Laatste analyse over Syrie: geopolitieke samenvatting van de situatie:
Daar zijn we dan. Het endspiel op het Syrische schaakbord is geschied. Assad is weg. Ik heb de afgelopen tijd geprobeerd een paar analyses over de ontwikkelingen met jullie te delen, tijd om de wrap-up in mijn hoofd om te zetten naar een analyse.
Ik heb vanaf het begin volgehouden dat bepaalde geopolitieke spelers baat en belang hadden bij deze ontwikkeling van zaken in Syrie, met als gevolg het vertrek van Assad. Nu breekt de volgende fase aan.
Maar wat is het resultaat voor verschillende geopolitieke machten? En wat verwacht ik in de nabije toekomst in het land? 1/8
1) 🇺🇸Om het overzichtelijk te houden ga ik het kort per land bespreken. Te beginnen met de VS.
Nu Assad weg is, staan de Verenigde Staten voor een nieuw Syrië waarin het centrale machtsvacuüm sterker is. Voorheen was de Amerikaanse betrokkenheid gericht op het indammen van ISIS, het tegengaan van Iraanse invloed en het voorkomen van de heropleving van andere extremistische groeperingen. Nu omvatten de prioriteiten van Washington het verzekeren dat geen enkele vijandige actor - of het nu Iraanse proxies of jihadistische facties zijn - het politieke landschap na Assad domineert. Hoewel de VS zijn militaire voetafdruk misschien heeft verkleind en onder Trump nog minder aanwezig wil zijn, kan het nog steeds diplomatie, economische prikkels en samenwerking met bondgenoten gebruiken om de opkomende orde vorm te geven.
De ineenstorting van het Assad-regime opent diplomatieke wegen om een inclusievere Syrische bestuursstructuur te bevorderen. De VS zal in eerste instantie Turkije, de Golfstaten en Europese partners waarschijnlijk aanzetten om facties te steunen die niet gebonden zijn aan Iraanse belangen. Washington ziet een kans om te pushen voor een federaal of gedecentraliseerd model dat Koerden en andere minderheden tegemoetkomt, en tegelijkertijd regionale stabiliteit waarborgt (let op: dit verwacht ik ook, en ik ben van mening dat juist dit een belangrijk doel was in de hele issue)
Tegelijkertijd zien we een soort van re-imaging van HTS die momenteel op de Amerikaanse terreurlijst staat. Als de Amerikanen ervoor zorgen dat HTS geen gevaar vormt voor de Amerikaanse belangen, dan zullen ze hen gedogen. 2/8
2) Turkije: 🇹🇷
Toen ik in begin november in Londen was om te praten over mijn forecast analyse mbt Syrie vertelde ik dat Turkije de grootste winnaar zou zijn na Assads val. Het is nog steeds zo.
Door bepaalde oppositiepartijen in de loop der jaren te steunen, soms in stilte, soms openlijk, positioneerde Ankara zichzelf als een kritische bemiddelaar in de post-Assad-omgeving. Turkije oefent nu waarschijnlijk aanzienlijke invloed uit in Noord- en Noordwest-Syrië, en zorgt ervoor dat de Koerdische autonomie de nationale veiligheid niet bedreigt en dat islamistische of jihadistische groeperingen onder strenge controle blijven.
Mijn indruk is wel dat Turkije op een gegeven moment geswitcht is van Astana-platform (met Rusland en Iran), naar de kant van VS+Israel. Want, nogmaals: Erdogan is een van de meest bekwame opportunistische, pragmatische leiders ter wereld. Hij koos de kant van de winnaars. Eigenbelang.
Ankara gaat in de nabije toekomst aandringen op een politiek kader in Syrië dat zorgt voor een vriendelijke regering in Damascus of een gedecentraliseerde regeling die door Turkije gesteunde groeperingen een sterke stem geeft in het lokale bestuur. Turkije kan nu vanuit een positie van kracht onderhandelen met andere regionale machten.
Terwijl vluchtelingen in Turkije uitkijken naar een mogelijke terugkeer naar Syrië, kan Ankara zichzelf presenteren als een stabiliserende kracht, die wederopbouwwerkzaamheden faciliteert en mogelijk de economische activiteit in grensregio's normaliseert. Dit zou de positie van Ankara versterken in alle internationale onderhandelingen over wederopbouw en politieke erkenning van een nieuwe Syrische regering. Als Ankara dit zsm met Trump kan afstemmen des te meer. 3/8
3) 🇷🇺 Rusland:
Voor Rusland is de val van Assad een grote klap. Moskou investeerde jarenlang militair en diplomatiek kapitaal om hem aan de macht te houden. Enige militaire basis uit de Sovjettijden buiten de SU grenzen was in Syrie. Was zeg ik, omdat Poetin die nu wil verplaatsen naar Egypte.
Poetin weet een ding: post-Assad-facties verlenen Rusland mogelijk niet langer dezelfde privileges, terwijl Moskou's invloed op de nieuwe machthebbers in Damascus beperkt en zelfs nul wordt. Tijd om weg te gaan, dus.
Zoals ik eerder schreef heeft de oorlog in Oekraine een rol gespeeld bij het ontbreken van wil en kunde van het Kremlin om in te grijpen om Assads ass te redden.
Het kan proberen in de nieuwe fase de relaties te redden door samen te werken met een lappendeken van lokale sterke mannen, voormalige regime-insiders die opportunisten zijn geworden, of zelfs facties die worden gesteund door bijv Golfstaten.
Diplomatieke toenadering en beperkte financiële of militaire steun aan coöperatieve entiteiten zouden Rusland kunnen helpen enige invloed te behouden. Toch zal de rol van Moskou waarschijnlijk kleiner zijn vergeleken met het Assad-tijdperk, en Moskou zal genoegen moeten nemen met de rol van een van de vele belanghebbenden, in plaats van de kingmaker die Poetin ooit was in dit land. 4/8
4) Iran 🇮🇷
Wederom zoals eerder geschreven: de val van Assad is een ernstige strategische tegenslag voor Teheran. Syrië diende als een cruciale landbrug naar Hezbollah in Libanon en een vooruitgeschoven operationele basis tegen Israël. Zonder Assad staat de Iraanse invloed plotseling op wankele grond, aangezien nieuwe machtscentra mogelijk minder tolerant zijn voor Iraanse inmenging. De proxies van Iran in Syrië - milities en lokale bondgenoten - moeten nu door een vijandiger omgeving navigeren zonder de paraplu van een vriendelijke centrale regering die ooit gezegend was door Khamenei zelf.
Hezbollah, al verzwakt en geïnfiltreerd, staat nu voor een complexer veld in Syrië. Zonder een betrouwbare partner in Damascus wordt het vermogen van Iran om macht over de Levant te projecteren ingeperkt.
Teheran zou kunnen proberen relaties te herstellen met welke lokale actoren dan ook die gekocht of overtuigd kunnen worden, maar het zal te maken krijgen met stevige concurrentie van Turkije, door de Golf gesteunde groepen en anderen die de Iraanse dominantie op afstand willen houden. Onder deze omstandigheden zou Iran kunnen overstappen op een meer geheime strategie met beperkte invloed. Daarbij richt Iran zich op overleven, het onderhouden van communicatielijnen met Hezbollah en de hoop toekomstige instabiliteit te kunnen uitbuiten om verloren terrein terug te winnen. Conclusie is wel: Iran is de grootste verliezer. 5/8
5) Israel🇮🇱
Voor Israël betekent de val van Assad het einde van een vijandige maar wel voorspelbare situatie. Hoewel Assad nooit een directe grootschalige militaire bedreiging vormde, faciliteerde hij de expansie van Iran en liet hij Hezbollah vrij opereren op Syrische bodem. Nu kijkt Israël toe hoe aan Iran gelinkte groepen moeite hebben om hun positie te behouden. Een verdeeld Syrië met meerdere concurrerende facties, waarvan er geen volledig gelieerd is aan Teheran, zou de strategische diepte van Israëls tegenstanders kunnen verminderen, waardoor Tel Aviv de kans krijgt om de nieuwe realiteit in zijn voordeel vorm te geven.
Desnoods gaat Israel ook samenwerken met HTS om ervoor te zorgen dat ze zich niet tegen Israel keren (gaan ze ook nooit doen om meerdere redenen)
In het post-Assad-tijdperk zal Israël zijn strategie van preventieve aanvallen en geheime inlichtingenoperaties wel voortzetten wanneer het een opbouw van vijandige troepen detecteert. Maar het kan ook discreet samenwerken met gematigde Syrische facties of gebruikmaken van externe tussenpersonen (zoals Jordanië of bepaalde Golfstaten) om ervoor te zorgen dat geen enkele Iraanse proxy de grensgebieden kan domineren. De Israëlische beleidsvorming in Syrië zal zich richten op het voorkomen dat een opvolger de corridor tussen Iran en Hezbollah herstelt, die ooit de noordelijke grens van het land bedreigde. Om dat zeker te stellen gaat Israel de komende tijd de samenwerking aan met de Koerdische groepen. 6/8
Maar hoe nu verder? Ik heb sterk de indruk dat Syrie territoriale opdeling gaat meemaken en een federatie of semi-federatie wordt. Verschillende factoren maken het idee van een federatie aantrekkelijk
1) Fragmentatie van machtscentra:
Nu Assads regime niet langer de macht heeft, zal het politieke landschap van het land waarschijnlijk worden versplinterd tussen verschillende facties, milities, tribale autoriteiten, etnische groepen en door het buitenland gesteunde proxy's. Een federaal of gedecentraliseerd raamwerk zou een pragmatische manier kunnen zijn om deze uiteenlopende machtscentra te accommoderen zonder dat de ene groep de andere domineert. Door lokale autonomie te verlenen, zou een federatie een hernieuwd grootschalig conflict kunnen voorkomen en ruimte kunnen creëren voor elke groep om zijn belangen te beschermen.
2) Invloed van externe actoren:
Turkije, de Verenigde Staten, Rusland en regionale machten zoals Saoedi-Arabië en Qatar hebben verschillende strategische belangen in Syrië. Een federatie zou kunnen dienen als een compromisscenario dat voor meerdere spelers acceptabel is:
Turkije zou een federale structuur kunnen steunen als het ervoor zorgt dat Koerdische autonomie niet leidt tot Koerdische onafhankelijkheid, en als aan Turkije gelieerde facties invloed behouden in bepaalde gebieden (belangrijkste doel van Erdogan right now, daarom zeg ik de hele tijd: hij gaat een Koerdische autonomie gedogen, zie Irak. Koerdische autonomie in Irak is een trouwe bondgenoot van Erdogan :))
De VS zou een gedecentraliseerde regeling kunnen accepteren die lokale partners (zoals bepaalde Koerdische of Arabische groepen) beschermt en Iraanse vazallen op afstand houdt zonder dat Washington toezicht hoeft te houden op een sterke centrale regering.
Rusland en andere machten zouden federalisme kunnen bevoordelen als het hun voet aan de grond krijgt en lokale bondgenoten autonomie verleent, waardoor het risico wordt verkleind dat één gecentraliseerde autoriteit onder vijandige invloed komt te staan.
Aangezien geen enkele externe actor klaarstaat om het hele politieke kader van het land te domineren, zou een federaal systeem kunnen worden gezien als een middenweg die aan ten minste een deel van ieders voorwaarden voldoet.
Sociaal-politieke realiteiten:
Na jaren van burgeroorlog en diepgewortelde grieven hebben de verschillende gemeenschappen in Syrië - Arabieren (zowel soennieten als minderheidssekten), Koerden, Druzen, christenen en anderen - beperkt vertrouwen in een sterke, gecentraliseerde machtsstructuur. Een federaal model zou aantrekkelijker kunnen zijn voor gemeenschappen die garanties zoeken tegen toekomstige onderdrukking. Het delegeren van macht aan regio's zou het bestuur beter kunnen laten inspelen op lokale behoeften en de rechten van minderheden kunnen beschermen, een belangrijk element voor stabiliteit op de lange termijn.
7/8
Maar ik erken ook dat er duidelijke uitdagingen zijn.
Het transformeren van een door oorlog verscheurde staat in een federatie vereist brede instemming van belanghebbenden binnen en buiten Syrië. Milities geven hun wapens misschien niet zomaar op in ruil voor politieke machtsdeling; buitenlandse sponsors accepteren mogelijk geen federaal model dat de invloed van hun cliënten verwatert.
Institutionele capaciteit:
Een functionele federatie vereist robuuste instellingen - wettelijke kaders, mechanismen voor de distributie van hulpbronnen en structuren voor geschillenbeslechting. Het herbouwen van dergelijke instellingen te midden van aanhoudende spanningen en externe inmenging is niet makkelijk.
Risico op permanente fragmentatie:
Een federatie die niet coherent bij elkaar blijft, loopt het risico een permanent lappendeken van quasi-staten te worden, waar corruptie, tribale krijgsheren en buitenlandse inmenging eindeloos blijven bestaan. Om een federatie te laten slagen, moet het meer zijn dan een nominale oplossing; het moet echte bestuursvoordelen opleveren en een pad naar uiteindelijke nationale samenhang.
Conclusie:
Hoewel het idee dat Syrië als federatie ontstaat plausibel is gezien de fragmentatie op de grond, de belangen van externe actoren en de diverse samenstelling van het land, is het geen uitgemaakte zaak. Een federatie zou een werkbaar blauwdruk kunnen bieden voor stabiliteit en compromis, maar het zal afhangen van delicate onderhandelingen, de bereidheid van lokale en buitenlandse actoren om de macht te delen en de langzame, moeizame ontwikkeling van betrouwbare instellingen.
EINDE
8/8
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
VIERDE ANALYSE OVER SYRIE: DRAADJE
De situatie in Syrië ontwikkelt zich volgens het worstcasescenario voor president Assad. Na de val van de tweede grootste stad van het land, Aleppo, werd vrijwel zonder slag of stoot de grote stad Hama ingenomen 1/24
En als de overgave van Aleppo nog steeds zou kunnen worden toegeschreven aan de “verrassingsfactor” (hoewel dit natuurlijk niet verklaart waarom de regeringstroepen niet in staat waren om voor de belangrijkste stad te vechten), dan kan de verovering van Hama 2/24
niet aan deze factor worden toegeschreven. Dit wijst op grote problemen met het gevechtsvermogen van het Syrische leger en roept de vraag op of het überhaupt verzet kan organiseren. 3/24
Tweede ANALYSE over Syrie: in dit draadje wil ik 2 dingen verduidelijken. Ik lees her en der shallow analyses van mensen die de ontwikkelingen in Syrie gelijktrekken met wat er in Afghanistan gebeurde. Dit is een onjuiste vergelijking (1/25)
Ten eerste was geen van de grote regionale spelers na de Amerikaanse terugtrekking bereid de pro-Amerikaanse regering in Kaboel militair te steunen in haar strijd tegen de Taliban. (2/25)
In Syrië kunnen theoretisch gezien Iran en zijn proxy-bondgenoten (Hezbollah bijv) op zijn minst ingrijpen om Assad te redden als de situatie voor hem erg moeilijk wordt. (3/25)
DRAADJE: In aanloop naar de presidentsverkiezingen in 2020 ging ik bij @Perestrojkast in over de connecties tussen Moskou en Trump, die teruggaan tot 1977. Voor de mensen die de afleveringen niet hebben beluisterd, korte samenvatting 1/21
Er is sinds 2020 al heel wat geschreven er over, vooral over de Moskou-connecties van Trump na Poetins periode, maar belangrijke details liggen in de periode ervoor. 2/21
De eerste vrouw van Trump, Ivana Zelncikova met wie Trump in 1977 trouwde kwam uit Tsjechoslowakije dat in die periode nauw samenwerkte met de KGB. De nationale inlichtingendienst StB was ook belast met het volgen van eigen onderdanen in het buitenland, waaronder Zelnickova 3/21
Nummer 1 heeft zich al gemeld zie ik. De kans op nucleaire confrontatie was al nul, en na de toespraak is het inmiddels onder nulpunt. Sterker nog, zelfs voor OEFENINGEN gaf Poetin aan niet als eerste aan de slag te gaan, laat staan eventuele first strike. Stop met angstzaaierij!
Rob de Wijk spreekt 0,0 Russisch ondanks zijn meerdere reizen naar hartje Kremlin, daarom heeft ie het stukje van Poetin gemist waarin hij zei, quote "We schorten het verdrag op. Let op, we zeggen het niet op en verlaten het niet." End Quote. Met je gevaarlijke escalatie.
Als je Poetin niet begrijpt, zie je het ook niet. Wat hij wil is voortzetting vd onderhandelingen van START-verdrag die on the background al bezig waren. Daarom zegt hij LETTERLIJK "we gaan het NIET verlaten"
Onder deze tweet ga ik morgen Poetins toespraak live vertalen. Voor nu, slaap lekker folks!
Goedemorgen folks. We kunnen beginnen met updates. Poetins woordvoerder zegt dat de toespraak vooral zal gaan over de redenen en onvermijdelijkheid van de speciale operatie. Wederom, ik verwacht geen grote aankondigingen. Wel waarschuwing mbt nucleaire confrontatie
🧵DRAADJE: naar aanleiding van mijn tweets over de nucleaire oorlog, alsmede mijn ongewijzigde standpunt dat die er niet komt, toch besloten om mijn gedachtegang hier te delen. Gaat Poetin met nukes gooien? Mijn antwoord is: nee. 1/21
Er is sinds het begin van de oorlog al veel discussie over de inzet van nucleaire wapens door Poetin. Moskou heeft in het begin van de oorlog meermaals gedreigd met die inzet, op basis van meerdere ontwikkelingen. Waarschuwingen bijv mbt westerse wapenleveranties. 2/21
Moderne westerse wapens werden geleverd en Kyiv krijgt nog meer high-tech raketsystemen, maar die nucleaire dreiging horen we niet meer. Toen verschoof de rode lijn naar "als Rusland aangevallen wordt gaan we nuken." Belgorod bijv wordt dagelijks bestookt. Nada. 3/21