Doların ancak daha büyük bedellerle ve geçici olarak durdurulabilen yükselişinin yansıttığı kriz, kıblesi kapitalizm olan islamcı iktidarın ideolojik ahmaklıklarla ekonomiyi yönetemeyecek kadar şirazeyi dağıtmasından mı kaynaklanıyor, yoksa bütün bunlar seçime yönelik komplo mu?
Bana kalırsa ikisinden de bir parça var ama esas sebep başka yerde aranmalı.
Yıldızoğlu, yeniden üretimi koşullayan üretim bilgisini ve “ideolojik-psikolojik şekillenmeyi” tayin eden bilgiyi de üretim araçları arasına katıp bundan yola çıkarak, “… sırf bilginin mülkiyetine …
Yıldızoğlu, yeniden üretimi koşullayan üretim bilgisini ve “ideolojik-psikolojik şekillenmeyi” tayin eden bilgiyi de üretim araçları arasına katıp bundan yola çıkarak, “… sırf bilginin mülkiyetine …
… sahip olduğu için ekonomik artığa, servete ulaşabilen bir toplumsal tabaka varsa onu özgün bir sınıf olarak tanımlamak gerekir,” diye yazar. Ona göre, bu nedenle entellektüeller kimi şartlarda “özgün bir sınıf olarak şekillenebilir”.
AKP, “dini bilgiye” hükmeden ve bu sayede “çelişen bilgileri bastırmayı ve imha etmeyi amaçlayan bir entellektüeller tabakası”dır; “bu tabakanın ‘cumhuriyet düşmanlığı’ … paranoyak bir nefret değil, tarihsel kökleri, geleneği, mirası olan bir sınıf tavrıdır.”
Bu analizin ufuk açıcı bir tarafı vardır, ancak manevi dünyanın yeniden üretimini maddi dünya ile aynı seviyede görmek, sorunlu bir tavırdır. Hiçbir sınıf veya sınıflaşma eğilimi gösteren tabaka, manevi üretim araçlarının sahibi, üretimin düzenleyicisi olmakla yetinmez.
Ben şöyle düşünüyorum: AKP, tekelci burjuvazinin, bu iki dünyayı son derece etkili bir şekilde birleştiren ve bu sayede yöneten yeni bir katmanıdır. Ne var ki bu katman gene de maddi dünyanın, kapitalizmin reflekslerini gösterir, o dünyaya aittir.
AKP, liderinin etrafında şekillenmiş bir karteldir. Bu kartel 2003’ten itibaren ilkin inşaat sektöründe yükselmiştir. OYAK’ta yönetim değişikliği ve arkasından darbe girişimiyle ordu da kartele dahil edilmiş, inşaat ve enerji yatırımları ve …
… bilhassa Irak Kürdistanı kleptokrasisi ile kurulan ilişkiler ve Kuveyt sermayesiyle ortaklıklar yoluyla bölgesel bir güç haline gelmiş, varlık fonuyla da devletle tamamen bütünleşmiştir.
Öte yandan AKP, tekelci burjuvazinin bir kesiminin temsilcisi olmakla kalmaz, bu kesimin ta kendisidir. Militer bürokrasi OYAK üzerinden, yargı ve diğer yüksek bürokrasi de genellikle damatlar yoluyla AKP karteliyle birleşmiştir.
Benim bildiğim kadarıyla daha önce örneğine hiç rastlanmamış bu durum, yani bir sınıfın doğrudan bir siyasi parti ve giderek de zor ve ideolojik aygıtlarıyla devlet olarak örgütlenmesi, muazzam sonuçlar doğurur. Devletin, tekelci burjuvazinin tek bir ve en saldırgan, en haydut,…
… en soyguncu kesiminin egemenliği altına girmesi, siyasi alanda, doğrudan doğruya faşizme işaret eder; ne var ki bundan fazlası da vardır: faşizmlerde de devlet kısmi özerkliklerini koruduğu halde, bu devletin hiçbir özerkliği kalmamış, …
… diğer sermaye grupları karşısındaki tarafsızlığını tamamen kaybetmiş, bu itibarla tamamen reorganize edilmiştir. Reorganizasyonun ideolojik çerçevesi dindir. Bu, yeni bir kurucu ideoloji anlamına gelir.
Öte yandan, milli krizin yükselmesiyle birlikte AKP, yani devlet, toplumla kurduğu rıza kanallarını giderek devre dışı bırakmak ve zoru öne çıkarmak zorundadır. Bu, iki nedenle böyledir: birincisi, kriz ona başka bir yol bırakmamaktadır; ikincisi de, AKP bir şirkettir ve …
… kapitalizmin en temel kanununa göre hareket eder. Bu, azami kârdır. Başka deyişle, AKP’nin bu özgün yapısı, şirket kontrolsüzlüğüyle milli krizi yükseltir; ancak AKP’nin diğer özelliği, onun siyasi islamın ideolojik aygıtı olması, bu krizi frenler.
Bu kartel haydutlar arasına yeni katılmış ve sonradan görme olması, ideolojik önyargılarla zehirlenmiş bulunması kadar, diğerleri karşısında derin aşağılık kompleksinin yanı sıra kısa zamanda böyle yükselmenin verdiği aşırı özgüven yüzünden budalalıklar yapmaya çok teşnedir; …
… ancak gene de bir sınıftır bu ve sınıf refleksleriyle hareket eder. Burjuvazinin en temel refleksini, Cecil Rhodes dile getirmişti: “Gökyüzündeki yıldızları gördükçe onlara erişemeyeceğim ve sahip olamayacağım için kedere kapılıyorum.” Burjuvazi her şeye sahip olmak ister.
İkincisi de şudur: kapitalist toplumda değişkenlerin sonsuz sayısı yüzünden tek taraflı alınan kararlardan ziyade eğilimler önemlidir.
Bütün bunlardan yola çıkarak, şunları ileri sürmek mümkün gibi görünüyor. İlkin, emperyalizm açısından:
Bütün bunlardan yola çıkarak, şunları ileri sürmek mümkün gibi görünüyor. İlkin, emperyalizm açısından:
Yerli ve milli duce’nin, köklerini islamcı dar kafalılığında bulan dahiyane iktisat teorisini hem de Londra’da dile getirmesinin yarattığı felaket tablosuna rağmen, emperyalizm ve onun maddi zeminini teşkil eden mali sermaye, siyasi istikrar arar.
Uluslararası mali sermaye şunları düşünür: kapitalizm karşısında islamcı dar kafalılığını aşmak mümkün mü? İkincisi, onun açısından AKP’nin varlığı mı, yokluğu mu siyasi istikrarsızlık sebebidir? İlk sorunun cevabı evettir, zira AKP bir karteldir ve kendi ayağına kurşun sıkamaz.
İkinci sorunun cevabı ise şudur: mali sermaye ihracının gerçekleştirileceği ülkeler için istikrar, demokrasi demek değildir; tam tersine, çoğu zaman demokrasisizlik, istikrarın ölçüsüdür. AKP’nin iktidar kudretindeki her sarsılma, siyasi istikrarsızlığı tetikler, çünkü AKP, …
… bir sınıfın temsilcisi değil ta kendisi olarak, iktidarı gönüllü bırakamaz. Öyleyse emperyalizm alternatiflere gözlerini hepten kapamasa da esasen AKP ile devam etmek zorundadır. DB kredisi mevzusu, altın rezervlerinin Fort Knox’tan Britanya ve İsviçre’ye sorunsuz taşınması,…
… mali sermayenin mabedi olarak Londra’da el üstünde karşılamalar, bunu gösterir. Her ne kadar dar kafalı duce çenesini tutamayarak mütemadiyen yeni krize sebep oluyorsa da, gidişatın yönü bellidir.
“Bizimkilere” gelince. AKP kartelinin iktisat davranışlarına yön veren, siyasi bir iradeden ziyade, sonradan görme kapitalist bir sınıfın iktisadi reflekslerdir. Plan yoktur, ama eğilimler ve bu eğilimlerden en azami seviyede faydalanma içgüdüleri vardır.
Krizi AKP çıkarmış değildir; ama AKP, başka hükümet işbaşında olsaydı yapacağı gibi krizin etkilerini bütün sermaye grupları için az çok eşit hafifletme iradesi yerine, kan kokusuna dayanamayan bir sırtlan gibi krizden azami ölçüde faydalanıp gücünü tahkim etmeye çalışmaktadır.
AKP karteli kriz sayesinde rakip sermaye gruplarının paralize olduğunu görüyor. Bu arada kartelin mali sermaye organları kur dalgalanmalarından en yüksek menfaat sağlıyor. Bu objektif durum kartelin içgüdüsel açlığını kamçıladığı gibi rakiplerinin zarar görmesine de yol açıyor.
Döviz dalgalanmasını iktidar yaratmıyor, bu dalgalanma milli krizin bir neticesi, ama onun yönünü iktidar saptıyor, dolayısıyla spekülasyon için bu kartelin elinde her tür imkân ve istihbarat var. Krizi kendi karteli için azami avantaja çevirmeye çalışıyor.
Örneğin, şu yüzde 0.98 konut kredisi olayı: herkes biliyor ki, kartelin ilk göz ağrısı inşaat sektörü ve hâlâ büyük ölçüde ona dayanıyor, zira inşaatçılık, büyük devlet ihalelerini garanti ediyor. 0.98, kartel inşaatçılığına devlet garantili azami kâr ve istikrar vaat ediyor.
Öte yandan, faizde 3 puan artışın gidişatı durdurmayacağı da belli, ama spekülasyon için zaman kazandırıyor; bu ise hem rakiplerin zarar görmesi, hem de spekülatif dolarlarla dolan ve Avrupa bankalarının yolunu tutan kasaların tatlı çelik ve taze para aromasına sebep oluyor.
Kapitalist gruplar karşısında görece özerkliğini koruyan bir devlet, kapitalizmin rasyonalitesini düşünür; ama bir şirket bunu düşünmez. Şirket, bilhassa da sonradan görmeler, sadece asgari sürede azami kârı düşünür.
AKP, bir hükümet değil, şirket refleksi gösteriyor. Milli krizi hafifletmeye çalışmıyor. Şimdilik buna ihtiyaç da duymuyor. Zira iktidarının tehdit altında olduğunu hissettiğinde seçimlerin yapıldıktan sonra ve hatta yapılmadan iptali de dahil her tür tedbirle koruyabilir.
