Waarom zijn er zo weinig vlinders? Of het nu in de natuur of in de tuin is, en of er veel bloemen zijn of weinig, er zijn nu inderdaad weinig vlinders. Maar hoe komt dat nu? Een draadje. 1/ 
Dat er weinig vlinders zijn komt niet zomaar. Daar gaat een hele geschiedenis aan vooraf. Om te beginnen hebben we Nederland ontgonnen en elk stukje in gebruik genomen. Na ontginning hebben we ruilverkaveld en zijn we het land steeds intensiever gaan gebruiken. 2/
Of er nu een woonwijk of maisveld op een vlinderplek komt, in beide gevallen verdwijnt leefgebied. Vermesting, verdroging, gif, enz. deed de rest en leidde tot een achteruitgang van 80% in de verspreiding van vlinders in de vorige eeuw . 3/sciencedirect.com/science/articl…
In aantal vlinders zal de achteruitgang nog groter geweest zijn. Immers, voor een soort verdwijnt van een plek is hij al jaren achteruitgegaan. Pas als de laatste vlinder verdwijnt gaat die plek op 'uit'. 4/
Zo verdwenen 15 soorten vlinders uit NL (bv deze moerasparelmoer). De meesten daarvan vlogen in juni. De zgn. juni-dip is een typisch Nederlands verschijnsel, in andere landen is juni juist een uitstekend moment om vlinders te kijken (naar soorten die bij ons verdwenen zijn). 5/
Vanaf 1990 tellen we vlinders in het meetnet vlinders (). Samen met het CBS houden we vanaf dat moment bij hoe het met de vlinders gaat. 6/vlinderstichting.nl/wat-wij-doen/m…
De metingen laten een achteruitgang van meer dan 50% zien (). 2023 was het slechtste jaar voor vlinders sinds meer dan dertig jaar. 7/ cbs.nl/nl-nl/nieuws/2…
Deze achteruitgang treft niet alleen zeldzame vlinders, maar ook algemene soorten als de kleine vos. Natuurlijk zijn er ook soorten die vooruitgaan, met dank aan de klimaatopwarming en hard werken van terreinbeheerders. 8/
Waar was die achteruitgang het grootst? In 1990 kon je buiten de bebouwde kom nog veel vlinders zien. En niet alleen in natuurgebieden, maar ook in bermen, overhoekjes, vergeten stukjes, braakliggend terrein. 9/
<Opa vertelt modus aan> In 1992 had ik de grootste moeite in een inventarisatie van het buitengebied in ZW Drenthe. Apps waren er niet, en ik kwam vingers tekort om alle vlinders in de bermen bij te houden. Elke 50m moest ik stoppen en noteren. 10/
10 MJ, 5 PT, 7 TL, 2 Aio, 3 PN, 1 PR, 5 AH, 2 AU. Voor wie deze codes niets zeggen: bruin zandoogje, oranje zo, zwartspriet, dagpauwoog, klein g w, klein kw, koevinkje, kleine vos. 11/
In 2002 was daar vrijwel niets meer van over en was het inventariseren van bermen ook hier een makkie geworden. <Opa vertelt modus uit> /12natuurtijdschriften.nl/pub/495470/DLN…
De roze stippen in deze grafiek laten het gemiddeld aantal vlinders per km in 1990 zien in vier typen gebieden: weinig in de bebouwde kom (400), veel (900-1000) in natuur en in bermen e.d. op het platteland. /13
De blauwe driehoekjes laten zien dat het aantal vlinders in 2022 in de bebouwde kom min of meer gelijk was gebleven. In natuur was een daling, maar op het platteland daalde het aantal vlinders enorm tot het aantal in de bebouwde kom. /14
Het grootste deel van NL is platteland, dus daar hebben we de meeste vlinders verloren. Stifstofdepositie is zeker een van de oorzaken, maar een recent artikel wijst ook gif aan als een van de drijvende krachten (). /15journals.plos.org/plosone/articl…
Bovendien is de achteruitgang in de natuurgebieden voor een belangrijk deel het gevolg van de stikstofdeken die over NL ligt, met verzuring, vermesting, vergrassing etc. tot gevolg. 16/
Al deze zaken samen leiden tot steeds minder vlinders. Het is nog te vroeg om zeker te weten, maar alles wijst erop dat 2024 een nog slechter vlinderjaar gaat worden dan 2023, het slechtste jaar sinds 1992 (en vermoedelijk sinds 1890). 17/einde
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
