Doğan Avcıoğlu'na devam edelim.
Avcıoğlu yakın tarihinin gördüğü en kararlı, devrimci, sosyalizme en yakın, en geniş örgüt ağı kurmuş sol kemalistti. Ne ki “asker-sivil aydın zümre” anlayışının yarattığı trajediden başka, milliyetçiliği de, onun siyasi sınırlarını gösteriyordu.
Avcıoğlu yakın tarihinin gördüğü en kararlı, devrimci, sosyalizme en yakın, en geniş örgüt ağı kurmuş sol kemalistti. Ne ki “asker-sivil aydın zümre” anlayışının yarattığı trajediden başka, milliyetçiliği de, onun siyasi sınırlarını gösteriyordu.
Ancak hatırlanması gereken şudur: Avcıoğlu, Kürt meselesini ilk defa telaffuz etmekle kalmayıp, meselenin çözümünün sadece toprak reformuyla (“ekonomik ve sınıfsal açıdan,” der o) sınırlı kalamayacağını, “MESELENİN ETNİK YÖNÜNÜ DE HESABA KATMAK” gerektiğini söyler:
“Resmi tez ne olursa olsun, bütün bunlar göstermektedir ki bir Kürt meselesi vardır ve uzun yıllardır uygulanan politika meseleye bir çözüm yolu bulmakta başarısız kalmıştır. Hayli sert metotlarla uygulanan bu politika, mutlak bir entegrasyonu amaç edinmişti.”
“Bir etnik grubun, dili ve kültürünü unutturularak, hakim etnik grupla tam kaynaştırılması söz konusu idi. Ne var ki 40 yıldır uygulanan bu entegrasyon politikasının başarılı olduğunu herhalde kimse iddia edemeyecektir.”
“Şüphesiz derebeyliğin tasfiyesi Doğu meselesinin çözülmesinin ön şartlarından biridir. … köklü bir toprak reformunu gerçekleştirmekte çok geç kaldığımız muhakkaktır. Yalnız etnik yönü de olan bir meselenin sadece ekonomik ve sınıfsal … tedbirlerle çözülmesi mümkün müdür?”
“Yeryüzündeki çeşitli denemeler, meselenin etnik yönü de hesaba katmadan çözüm yollarının başarılı olmadığını göstermektedir. Ne var ki en cesur ve ileri fikirli kişiler dahi, bu noktaya gelince zınk diye durmakta ve daha geniş bir planda düşünmeyi reddetmektedirler.”
Doğru; bu satırların ardından hızla şovenizme savrulur ve “tek millet” deyip “bölücülüğe” tehdit savurur. Ama sosyo-ekonomik tedbirlerden başka “etnik” kimliğin tanınmasının da Kürt meselesinin çözümünde kaçırılmaz olduğunu militanca öne sürmesi, kemalizmde görülmemiş bir şeydir.
Solun başlıca hatalarından biri, kemalizmin solunu-sağını eşitleme eğilimidir. Kimi bunu pragmatist bir sınıflar ittifakı programı olarak geliştirip Kürt milliyetçilerini Türk milliyetçilerine tercih ederek, …
… kimi güç karşısında secde edip Kürt milliyetçiliğinin artan gücü karşısında sol kemalizme gözlerini kapayarak, kimi de kemalizmi tek (üstelik faşist) bir burjuva ideolojisi görerek yapmıştır.
Bu son eğilim, Kürt milliyetçiliğinin de alametifarikası haline gelmiş, eylem çizgisinden başka bütün olası ittifaklarını görülmemiş bir bonkörlükle harcama, aşağılama anlayışından ötürü de onları kendine düşmanlaştırmıştır.
Son olarak emperyalizmin gönüllü ve iştahlı vekil gücü olma arzusu, her şeye rağmen anti-emperyalist kararlılığını koruyan kemalist kitleleri kendine daha da yabancılaştırmıştır.
Ne ki, kemalizm açısından önemli olan şudur: sol kemalizm, Avcıoğlu’nun gösterdiği gibi, Kürt meselesinin varlığını kabul etme ve çözümünü tartışma dinamiğine sahiptir.
