/
Jesienią kpt. "Wania" trafia do więzienia w Pińsku. 18.01.43 żołnierze AK pod dowództwem por. Jana Piwnika "Ponurego" przeprowadzają na nie brawurowy atak, uwalniając 43 ludzi.
"Motor" jest bohaterem tej akcji. Ale ma żal, że nie dostał za nią Virtuti Militari, jak "Ponury".
To była scena jak z greckiej tragedii. Ich dwóch, dowódca i młody żołnierz. Tamtych, UB i KBW, aż 150.
Wybiegli ku nim. Chłopak padł ranny. Zawołał dowódcę. Ów podszedł. Przeżegnał go. Po czym dobił strzałem w głowę. I sam odebrał sobie życie.
Byli to ojciec i syn.
Wątek⬇️ 1/
Urodził się w 1901 w Żebrach k. Łomży. Tę wieś jego rodzina, Żebrowscy herbu Jasieńczyk, dostali od Władysława Jagiełły w zamian za udział w wojnie z Krzyżakami.
Był wnukiem powstańca 1863, brat walczył w wojnie 1920.
Kazimierz Żebrowski miał skąd czerpać życiowe wzory.
2/
We wrześniu 1939 Kazimierz zostaje powołany do wojska. Trafia do żandarmerii.
Dostaje się do sowieckiej niewoli. Wywożą go do obozu w Kozielsku.
Jako żandarm, skończyłby w Katyniu. Życie uratował mu jednak kolejarz. Darował mu swój kolejarski mundur.
Nad obozem koncentracyjnym zapada noc. Na stosie ciał przeznaczonych do spalenia w krematorium leży konający więzień, były żołnierz AK.
Stanie się cud. Pewien człowiek go ocali.
Słyszeliście historię Stanisława Staszewskiego - piosenkarza znanego dziś jako Tata Kazika?
⬇️
1/
Staszek Staszewski urodził się w 1925. Pochodził ze szlacheckiej, zubożałej rodziny. Jego ojciec był dyrektorem szkoły.
Gdy wybucha wojna, Staszek ma tylko 14 lat.
Jako nastolatek, trafi na Pawiak.
Po uwolnieniu wstępuje do Armii Krajowej. Przyjmuje pseudonim "Nowy'.
2/
Wybucha Powstanie. Staszek, w stopniu kaprala, walczy na Pradze. Dowodzi drużyną.
Na Pradze powstańcy, w walce z doświadczonymi frontowymi jednostkami niemieckimi, nie mieli nawet najmniejszych szans. Dzielnica kapituluje po kilku dniach. Staszek w walce zostaje ranny.
Był ranek 13.02.1943. W kobiecym baraku obozu na Majdanku rozlega się głos:
"Hallo, hallo, tu Radio Majdanek. Dzień dobry paniom!".
Młoda dziewczyna udaje, że w dłoni ma mikrofon.
Znacie historię Radia Majdanek? I niezwykłych kobiet, więźniarek obozu na Majdanku?
Wątek⬇️
1/
Na Majdanku wszystko, co trzeba, było zaraz przy bramie. Plac apelowy, gdzie dokonywano selekcji, kto ma żyć. Łaźna, gdzie odbywała się brutalna kąpiel. A z łaźni przejście do komory gazowej.
W styczniu 1943 do obozu dociera transport "Pawiaczek" - więźniarek z Pawiaka.
2/
"Pierwsza rzecz, która nas zupełnie zaszokowała (...) to jest rozbieranie się do naga przy tym całym personelu (...) Złożonym tylko i wyłącznie z mężczyzn (...) nie chciałyśmy się rozbierać, ale nie było innej rady, bo zaczynali ryczeć, zaczynali bić"
Więzienie w Rawiczu, 1950r. Strażnicy wydają rodzinie zwłoki zamordowanego 67-letniego człowieka.
W tym czasie więźniowie w celach stają na baczność.
Człowiekiem tym był przewodniczący parlamentu Polski Podziemnej, dowódca podziemnych oddziałów PPS, Kazimierz Pużak. Wątek⬇️
1/
Bohater tej opowieści urodził się 26.08.1883 (dziś mamy więc rocznicę) w Tarnopolu w robotniczej rodzinie o ukraińskich korzeniach.
Początkowo chciał być prawnikiem, rozpoczął nawet studia we Lwowie. Porzucił je jednak dla działalności politycznej. W 1904 wstępuje do PPS.
2/
1906.
Od PPS oddziela się PPS-Frakcja Rewolucyjna. Polscy socjaliści, tacy, jak wtedy Piłsudski, Sławek, Arciszewski czy Pużak wybierają drogę walki o niepodległość.
Zupełnie inną drogą, razem z Dzierżyńskim, Konem i Luksemburg, pójdzie wtedy niestety inna część lewicy.
Sierpniowa noc. Na cmentarzu na skraju Puszczy Ruskiej pojawiają się Sowieci.
Rozkopują świeżą mogiłę żołnierzy AK, poległych w bitwie z nimi 21.08.1944.
Chcą się upewnić, że ich legendarny dowódca na pewno poległ wraz z nimi.
"Bezręki major"- tak na niego mówili.
Wątek⬇️
1/
Bohater naszej opowieści to Maciej Kalenkiewicz. Był on synem posła na Sejm RP z ramienia ZLN (endecja), Jana Kalenkiewicza.
Kalenkiewicze to ziemiańska rodzina spod Nowogródka, pieczętująca się herbem Kotwicz (na zdjęciu). Od tego herbu wziął się pseudonim naszego bohatera.
2/
W 1924 zdaje maturę w korpusie kadetów. Z najlepszym wynikiem. W 1927 kończy szkołę oficerską. Z najlepszym wynikiem. W 1938 dostaje się na studia w Wyższej Szkole Wojennej. Z najlepszym wynikiem.
Jego kariery nie zniszczy to, że w 1926 odmówi udziału w przewrocie majowym.