Heisenberg Profile picture
Ignoramus et ignorabimus 🔭📚🔬
Sep 26, 2020 10 tweets 3 min read
"Altının Müjdesi"

Roma parasına güven o kadar yüksekti ki, imparatorluk sınırları dışında dahi insanlar denarius olarak ödeme almaktan memnunlardı. 1.yüzyılda Roma paraları, en yakın Roma lejyonunun binlerce km uzak olduğu Hindistan'da bile değişim aracı olarak kullanılıyordu. Hintlilerin denarius'a ve üzerindeki imparator resmine o kadar büyük bir güveni vardı ki, yerel hükümdarlar kendi paralarını bastırdıklarında denarius'u üzerindeki Roma imparatorunun portresine kadar taklit ettiler !

"Denarius" tüm madeni paralar için kullanılan bir isme dönüştü
Sep 26, 2020 9 tweets 3 min read
"İç Ses, Dış Sesin İçselleştirilmesidir!"

Homunculus argümanına göre; beynimizde vücudumuzun küçük bir versiyonu yaşar. Bu minyatür versiyon gözlerimizden yansıyan görüntüleri yorumlar. Kartezyen tiyatro ile yaygınlaşan bu görüşe göre; ... ++ Image ...içimizdeki sesin kaynağı “küçük insan” anlamına gelen homonculus’un sesidir.

Kulağa romantik gelen bu argümanın kuşkusuz gerçekle hiçbir ilgisi yoktur. İnsan beyni, birbirine bağlı milyarlarca nörondan oluşan son derece karmaşık biyolojik bir organdır. ++ Image
Sep 23, 2020 16 tweets 4 min read
"Yapay Seçilim'in Deneysel Gerçekliği: Balyaev'in Tilkileri"

Deneye ve ayrıntılarına girmeden önce, fotoğrafa bakıp bir değerlendirme yapalım. Fotoğrafta üst taraftaki canlı bir tilkidir. Alt taraftaki köpek benzeri, ufak canlılar da, ... ++ Image ...üstteki tilkinin soyundan gelen tilkilerdir. Ancak iki canlı arasındaki farklılıkları ilk bakışta bile görmek mümkündür.

Tilkilerle haşır neşhir olmuş biri, bu hayvanların insanlara asla yaklaşmadığını, kolayca korktuğunu ve genel bir avcının özelliklerine uygun olarak ...++
Sep 22, 2020 4 tweets 1 min read
Yaygın bir biyomekanik kuramına göre penguenlerin uçmaya yarayan aerodinamik kanatları, yüzmeye daha uygun olan hidrodinamik kanatlara evrilmiş ve bu yüzme adaptasyonları uçma adaptasyonlarına mâl olmuştur.

Penguenlerin uçmayı bırakıp, karada pek ağır hareket ettikleri halde soylarının tükenmemesinin sebebi, Güney kutbu yakınlarında karasal yırtıcı olmamasıdır.

Kuzey kutbunda yaşayan ve penguenleri andıran alkgiller familyasının üyeleri uçma yetilerini kaybetmese de, ... ++
Sep 22, 2020 15 tweets 6 min read
"Suçu Sabit..."

Avustralya ekosisteminde yaşanan en önemli değişim konusunda bazı araştırmacılar türümüzü aklamaya çalışır ve suçu (bu tip durumlardaki tipik günah keçisi olarak) iklime atarlar. ++ Image Yine de Homo sapiens'in tamamen suçsuz olduğuna inanmak oldukça zordur. İklim bahanesini zayıflatan ve atalarımızı Avustralya'nın en büyük faunasını bitirmekle suçlayan üç tür kanıt mevcuttur.

Öncelikle her ne kadar Avustralya'nın iklimi 45 bin yıl önce değiştiyse de, ... ++ Image
Sep 22, 2020 9 tweets 3 min read
"Dinozorlar ve Petrol"

200 milyon yıl öncesindeyiz. Karşımızda Dünya üzerinde kutuptan kutba esneyen bir süper kıta var; Pangea. Son süperkıta...

Kitleler halinde soy tükenmesinin ardından (Permiyen kitlesel yok oluş) gezegen yavaş yavaş iyileşiyor. ++ Image Sıcaklık sabitleşti, asit yağmurları nötrleşti ve bitki örtüsü geri döndü. Artık, Dünya'daki hayatın %95'inin yok olmasının ardından arazi yeni türlerin ortaya çıkmasına hazır.

Son ayarlamalar yapıldı, artık onların ortaya çıkma vakti... ++
Sep 20, 2020 19 tweets 6 min read
"Homo Sapiens Bu Biyolojik Bolluğa Son Vermek Üzereydi..."

Bilişsel Devrim'den önce tüm insan türleri Afrika-Asya bölgesinde yaşıyordu. İnsanlar yaptıkları derme çatma sallarla kısa mesafeleri geçerek birkaç adaya yerleşmişlerdi. ++ Image Örneğin Flores 850 bin yıl önce yerleşim yeri hâline getirilmiştir. Yine de açık denize çıkamıyorlardı ve hiçbiri Amerika, Avustralya veya uzak adalar olan Madagaskar, Yeni Zelanda veya Hawaii'ye ulaşmamışlardı.

Deniz engeli sadece insanların değil pek çok Afrika-Asyalı ... ++ Image
Sep 18, 2020 13 tweets 4 min read
"Embesiller İçin Fırsatlar"

Avcılık ve toplayıcılıkla geçinen Sapiens, sadece hammadde ve gıda için toplayıcılık yapmıyor, aynı zamanda bilgi de topluyordu.

İnsanların hayatta kalabilmek için bölgelerinin detaylı haritalarını akıllarında tutmaları gerekiyordu. ++ Image Günlük gıda arama etkinliğini en üst düzeye çıkarmak için, tüm hayvanların alışkanlıklarını ve tüm bitkilerin büyüme biçimlerini bilmeleri gerekiyordu.

Han gıdaların besleyici olduğunu, hangilerinin hasta ettiğini ve diğerlerinin de nasıl ilaç olarak kullanılacağını ... ++ Image
Sep 17, 2020 10 tweets 3 min read
En güncel ve hassas hesaplamalara göre Evren'imizin yaşı 13.798 milyar yıldır. Gözlenebilir Evren'in yarıçapı 46.5 milyar ışık yılı, çapı ise 93 milyar ışık yılıdır.

Çoklu evren ise birbirinden farklı, gözlemlenebilir evrenlerin hipotezsel toplamıdır.
Çoklu evrenleri çift yarık düzeneği ile daha kolay anlayabiliriz. İki farklı düzenek Çift Yarık düzeneği olduğunu düşünelim ve bir de gözlemcimiz olsun.

Bu düzeneklerden birinden geçen elektronların hangi delikten geçtiği net olarak gözlemlenebiliyor olsun. ++ Image
Sep 17, 2020 4 tweets 2 min read
Yaklaşık 295 milyon yıl öncesindeyiz..

Karşımızda, kertenkele benzeri bir yaratık, ilk amniyot olan "Hylonomus" var. Bu tarihe kadar gördüğümüz tüm yaratıklar yumurtalarını suya bırakırlardı; fakat Hylonomus karayı tercih edecekti... ++ Image Hylonomus'un yumurtaları, yavruları için bütün suyu ve besini içeriyordu. Böylece bebekler, kendi bağımsız göletlerinde embriyonik gelişimini tamamladılar. Bu yumurta, evrimsel süreçler için harika bir gelişmeydi...

Artık hayvanlar denizleri geride bırakıp, karayı fethedecekti.. Image
Sep 17, 2020 13 tweets 5 min read
"Tac Mahal: Olağanüstü Bir Türk Aşkının Hindistan'da Cisme Bürünmüş Hali! "

300 yılı aşkın bir süre, Hindistan coğrafyasına hükmetmiş, Türk-Moğol kökenli Babür İmparatorluğu’nun 5. Hükümdarı Şah Cihan hem Timur’un hem de Cengiz Han’ın torunudur. ++ Image Şah Cihan, 1631 yılında, çok sevdiği eşi Mümtaz Mahal ile Burhanpur şehrindeki ayaklanmayı bastırmak için yola çıkar. Üstelik Mümtaz Mahal o sırada hamiledir.

Soylu bir aileden gelen Mümtaz Mahal, 14 yaşında iken sözlendiği Şah Cihan’la, (3. eşi olarak) 19 yaşında evlenmiştir. Image
Sep 16, 2020 4 tweets 2 min read
Antropolog Pat Shipman'a göre; 40 bin yıl önce, Avrupa'da atalarımız evrimsel kuzenlerimiz olan Neandertallere karşı üstün çıkabilmeyi sağlayacak çok kritik ve kalıcı bir ittifak kurdular: Homo sapiens ve kurt ittifakı... Bu ittifak, tarih-öncesi Avrupa'da besin zincirini domine eder hale gelmiş; önce Neandertaller, takip eden bin yıllarda da aslanlar, mamutlar, sırtlanlar ve bizonlar yok etmiştir.

Shipman'a göre; "Kurtlar bizim suç ortağımızdı..."
Sep 16, 2020 12 tweets 4 min read
"250 Milyon yıl Öncesi, Sibirya'da Bir Cehennem..."

Evrim olgusu büyük bir adımla küçük kertenkelelerin, dev sürüngenlere evrilmesine izin veriyor.

Bu canlının ismi Scutosaurus. Bitki ile beslenen bu sürüngen, kaplumbağaların uzak akrabası. ++ Daha büyük olan, tarih öncesi ölüm makinesi ise Gorgonopsid. Dinozor değiller, onlar 20 milyon yıl daha Dünya'ya ayak basmayacaklar.

Bu iki yaratık av-avcı ilişkisi içindeler. Otobur olan Scutosaurus'un, etobur olan Gorgonopsid karşısında şansı yok... ++ Image
Sep 15, 2020 7 tweets 3 min read
"Kraliçe Victoria ve Mutasyon"

DNA'nın nükleotid (harf) diziliminde şifrelenen bilgi kural olarak, kopyalanma sırasında aslına sadık kalınarak yeniden üretilir; öyle ki her kopyada birbirinin ve ana molekülünün tıpatıp aynısı iki DNA molekülü bulunur.++ Image Ama kopyalama sırasında zaman zaman, DNA molekülünde hatalar ya da "mutasyonlar" meydana gelir.

Mutasyon, kelime anlamıyla genetik materyalde meydana gelen rastlantısal değişim demektir. ++ Image
Sep 14, 2020 5 tweets 2 min read
Fosfinin büyük bir kısmı, canlıların vücudunda bulunan organik yapılı bileşiklerin oksijensiz ortamda bozunması sırasında fosfatın parçalanmasıyla oluşur.

Geri kalanı ise laboratuvar şartlarında üretilmektedir. ++ Image Organizmalar fosfini üretebilmek için fosfat minerallerini emerler, hidrojen eklerler ve fosfin çıkarırlar. Venüs atmosferinde hiç oksijen olmaması, bu gazın bu tür mikroplardan geliyor olma ihtimalini arttırıyor.

Bu keşfi önemli yapan şu: ++ Image
Sep 13, 2020 4 tweets 2 min read
Dinozorlardan daha eski zamanda yaşayan, Kitlesel Yok Oluşlar'ın üçüncüsü olan Permiyen-sonu yok oluşundan yaklaşık 20 milyon yıl önce, yani günümüzden 270 milyon yıl önce soyu tükenmiş tarih öncesi yaratık: Helikoprion... ++ Image Bu sarmalın diş olduğunda görüş birliğine varılana dek, konuyla ilgilenenler çok sayıda farklı olasılık üzerinde çalıştı: Yani tabak büyüklüğündeki bu sarmalı hayvanın ağzından başka her yere koymak için uğraşırlarken, sarmalların bulunduğu yer katmanında çok sayıda ... ++ ImageImage
Sep 12, 2020 8 tweets 3 min read
"Bir Tohumun Yolculuğu"

370 milyon yıl öncesindeyiz...

Baktığımız her yerde yosunlar ve eğrelti otları var. Bazıları en az 30 metre boyunda.

Bir tohum...Rüzgarın etkisiyle sudan kilometrelerce uzağa taşınıyor... ++ Image Şimdiye kadar bitkiler, spor yaparak çoğaldı. Spor, hayatta kalması ve büyümesi için çok fazla suya ihtiyaç duyan tek hücreli zerreciklerdir.

Ama bu tohum kilometrelerce uzakta... ++ Image
Sep 11, 2020 4 tweets 2 min read
Bir BBC belgeselinde genç yunusların; çember olup, marijuana sigarasını elden ele dolaştırarak tüttüren hippiler gibi, kirpi balığını kibarca paylaşarak uyuşturucu partisi yaptığı ve transa benzer durumlara geçerek daha garip davranışlar sergiledikleri kayıt altına alınmıştır. ++ Image Kirpi balığını biraz çiğneyen genç erkek yunusun, kalan parçayı arkadaşlarına bıraktığı ve giderek daha garip davranışlar sergiledikleri, burunları ile kirpi balığını iterek yüzeye sürükledikleri görüntülendi. ++
Sep 10, 2020 13 tweets 4 min read
"Duygusal Bir Patlamanın Ardından Gözyaşlarını Yalayan Psikopatların Aklındaki Tek Soru: Neden Tuzlu Ulan Benim Gözyaşım???"

Gözlerimiz, vücudumuzdaki en etkileyici adaptasyonlardan biridir ve bu sadece görme yetisi gibi muhteşem bir yeti sağladığı için değildir. ++ Aynı zamanda karmaşık mekanizmalar ve sistemlerle korunduğu için de etkileyicidir. Örneğin kurumaması için gelişmiş kırpışma mekanizması.

Gözümüzü her kırptığımızda, göz yüzeyimize ince bir lakmiral sıvı tabakası yayılır. Buna "bazal gözyaşı" denir. ++
Sep 10, 2020 4 tweets 2 min read
Rana sylvatia türü Alaska Ağaç Kurbağaları, hayatta kalabilmek için ilginç bir adaptasyon geliştirmişlerdir.

Kışın soğuktan korunup hayatta kalabilmek için vücutlarının %65’i kadarını dondurup nefes almayı bırakırlar. Aynı zamanda kalplerinin atışını da durdururlar ! ++ Image Bu mekanizma öyle uç noktalardadır ki, kurbağalar bazı zamanlar günlerce, hatta haftalarca hiç nefes almazlar.

Bu donma hali boyunca kurbağanın metabolik faaliyetleri durma noktasına kadar yavaşlar. Kış boyunca birkaç defa donup, çözünebilirler. ++ Image
Sep 9, 2020 15 tweets 6 min read
"Hominid Nedir?"

İnsan, bilimsel açıdan oldukça muğlak bir terimdir. Bunun 2 temel nedeni var: İlki, "insan" sözcüğünün bilimsel bir terim olmaması.

Bu, bir canlının halk arasındaki ismidir. Örneğin "çayır köpekleri" ismi, bir canlının halk arasındaki adıdır. ++ Image Fakat canlı bir köpek türü değildir; Cynomys cinsi sincaplara halkın taktığı isimlerdir. Bunun birçok örneği vardır: dağ keçisi, keçi değildir. Yeleli kurt, kurt değildir. Kral kobra, gerçek bir kobra değildir. En fenası, "tavuskuşu mantis ıstakozu" ne bir tavuskuşudur, ... ++ ImageImageImage