Wie is Jan van de Beek? Over de levensloop van de in 1968 geboren Van de Beek is niet zo veel bekend. Volgens zijn LinkedIn studeerde hij van 1989 tot 1997 wiskunde en informatica in Utrecht, en van 1997 tot 2002 culturele antropologie in Amsterdam.
In 2010 publiceert Van de Beek zijn proefschrift: Kennis, macht en moraal. Het gaat over hoe, naar zijn idee, het migratiebeleid in Nederland te weinig wordt bepaald door harde cijfers, en te veel door medemenselijkheid.
Vanaf dat moment is zijn carrière beïnvloed door de PVV. De eerste zin van het abstract van zijn proefschrift noemt de PVV bij naam. Ook zijn epiloog noemt het debat dat de PVV in 2009 heeft aangezwengeld rond de kosten van migratie. Van de Beek is voorstander van die berekening.
Naar eigen zeggen is Van de Beek vanaf het eerste moment 'niet politiek correct' als het om migratie gaat. Hij beklaagt zich over de 'linkse' signatuur van de UvA, en dat dat zijn academische vrijheid beknot.
Dit wordt later nog relevant.
Dan over de inhoud. Het proefschrift behandelt de vraag hoe wetenschappelijke kennis is geproduceerd in de periode 1960-2005 over de economische effecten van immigratie op Nederland.
Die focus op het 'economische' wringt.
Want wat heeft precies te gelden als een 'economisch' effect? Van de Beek noemt een aantal voorbeelden, zoals 'loonontwikkeling', 'herverdeling' en 'externe effecten'.
Maar verder volgt er geen definitie wat nu precies economie is en wat niet.
Dit leidt tot een vreemde splitsing. Want negatieve externe effecten worden wel meegenomen. Zo heeft Van de Beek wat te zeggen over de 'negatieve externe effecten van bevolkingsgroei', zoals verkeerscongestie. Dit noemt hij een negatief economische gevolg van migratie.
Maar hij heeft het vervolgens niet over de bevolkingsgroei als geheel. Dat wordt schijnbaar als 'normaal' gezien, en pas als de bevolkingsgroei deels door migratie wordt veroorzaakt, moet het opeens worden gemeten.
Dat is een centrale kritiek op het werk: het veronderstelt dat het belangrijk is om bepaalde zaken bij migranten te meten. met het impliciete waardeoordeel dat daarbij hoort. Maar waarom dat nu precies bij migranten als groep moet worden gemeten, dat onderbouwt Van de Beek niet.
Hij heeft het ook nooit over de rol die arbeidsmigranten spelen in bijvoorbeeld de zorg. Medische zorg vereist arbeidskrachten, anders is het voor minder mensen toegankelijk. Dat soort onderzoek wordt echter niet meegenomen. Alleen de looneffecten van migratie worden meegewogen.
Bovendien staat het hele proefschrift vol met politieke taal. Retoriek omtrent een multiculturele samenleving noemt hij 'propagandistisch', hij noemt de VVD een 'brede volkspartij' dankzij de 'problematisering van culturele diversiteit'. Dat noemt hij 'nieuw realisme'.
Een goed onderbouwd proefschrift kan overtuigen, maar vanwege de gebrekkige definities, het arbitrair onderscheid tussen economisch en sociaal, en een hoge mate aan politiek taalgebruik maakt dat het meer leest als een pamflet: alsof Van de Beek zijn standpunt al had ingenomen.
Dit proefschrift heeft in het publicatiejaar weinig invloed gehad op politiek of wetenschap. Maar in 2011 noemt Joop Hartog, één van de leden van de promotiecommissie van Van de Beek, het in zijn afscheidsrede.
In zijn rede fulmineert hij tegen bevolkingsgroei: de vruchtbaarheid moet worden afgeremd, immigratie moet worden beperkt, want Nederland is 'te vol'. Hij verwijst naar Van de Beek als bewijs dat de politiek niet luistert naar de 'zuiver rationele argumenten' van economen.
Dit is niets anders dan het allang ontkrachte neomalthusianisme. In Malthusiaans gedachtengoed moet de bevolkingsgroei worden afgeremd om sociale problemen te voorkomen, meestal door migratie te beperken en geboortebeperking onder armen in te voeren.
Het is ook een soort cijfergoochelen. Hartog en Van de Beek nemen bepaalde 'kosten' als gegeven en onveranderbaar, zoals loondaling door migratie. Andere zaken rekenen ze helemaal niet mee, zoals arbeidsproductiviteit. En migratie- en bevolkingsbeleid zijn wél veranderbaar.
Je zou ook kunnen zeggen dat het 'economisch goed' is om alle gepensioneerden te executeren, aangezien zijn de staatskas en de zorgpot meer kosten dan ze opbrengen.
Maar dan heeft men opeens een probleem met 'zuiver rationele argumenten'.
Dat is het ding met economie, statistiek en wiskunde: afhankelijk van je variabelen kan je alles beredeneren. Joop Hartog en Jan van de Beek komt het gewoon beter uit om alleen naar een hele nauwe set variabelen te kijken, en doen alsof het objectief is omdat het getallen zijn.
Na het publiceren van het proefschrift en de Malthusiaanse afscheidsrede van Joop Hartog komt Jan van de Beek even niet in de publiciteit.
Tot Koningsdag 2017, als Wierd Duk (ja, die!) een stuk schrijft over migratie, en Van de Beek aan het woord laat.
In dit artikel ontpopt Van de Beek zich als een perfecte spreekbuis voor rechtse journalisten als Duk. Hij was 'gecancelled' door de 'linkse elite' van de UvA, omdat hij de 'waarheid' sprak.
Ook waarschuwt hij voor de 'Islamitische wereld en Afrika'.
Dit speelt in op het frame dat de in 2016 opgerichte Forum voor Democratie aanhangt: dat er linkse indoctrinatie is op universiteiten, en dat 'de waarheid' de mond wordt gesnoerd.
Voor dat karretje laat Van de Beek zich graag spannen.
Datzelfde jaar verlaat Duk overigens het AD om voor de Telegraaf te gaan schrijven, omdat die krant 'meer bij hem past'. Waar het AD extreemrechtse columns toestaat, mag je bij de Telegraaf als extreemrechtse verslaggever aan de slag.
Wat er allemaal niet klopt aan het stuk wordt door historicus Han van der Horst in het onderstaande stuk uitputtend omschreven, dus daar gaan we verder niet op in.
Wat belangrijk is, is dat Duk deze Jan van de Beek in het landelijk debat katapulteert.
En zo komt Jan van de Beek ook in Nieuwsuur aan het woord. Hij wordt als een 'expert' neergezet die onderzoek deed naar 'kosten en baten van migranten'. Hij krijgt een breed platform om zijn denkbeelden tentoon te spreiden, zonder kritische noot.
Want de Nederlandse kennis van de Holocaust schiet ernstig tekort, ook bij linkse mensen. Zonder die kennis zal de geschiedenis zich herhalen, want dat pad zijn we allang ingeslagen.
De kennis over de Nazi-machtsgreep en de daarop volgende genocide zijn in Nederland belabberd.
Die reikt vaak niet verder dan 'Hitler democratisch verkozen, boekverbrandingen, kristalnacht, razzia's, concentratiekampen, genocide'.
Vaak alsof het allemaal tegelijk gebeurde.
Maar weinig mensen weten hoeveel er veranderde tussen 1933 en 1942 om de industriële moord op Joden, Roma, Sinti, de Slavische bevolking en politieke tegenstanders mogelijk te maken.
Die kennis is nu cruciaal om te begrijpen welk pad wij nu bewandelen.
De plannen van het kabinet-Schoof zijn een direct gevaar voor de democratie.
De coalitie breekt de middelen af waarmee ze ter verantwoording geroepen kan worden.
In dit draadje leg ik uit hoe. En dat gaat verder dan een noodwet.
🧵 De versteviging van rechtse macht
Te beginnen met één van de grootste gevaren: de wijziging van de kieswet.
Het kabinet wil veranderen hoe de Tweede Kamer wordt verkozen: van een representatief stelsel (zoals we dat nu hebben) naar een gemengd districtenstelsel, naast een landelijke lijst.
In ons huidige systeem is elke stem evenveel waard. Een percentage van de stemmen in de verkiezingen vertaalt direct naar een percentage stemmen in het parlement.
In een districtenstelsel wordt alleen per district gekeken, waardoor je dus een andere uitkomst krijgt.
Dit is een perfect voorbeeld van het samenspel van extreemrechts overheidsbeleid en de extreemrechtse spektakelmedia: een leugenachtige oroboros die zijn eigen staart opvreet.
Met dit soort cijfergoochelen van media en regering is het wachten tot er vluchtelingen overlijden.
Wat is volgens de Telegraaf het probleem? Ze wijzen naar de zogenaamde Top-X-lijst, waarop volgens hen 'probleem-asielzoekers' zouden staan. 1 juli van dit jaar zouden daar 1000 namen op staan, vergeleken met 576 namen in begin 2023.
Ofwel: "bijna" verdubbeld
De Top-X-aanpak is een aanpak die op steeds meer vlakken wordt toegepast, zo ook in het vluchtelingenbeleid. Vluchtelingen worden op de lijst geplaatst als ze bij een aantal geweldsincidenten zijn betrokken, of een misdrijf met 'grote impact' hebben gepleegd.
Een extreem tam interview met de Volkskrant, dat eerder geschikt lijkt voor het intranet van J&V, mag de nieuwe minister toelichten hoe hij het demonstratierecht verder om zeep gaat helpen.
In grote lijnen ben ik het eens met de strekking van dit artikel: we moeten niet bij de pakken neer gaan zitten. De politiek van de status quo heeft er baat bij om ons te vertellen dat verandering onmogelijk is.
Dat soort 'doomerisme' werkt alleen bevriezend.
Maar fatalisme is niet alleen slecht. Strijden voor verbetering betekent dat je een analyse moet maken van welke strategieën wel en niet werken.
Dat vereist twee erkenningen:
1) dat er altijd íets kunnen doen, maar 2) dat niet álles werkt.
Hoofdschuldig? Ja, zonder twijfel. In zijn werk als staatssecretaris heeft hij de juridische olifantenpaadjes gebaand die zijn opvolgers nu zullen misbruiken.
Zo deporteerde hij derdelanders waarvan hij wist dat ze recht hadden op opvang.
Zijn houding inspireerde meerdere gemeenten om ook derdelanders uit de opvang te zetten. Die mensen werden dus met politiedreiging op straat gezet, terwijl de Raad van State net had bepaald dat ze (in afwachting van Europese rechtspraak) mochten blijven.