Był jednym z najdzielniejszych cichociemnych, powstańcem, wysokim oficerem Komendy Głównej AK.
Mało kto wie, kim był 20 lat wcześniej.
Dowodził brygadą Armii Czerwonej. I szedł w 1920 na Warszawę...
Opowiem Wam może najbardziej dziwny i tajemniczy życiorys z Podziemia.⬇️
1/
Mało kto wie, kim był 20 lat wcześniej.
Dowodził brygadą Armii Czerwonej. I szedł w 1920 na Warszawę...
Opowiem Wam może najbardziej dziwny i tajemniczy życiorys z Podziemia.⬇️
1/
Nazywał się Bolesław Kontrym. Pseudonim miał "Żmudzin".
Jedni mówią, że od prapradziadka, powstańca 1794 i 1830, propagatora języka żmudzkiego w Wilnie.
Inni, że od powiedzenia, które miało oddawać jego charakter: "ukąsiła żmija Żmudzina i zdechła gadzina od jadu Żmudzina"
2/
Jedni mówią, że od prapradziadka, powstańca 1794 i 1830, propagatora języka żmudzkiego w Wilnie.
Inni, że od powiedzenia, które miało oddawać jego charakter: "ukąsiła żmija Żmudzina i zdechła gadzina od jadu Żmudzina"
2/
Jego dziadek był powstańcem styczniowym. Swemu synowi powiedział, że powinien też uczyć się wojaczki. I najlepiej od wroga. Ojciec "Żmudzina" wstąpił więc do armii carskiej, gdzie został pułkownikiem.
"Żmudzin" także wstąpił do armii rosyjskiej. I w 1915 wyruszył na wojnę.
3/
"Żmudzin" także wstąpił do armii rosyjskiej. I w 1915 wyruszył na wojnę.
3/
Kiedy w Rosji tworzy się I Korpus Polski, Kontrym porzuca armię carską i wstępuje w jego szeregi. Pod Kaniowem dostaje się do niemieckiej niewoli. Ucieka z niej i wyjeżdża do rodziny do Wiatki ma terenie Rosji.
Jesienią 1918 zostaje aresztowany i wcielony do Armii Czerwonej.
4/
Jesienią 1918 zostaje aresztowany i wcielony do Armii Czerwonej.
4/
W Armii Czerwonej Kontrym szybko awansuje. Zostaje dowódcą pułku.
Gdzie jest w sierpniu 1920 roku?
"Towarzyszowi Kontrymowi za wyjątkowe opanowanie i męstwo wykazane w okresie natarcia na Warszawę"- głosi uzasadnienie nadania mu Orderu Czerwonego Sztandaru...
5/
Gdzie jest w sierpniu 1920 roku?
"Towarzyszowi Kontrymowi za wyjątkowe opanowanie i męstwo wykazane w okresie natarcia na Warszawę"- głosi uzasadnienie nadania mu Orderu Czerwonego Sztandaru...
5/
W 1921 Kontrym uczestniczy w tłumieniu buntu w guberni tambowskiej. Jest kombrygiem - dowódcą brygady. To prawie generał.
Walczy tu też Karol Świerczewski. On jednak dowodzi raptem batalionem. No i w Armii Czerwonej dostał jeden Order Czerwonego Sztandaru. A Kontrym aż trzy.
6/
Walczy tu też Karol Świerczewski. On jednak dowodzi raptem batalionem. No i w Armii Czerwonej dostał jeden Order Czerwonego Sztandaru. A Kontrym aż trzy.
6/
Jesienią 1921 Kontrym zaczyna studia w Akademii Wojskowej w Moskwie. Zostaje współpracownikiem GRU.
Jednocześnie, zaczyna współpracę z polskim wywiadem, któremu przekazuje tajne dokumenty wojskowe.
Wyjeżdża na Kaukaz, gdzie na polskie zlecenie obserwuje ruchy bolszewików.
6/
Jednocześnie, zaczyna współpracę z polskim wywiadem, któremu przekazuje tajne dokumenty wojskowe.
Wyjeżdża na Kaukaz, gdzie na polskie zlecenie obserwuje ruchy bolszewików.
6/
W 1922 nasz wywiad przerzuca go do Polski.
Rodzą się pytania.
Bolszewicy nie zauważyli pół roku wcześniejszego wyjazdu jego żony? Nie skazano go, nie zdegradowano, w aktach nie odnotowano zdrady - napisano, że wyjechał. Nie prześladowano jego brata, który został w Rosji...
7/
Rodzą się pytania.
Bolszewicy nie zauważyli pół roku wcześniejszego wyjazdu jego żony? Nie skazano go, nie zdegradowano, w aktach nie odnotowano zdrady - napisano, że wyjechał. Nie prześladowano jego brata, który został w Rosji...
7/
Polski wywiad i armia nie ufają Kontrymowi, odmawiają przyjęcia go w szeregi. Wstępuje do Straży Granicznej.
Gdy bolszewicy porywają jednego ze strażników, Kontrym przekracza granicę i porywa cały sowiecki posterunek. Bolszewicy zmuszeni są zwolnić uprowadzonego strażnika.
8/
Gdy bolszewicy porywają jednego ze strażników, Kontrym przekracza granicę i porywa cały sowiecki posterunek. Bolszewicy zmuszeni są zwolnić uprowadzonego strażnika.
8/
Od 1924 Kontrym pracuje jako śledczy. Zajmuje się rozbijaniem siatek komunistycznych.
Jest wyjątkowo skuteczny. W Baranowiczach aresztuje 100 komunistów, w Białymstoku kilkudziesięciu.
Gdy wybucha wojna jest kierownikiem Wydziału Śledczego Komendy Wojewódzkiej w Wilnie.
9/
Jest wyjątkowo skuteczny. W Baranowiczach aresztuje 100 komunistów, w Białymstoku kilkudziesięciu.
Gdy wybucha wojna jest kierownikiem Wydziału Śledczego Komendy Wojewódzkiej w Wilnie.
9/
We wrześniu 1939 razem z wileńskimi policjantami jest internowany na Litwie. Ucieka z obozu i przedostaje się do Francji.
W szeregach polskiej armii walczy pod Narwikiem. Dostaje dwa Krzyże Walecznych. Potem w Bretanii.
Znów trafia do obozu. I znów ucieka.Trafia do Anglii.
10/
W szeregach polskiej armii walczy pod Narwikiem. Dostaje dwa Krzyże Walecznych. Potem w Bretanii.
Znów trafia do obozu. I znów ucieka.Trafia do Anglii.
10/
Nocą 1.09.1942 do Polski skacze sześciu cichociemnych: por. Eckhard, por. Kapisto, por. Łagoda, por. Zub-Zdanowicz, ppor. Fijałka, no i kpt. Kontrym.
Pierwsze, co zrobi po wylądowaniu? Pójdzie kupić tytoń do fajki. Potem, łamiąc wszelkie zasady konspiracji, odwiedzi matkę.
11/
Pierwsze, co zrobi po wylądowaniu? Pójdzie kupić tytoń do fajki. Potem, łamiąc wszelkie zasady konspiracji, odwiedzi matkę.
11/
Wpierw zostaje dowódcą III odcinka "Wachlarza" (wspólnie z legendarnym "Ponurym" organizuje atak na więzienie w Pińsku), potem szefem policji śledczej Podziemia. Prowadzi najważniejsze śledztwa - np. dot. napadu AL i Gestapo na archiwum Podziemia, czy zabójstwa Mazowieckich.
12/
12/
Kontrym dowodzi także oddziałem specjalnym "Podkowa". Likwidują konfidentów i szmalcowników.
To Kontrym zorganizował, nieudaną, akcję likwidacji gubernatora warszawskiego Fischera.
Planował także rozbić Pawiak oraz, wspólnie z Narodowymi Siłami Zbrojnymi, obóz w Majdanku.
13/
To Kontrym zorganizował, nieudaną, akcję likwidacji gubernatora warszawskiego Fischera.
Planował także rozbić Pawiak oraz, wspólnie z Narodowymi Siłami Zbrojnymi, obóz w Majdanku.
13/
1 sierpnia 1944, godzina 17.00. Kontrym wychodzi na balkon i strzela z rewolweru do żandarmów. Ci odpowiadają ogniem. Kontrym zostaje ranny w pierwszej minucie powstania.
W sierpniu dowodzi atakiem na PAST-ę. We wrześniu walczy na Królewskiej. Ranny będzie jeszcze dwa razy.
14/
W sierpniu dowodzi atakiem na PAST-ę. We wrześniu walczy na Królewskiej. Ranny będzie jeszcze dwa razy.
14/
Za bohaterstwo w powstaniu "Żmudzin" dostanie trzeci Krzyż Walecznych, Virtuti Militari i awans na majora. Po jego upadku trafi do niemieckich obozów.
Ucieka z nich dwa razy. Za drugim uda mu się dotrzeć do dywizji gen. Maczka.
Wojnę zakończy 5.05.1945 pod Wilhelmshaven.
15/
Ucieka z nich dwa razy. Za drugim uda mu się dotrzeć do dywizji gen. Maczka.
Wojnę zakończy 5.05.1945 pod Wilhelmshaven.
15/
Kontrym jest na emigracji.
W Polsce odnajduje się jego brat, który został w Rosji. Konstanty jest generałem ludowego WP. Namawia "Żmudzina" do powrotu i załatwia obietnicę nietykalności. Kontrym wraca.
Wcześniej przekaże wywiadowi Polski Ludowej tajne instrukcje wojskowe.
16/
W Polsce odnajduje się jego brat, który został w Rosji. Konstanty jest generałem ludowego WP. Namawia "Żmudzina" do powrotu i załatwia obietnicę nietykalności. Kontrym wraca.
Wcześniej przekaże wywiadowi Polski Ludowej tajne instrukcje wojskowe.
16/
W ludowej Polsce Kontrym pracuje w przemyśle, na dyrektorskim stanowisku. Zostaje tam też przewodniczącym koła... przyjaźni polsko-radzieckiej.
13.10.1948 jego gabinet odwiedza dwóch smutnych panów. "Byliśmy telefonicznie umówieni" - mówią sekretarce.
17/
13.10.1948 jego gabinet odwiedza dwóch smutnych panów. "Byliśmy telefonicznie umówieni" - mówią sekretarce.
17/
Kontrym trafia wpierw do tajnego więzienia w Miedzeszynie.
Różne formy bicia, miażdżenie palców, pobudki w nocy co 10 minut tygodniami, głodzenie przez wiele dni, a potem zmuszanie do zjedzenia na raz kilkunastu kanapek...
To przykłady tortur, jakich doświadczał 3 lata...
18/
Różne formy bicia, miażdżenie palców, pobudki w nocy co 10 minut tygodniami, głodzenie przez wiele dni, a potem zmuszanie do zjedzenia na raz kilkunastu kanapek...
To przykłady tortur, jakich doświadczał 3 lata...
18/
W akcie oskarżenia nie zgadzało się nic. Oskarżono go o zamordowanie ludzi, którzy nadal żyli. Ze szmalcownika, na którym wykonał wyrok, zrobiono "działacza lewicy". Pomylono paragrafy, wskazano nieobowiązującą ustawę.
Nic to. Sąd na tej podstawie wydał wyrok śmierci.
19/
Nic to. Sąd na tej podstawie wydał wyrok śmierci.
19/
Na egzekucję wywoływano po literze. "Na literę K" - krzyknął pewnie strażnik. Z celi wyprowadzali za ręce strażnicy lub więzieni tu byli esesmani. Jednych rozstrzelano, innych (jak Kontryma) powieszono.
Potem człowiek, którego zwano "Ślepy Oleś", wywoził zwłoki w nieznane.
20/
Potem człowiek, którego zwano "Ślepy Oleś", wywoził zwłoki w nieznane.
20/
P.S. Syn Kontryma wspominał, że ojciec mówił, iż "trzeba żyć zuchwale". Do tego nawiązuje tytuł biografii, którą polecam, jeśli zainteresowała Was ta postać.
Książka ma jeden minus. Autor nie podjął się udzielić odpowiedzi na pytanie, kim tak naprawdę był ten człowiek...
Książka ma jeden minus. Autor nie podjął się udzielić odpowiedzi na pytanie, kim tak naprawdę był ten człowiek...
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
