Thread by @AwDitrich

Wielki 🧵o polskiej obronie przeciwlotniczej.

Postaram się tutaj kompleksowo omówić wszystkie znane programy (Wisła, Narew, Pilica, Sona, Poprad, Noteć i Miecznik). Efektory, radary, pojazdy, zadania, koszty oraz b. dużo fajnych grafik.

Zapraszam do RT oraz komentowania :))

Zanim przystąpię do omówienia, chciałbym przedstawić wykaz skrótów.

Z uwagi na ograniczenia liczby znaków w tweecie będę stosował dużo skrótów. Nie chcę jednak aby osoby, które nie mają styczności z tematem, się pogubiły, więc prezentuje wykaz skrótów 😉

Skróty oraz poniższą grafikę z efektorami polecam otworzyć sobie w nowej karcie, aby wraz z omawianiem kolejnych programów lepiej orientować się w tym, o czym będę wspominał. Na samym końcu przedstawię też dla porównania naszą obecną OPL. 1/n

Myślę, że warto zacząć od podstaw. Polska OPL będzie wielowarstwowa. Każda warstwa ma nieco inne zadania i możliwości. Możemy wyróżnić trzy podstawowe warstwy: VSHORAD, SHORAD oraz MRAD. Podział, który zastosowałem, jest pewnym uproszczeniem, które wyjaśnię dalej. 2/n

Najniższa warstwa (VSHORAD) ma przede wszystkim chronić bezpośrednio jakieś obiekty lub jednostki. Warstwa SHORAD i MRAD ma już charakter obszarowy. Ich strefy odpowiedzialności będą się zazębiać. Jeden obszar będzie mógł być chroniony przez elementy Pilicy, Wisły i Narwi. 3/n

I tak Pilica czy Narew mogłaby odpowiadać za zwalczanie mniej wymagających celów, a rakiety z polskich patriotów będą przeznaczone do zwalczania tych najtrudniejszych pocisków. System będzie sieciocentryczny i bardzo elastyczny, ale o tym dalej. 4/n

Na pierwszy rzut Wisła. W ramach tego systemu pozyskamy efektory zdolne do zwalczania celów na odległości nawet 100 km. To właśnie baterie Wisły będą zwalczać Iskandery i Kindżały (co widzieliśmy na UA). Co wchodzi w skład systemu? Oczywiście chodzi o wyrzutnie Patriot. 5/n

Sam program z uwagi na swoją wielkość został podzielony na dwie części. W ramach Wisły I zakupiliśmy w 2018 r. dwie baterie (czyli 4 JO). W każdej JO: 4x wyrzutnia M903, radar sektorowy AN/MPQ-65 oraz dowodzenie i wszelka logistyka. Patrz grafika niżej. 6/n

Do tego efektory, czyli 208 x PAC-3 MSE. To nowoczesne rakiety, które będą zdolne do zwalczania najtrudniejszych celów. Starsza generacja PAC-3 zestrzeliła ostatnio na UA rakiety Kindżał. Pociski PAC-3 MSE mają jednak pewien problem: kosztują 5-6 mln USD/sztuka. 7/n

Właśnie dlatego w docelowej Wiśle pojawi się LCI. Ma to być CAMM-MR. Zalety? Dużo tańszy i produkowany w Polsce. Będzie za to miał mniejsze możliwości. Chodzi o to, aby nie marnować PAC-3 MSE na mniej wymagające cele. Pocisk jeszcze nie istnieje, trwają nad nim prace. 8/n

W docelowej Wiśle na trzech wyrzutniach będą LCI a na jednej PAC-3 MSE (w każdej JO). Docelowo zamówić mamy 8 baterii (16 JO). W Wiśle II pojawi się jednak nowszy radar — LTAMDS. To nowiutki radar, który dopiero wchodzi na wyposażenie armii USA. 9/n

Daje też większe możliwości. Dzięki wykorzystaniu nowych technologii będzie dużo wydajniejszy. Będzie mógł śledzić więcej celów oraz będzie dookólny (360 st.). Składa się z trzech ścian — głównej i dwóch mniejszych. Nasze AN/MPQ-65 będą zmodernizowane do LTAMDS. 10/n

Pojawią się też polskie radary. Po pierwsze będzie to SPL na poziomie JO. To radar pasywny, czyli taki, który nic nie emituje. Zamiast tego zbiera emisje z otoczenia. Może więc wykrywać cele przy pomocy fal radiowych czy telewizyjnych i nie być wykrytym. Trwają jego testy. 11/n

Po drugie, w ramach całego systemu OPL będzie działać również P-18PL (radar wczesnego wykrywania o zasięgu 450 km) oraz Mobilne Węzły Łączności. Jedna wyrzutnia będzie podłączona do ECS po kablu, dzięki czemu będzie mogła działać niezależnie od systemu IBCS. 12/n

Co to IBCS? To system systemów. Będzie spinać wszystkie radary i efektory. Dowolny radar będzie mógł naprowadzać dowolny efektor. Dzięki temu OPL będzie elastyczna i efektywna. Jesteśmy pierwszym po USA użytkownikiem IBCS. Polska opracowuje także swój własny “IBCS” (C2) 13/n

Baterie Wisły będą podlegać pod Siły Powietrzne. Koszt pierwszej fazy wyniósł 4,75 mld USD (18 mld PLN), a cały program może kosztować 60 mld PLN. Do obsługi wszystkich patriotów będzie potrzebne 3000 żołnierzy (750 per dywizjon, czyli dwie baterie). 14/n

Kolejnym elementem OPL będą oparte na projekcie Arrowhead 140PL przeciwlotnicze fregaty rakietowe Miecznik. Polska MW ma w latach 2028-2031 dostać trzy takie okręty. 7000 t wyporności, zasięg 11 tys. km. autonomiczność do 30 dni na morzu. Po co nam one?

Okręty mają trzy główne zadania — zwalczanie okrętów nawodnych i podwodnych, statków powietrznych (BSP, samoloty, śmigłowce) oraz (w ograniczonym stopniu) celów naziemnych. Mówiąc najprościej, te fregaty mają nas zabezpieczyć od strony Bałtyku 16/n

Skupmy się jednak na elementach związanych z OPL. Okręt posiada dwa radary. Główny to SM400. Pokrycie 360॰. Zasięg instrumentalny 400 km+. Radar zapewnia jednocześnie funkcje nadzoru powietrznego, kontroli śmigłowców, nadzoru sytuacji nawodnej i kontroli uzbrojenia. 17/n

Drugim jest obrotowy dwuosiowy radar wielowiązkowy NS50. Radar uzupełni system w zakresie wykrywania, śledzenia i klasyfikacji obiektów powietrznych i powierzchniowych, dostarczając wysoce dokładnych informacji o celu w 4D. Wymagane są one przez systemy kierowania ogniem. 18/n

Przejdźmy do efektorów. Po pierwsze będą to trzy armaty. Główna - 76 mm OTO Super Rapid oraz dwie polskie OSU 35-Tryton (35 mm). Będą dawały 360॰ pokrycia. Dobre na drony i jako obrona ostatniej szansy. Są to systemy VSHORAD (<10 km zasięgu) 19/n

Ważniejsze jest jednak to, że na okręcie może znaleźć się do 32 pionowych wyrzutni Mk. 41. Miecznik ma bowiem dysponować całą rodziną pocisków CAMM (CAMM, CAMM-ER, CAMM-MR). Oznacza to, że sam będzie posiadać wielowarstwową OPL. 20/n

Ile takich pocisków może posiadać? CAMM mieszczą się po cztery w jednej wyrzutni, CAMM-ER i CAMM-MR prawdopodobnie po jednej. Okręt będzie dysponować max kilkudziesięcioma gotowymi do wystrzelenia pociskami rodziny CAMM. Koszt trzech fregat wyniesie ok. 16-18 mld PLN. 21/n

Bardzo istotną cechą fregat jest fakt, że są one bardzo mobilne. To daje dwie duże korzyści. Po pierwsze, okręt jest trudniejszym celem, a po drugie czyni to naszą OPL bardziej elastyczną. Polecam tutaj mega ciekawy wywiad z gen. Nowakiem (od 19:25) 22/n

Kolejnym programem jest Pilica. Początkowo każda bateria miała mieć znacznie mniejsze możliwości. Gdy w 2016 roku zamówiliśmy pierwsze 6 baterii, mowa była o 6 pojazdach Jelcz z podwójnym działkiem 23 mm (ZUR-23-2SP Jodek) oraz dwoma rakietami piorun. Zasięg obu to kilka km. 23/n

W 2022 roku program rozwinięto do standardu Pilica+. Poza działkami i piorunami pojawią się dwa nowe efektory. Po pierwsze będą to wyrzutnie iLauncher z rakietami CAMM. To najdroższy element (~10 mld PLN). Na każdą baterię przypadać mają dwie wyrzutnie po 8 pocisków. 24/n

Dzięki pociskom CAMM Pilica+ staje się w praktyce systemem SHORAD (Pilica była VSHORAD). Drugim efektorem jest system antydronowy. Chwilowo jeszcze nie wiadomo, o jaki konkretnie chodzi, ale będzie to prawdopodobnie system Ctrl+Sky. Baterie Pilica+ również będą wpięte w IBCS 25/n

W każdej baterii ma znajdować się również wóz dowodzenia oraz polski radar Bystra. Dodatkowo warto zaznaczyć, że trwają prace nad stworzeniem amunicji programowalnej 23 mm. Koszt programu wynosi obecnie ok. 17 mld PLN. Zamierzamy docelowo pozyskać 22 baterie. 26/n

16 baterii ma osłaniać JO Wisły, jedna będzie szkolna, a pozostałe mają chronić bazy F-16/F-35. Zamierzamy pozyskać wszystkie baterie do 2029 roku. Najbardziej krytykowanym elementem jest tutaj wybór kalibru 23 mm, ponieważ lepszym pod względem parametrów wydaje się 35 mm. 27/n

Kolejnym programem jest Narew. Podzielono go na dwie fazy. Pierwsza, czyli tzw. Mała Narew dotyczy zamówienia pierwszej baterii (dwóch JO). Każda JO to: trzy wyrzutnie pocisków CAMM (iLauncher), polski radar Soła (przestarzały), wóz dowodzenia oraz pojazdy amunicyjne. 28/n

Bateria ta jest uboższa od docelowej (rakiety o małym zasięgu, słaby radar), ale dzięki posiadaniu pierwszych elementów możemy ćwiczyć i zgrywać wyrzutnie i radary w ramach systemu. Daje to nam cenne doświadczenie. Druga faza Narwi ma być już bardziej rozbudowana. 29/n

Po pierwsze zmienią się efektory. Pojawią się pociski CAMM-ER. Po drugie pojawią się dwa polskie radary. Po pierwsze Sajna (odpowiedzialna za kierowanie ogniem). Charakterystyczna z uwagi na bardzo wysoki maszt. Drugim radarem będzie SPL. Całość spięta w IBCS. 30/n

Każda bateria będzie składać się z dwóch takich JO. Docelowo zamówimy 23 baterie Narwi (przy założeniu 3 wyrzutni w JO da to ponad 1000 rakiet CAMM-ER. Dużą zaletą tych pocisków jest tzw. zimny start. Dzięki temu będzie można używać wyrzutni w terenie zurbanizowanym. 31/n

Polega on na pionowym wyrzuceniu CAMM na 15 m, gdzie rakieta odpala silnik. Dodatkowo można maskować pojazd przy pomocy siatek. Wyrzutnia posiada również antenę nadawczo-odbiorczą (na wys. 15 m). Pozwala on na łączność z rakietami. 32/n

Dzięki temu rakietę może naprowadzać radar, który nie ma bezpośredniej łączności z pociskiem. Dużą zaletą pocisków rodziny CAMM jest możliwość używania ich przez te same wyrzutnie (są kompatybilne). Koszt całego systemu może wynieść ok. 60 mld PLN. 33/n

Następnym programem jest Poprad. W jego ramach pozyskaliśmy już 79 zestawów VSHORAD. Zamówiliśmy je w grudniu 2015 rok za 1,1 mld zł. Zestawy trafiły do dywizjonów przeciwlotniczych Wojsk Lądowych w latach 2018-2021 r. Czym są zestawy Poprad? 34/n

Wóz ogniowy Poprad jest oparty o podwozie Żubr-P 4x4. Załoga wynosi 2 osoby (kierowca i dowódca wozu). Wyposażeniem cztery pociski polskiej produkcji Grom lub Piorun osadzone na wysuwanej wyrzutni. W środku pojazdu znajduje się zapas kolejnych czterech pocisków. 35/n

Moduł bojowy pojazdu, oprócz wyrzutni, składa się z głowicy optoelektronicznej wraz z systemem napędów, urządzeń łączności, komputera systemu kierowania ogniem, systemu nawigacji czy komputera operatora. 36/n

Zestaw Poprad przeznaczony jest do ochrony wojsk lądowych (głównie w drugiej linii) i ważnych obiektów przed środkami napadu powietrznego. Obecnie w liczbie 9 wozów ogniowych Poprad wchodzi w skład dywizjonów przeciwlotniczych Wojsk Lądowych. 37/n

W przyszłości Poprady będą uzupełnione o dwie nowe bronie. Pierwszą będą nowe rakiety — Grzmot. Dzięki temu system będzie mieć dwukrotnie dłuższe ręce. Pojawi się również system antydronowy. Dzięki temu będzie możliwe zwalczanie BSP bez użycia rakiet. 38/n

Następnym systemem chroniącym Wojska Lądowe jest Sona. Obecnie nie znamy szczegółów. Wiemy, że wojsko chce systemu, który osłoni wojska zmechanizowane i pancerne (również w pierwszej linii) oraz ważne obiekty. To z kolei sugeruje już konkretne zdolności. 39/n

Sona ma osłaniać WL przed BSP, śmigłowcami, samolotami oraz mieć zdolności C-RAM. To sprawia, że potrzebna będzie cała paleta efektorów. Po pierwsze mówimy o armatach. Mówi się o 23 mm oraz 35 mm. Mogą występować zarówno w zdojonej jak i pojedynczej wersji. 40/n

23 mm jest tańsze, lżejsze i pozwala na większy zapas, ale ma mniejszą precyzję. Stosowana ma być amunicja programowalna. Kolejnym efektorem będą rakiety. Mówi się o rozwijanych przez MESKO polskich pociskach Grzmot, czyli 50 kg rakieta o zasięgu +10 km. 41/n

Grzmot będzie posiadać „trójbarwną” głowicę, z dodatkowym pasmem obserwacji i selekcji w paśmie ultrafioletu. Mówi się jeszcze o laserze oraz broni elektromagnetycznej. Duże zapotrzebowanie energetyczne sugeruje, że będą one osadzone na osobnym pojeździe. 42/n

Konieczność podążania za wojskami (dobra dzielność terenowa) oraz masa systemów sugerują trzy podwozia: K9 (Krab), Rosomak oraz Borsuk. Na razie nie wiadomo co wybiorą. Pojawi się także radar wczesnego wskazywania celów oraz wóz dowodzenia. 43/n

Możliwe, ze każda SWR-A będzie posiadać własny radar do kierowania ogniem. Da im to możliwość działania w ramach systemu jak i autonomicznie. Na razie nie znamy ilości, struktury oraz typu wyposażenia w ramach Sony, to luźna interpretacja. Nie przywiązywać się do tego. 44/n

Faktem, który zasluguje na wyróżnienie jest również to, że logo programu Sona wskazuje, że to program SHORAD a nie VSHORAD. Czy to oznacza, że znajdą się inne efektory? A może chodzi o rozwijanego Grzmota? Trudno powiedzieć. 45/n

Ostatnim omawianym systemem jest Noteć. Wiemy o nim bardzo mało. Ma być oparty na armatach 35 mm, które będą osadzone na Jelczu. Cały zestaw to AG-35 (armata-głowica 35 mm) Program dedykowany jest dla MW i trafić do jednostek ochrony wybrzeża. 46/n

W skład baterii będą wchodzić prawdopodobnie cztery armaty 35 mm o zasięgu 6 km oraz wóz dowodzenia WG-35. Zarówno wóz jak i AG-35 (pojazd armatą) będą posiadać własną głowicę optoelektroniczną. To już ostatni element, który omówię. 47/n

Na sam koniec chciałbym poruszyć jeszcze dwa tematy — AWACS oraz program Barbara. MON deklaruje, że polska chce kupić GlobalEye, czyli samolot wczesnego ostrzegania (AWACS). Mówiąc naprościej — samolot z radarem. Pozyskanie pozwoli nam np. uniknąć, że rakieta co się zgubiła. 48/n

Przewagą nad tradycyjnymi radarami jest fakt, że ten umieszczony jest wysoko nad ziemią. Ich zasięgu dzięki temu nie ogranicza rzeźba terenu, a horyzont radiolokacyjny jest znacznie większy (setki km). Zaleta to wykrywanie niskolecących rakiet. 49/n

W praktyce może też monitorować niebo nad terenem przeciwnika. No i został program Barbara, czyli najprościej mówiąc aerostaty z radarem. Nie ma tutaj się co rozwodzić, jest to tańsza wersja AWACS. Wadą jest oczywiście mniejsza mobilność. Polska również zamierza je nabyć. 50/n

Ograniczam się, ponieważ to będzie już 50 tweetów w wątku. Jeśli nie zabraknie mi czasu i chęci to powstanie także wątek z porównaniem obecnej (stan na 2021 rok) i przyszłej OPL. W tym miejscu chciałbym jeszcze dodać, że to nie będą w praktyce sztywne konfiguracje. 51/n

Elementy różnych systemów będą tworzyć razem zespoły zadaniowe, które będą osłaniać dane wojska lub miejsca. Część przedstawionych informacji może się jeszcze zmienić. Mam nadzieję, że przybliżyłem ten temat w prosty sposób. Starałem się zebrać tutaj maksymalnie dużo info. 52/n

Chciałbym też zaznaczyć, że te 50 tweetów to i tak skrótowy opis. To ma być tylko ogólny zarys. Samo omówienie działania AWACS, Miecznika czy Wisły zasługuje tak naprawdę na osobne wątki. Nie mniej, mam nadzieję, że się podobało. 53/n

Dodaje jeszcze małe podsumowanie obecnych dostaw i tego co udało mi się znaleźć jeśli chodzi o plany.

Na koniec gorąca prośba o RT, komentarze etc. Stworzenie tego kosztowało mnie sporo czasu i sił, dlatego byłoby mi miło gdyby wywołało to jakieś dyskusje na temat OPL i trafiło do jak najszerszego grona osób. Jeśli coś pominąłem lub warto coś omówić, to pisz śmiało!

Nie wiem, kto już to widział (bo wątek dodaje od kilkunastu minut z uwagi na ograniczenia Twittera do max 25 tweetów w wątku), ale oznaczę osoby, które może to zainteresuje.

@sjanus_pl @d_foubert @DRatka1 @pawel_zariczny

@sjanus_pl @d_foubert @DRatka1 @pawel_zariczny Przy okazji zachęcam do zapoznania się z innymi wątkami. Tutaj o rakietach do artylerii rakietowej.

https://twitter.com/AwDitrich/status/1658105487164940292

@sjanus_pl @d_foubert @DRatka1 @pawel_zariczny A tutaj o lotnictwie. Mogę też zdradzić, że ten niedługo będę musiał rozbudować o kilka potencjalnych pocisków, które możemy w przyszłości nabyć.

https://twitter.com/AwDitrich/status/1650137935159721984

@sjanus_pl @d_foubert @DRatka1 @pawel_zariczny PS: Słusznie zwrócono mi uwagę na pewien istotny szczegół. Pilica i Noteć prawdopodobnie nie będę wpięte w IBCS z uwagi na koszty (będzie tylko polski system).

@sjanus_pl @d_foubert @DRatka1 @pawel_zariczny Niestety do grafiki w miejsce masy głowicy PAC-3 MSE wcisnęły się dane dotyczące Pioruna.

To poprawna wersja.

Nie byłbym sobą gdybym nie pomylił zdjęć i wstawił roboczą wersję...

Chyba nikt nie zwrócił uwagi, ale 35mm będzie osadzone na Jelczu, a nie Żubrze. Tutaj porawna Noteć.