लम्हो ने खता की थीं सदियों ने सजा पाइ".
शक्य असेल तर स्कूटर भाड्याने घ्या. कार महाग आहे.हॉस्टेल दक्षिण पालोळे (साऊथ पलोलिम) किनाऱ्यावर आहे हे निश्चित करून घ्या. लगेच फ्रेश व्हा. एक छान बिअर , आवडत असेल तर प्या. नाहीतर स्कूटर ने निघा… पहिल्या दिवशी फक्त आणि फक्त palolem किनाऱ्यावर घालवा .खूप मोठा किनारा आहे हा त्या 
सर्वच किल्ले शिवाजी महाराजांनी बांधले नाही हे जरी खरे असले तरी आधीचे किल्ले महाराजांनीच भक्कम केले. अनेक जुने किल्ले शिलाहार, सातवाहन , बहामनी तसेच स्थानिक राजांनी बांधले राजगड, पुरांधर, रायगड, सिंहगड, पन्हाळा विशाळगड सारखे अनेक गड किल्ले हजार वर्षापासून असले तरी शिवाजी महाराजां 
दुसरे कारण म्हणजे छ्त्रपती शिवाजी महाराज ह्यांची दूरदृष्टीने मराठयांची राजधानी जिंजी ल नेली आणि साडे तीन जिल्हातील युद्ध तीन राज्यात पसरले. मुघलांची आणि मराठयांची रसद जत सांगोला विजापूर बागलकोट रायचूर मार्गे दक्षिणेत पसरली. 
माणस मारताना पशू प्राणी ची सुद्धा संपवायचे हा चंगेज च कटाक्ष.त्याचा आवडता छंद होता हत्ती मारताना हत्तीचा वेदनादायक आवाज ऐकणे.लोकांना चहा पिताना गाणी आवडतात तसे ह्याला हत्तीचा आक्रोश आवडायचा.
भक्ताने म्हणाले आहे.
बेरड सैनिक.संताजी घोरपडे ह्यांची जहागीर सांगली पासुन बदामी पर्यन्त होती. सागर मधील पाम नायक त्याच्या मुलापेक्षा त्याचा पुतण्या सरस ठरला पिडया नायक .बेरड ची राजधानी आधीच सागर पासुन वाकिन खेड्यात पिडिया नायक ने नेली.
जनानखान्यात पुरूष नसायचे कारण पुरुष ठेवले तर लफडी होईल अशी भीती मुळे खोजे राहायचे. हे खोजे ठेवण्याची प्रथा अगदी प्राचीन काळापासून जगभरात आहे.जसे बैलाचे निरबीजकारं करायचे तसे माणसाचे निरबीजीकरं करायचे ती पद्धत खूप वाईट आणि विचित्र होती.दहा माणसामध्ये 5 जण निरबीजीकरं करताना मरण 
मजबूत छावणी कायम केली होती. युद्धाच्या दिवशी त्यांनी अत्यंत निकरानं आमच्या लष्करावर पुनःपुन्हा हल्ले चढवले. शूर योद्धे एकमेकांवर तुटून पडले आणि सिंहासारखे लढले. असं अजोड धैर्य पूर्वी कोणी पाहिलं नसेल. रुस्तम आणि इस्पंदियारनं (अफगाणांच्या इस्लामिक पुराणातील कृष्णार्जुन) हे
लिपीत शक्य नाही.
झाले नि त्यात अकबर जिंकला. तिसरे युद्ध मराठे आणि अब्दाली मध्ये झाला त्यात मराठे हरले.
नाही आणि मंदिर परिसरात फिरकायचं नाही, असे हुकुम काढण्यात आले.”केवळ दलित असल्याने त्या काळात संत चोखोबांनाही विठ्ठल मंदिरात प्रवेश नाकारण्यात आला होता. साने गुरुजी उपोषण आधी सुद्धा १९२९ मध्ये तेथील पहिलं विठ्ठल मंदिर गणपती महाराजांनी अस्पृश्यांसाठी खुलं केलं. त्यानंतर स्थानिक 
सुधा असामी नव्हता.आदिलशहाने त्याला 'फर्जंद रशीद' ( कर्तबगार मुलगा) असा किताब दिला होता! हा अफजलखान क्रुर धर्मवेडा होता! त्याचा एक शिलालेख मध्ये तो स्वतःला "कातिल-इ-काफिरान", म्हणजे काफिरांची कत्तल करणारा आणि "शिक्नन्दा-इ-बुतान" म्हणजे मूर्ती फोडणारा अशी विशेषणे लावतो. 
मुघलांसाठी हा जोरदार अपमान होता. कारण, सुरतेतुन मुघलांना केवळ पैसा मिळत होता असे नाही तर, मक्केला जाणारे यात्रेकरु मुळे 'दार-उल-हज' म्हणजेच मक्केचे द्वार असेही म्हणत.
ऑस्ट्रेलिया ल आले. त्यात 8 वर्षापासून मुले ते म्हातारे लोक पण होती.त्यानं convict ship मधुन आणले जायचे.1800 ते 1899 मध्ये अनेक जहाजे वाटेत बुडून असंख्य कैदी मरण पावले.1834 मध्ये amhitrite नावाचे जहाजं बुडून 136 लोक मेले तयत 108 स्त्रिया कैदी आनी 12 कैदी मुले च होत्या. 
अखंड हिंदुस्थानात सागरी आरमार बांधणाऱ्या मध्ये छत्रपति शिवाजी महाराज आणि तामिळनाडू मधील राजा राजेंद्र चौल हेचं. पण ह्यात एक मोठा फरक होता. महाराजांनी युद्धासाठी युद्ध नौका बांधल्या पण चोल मधील युद्धासाठी बोटं नव्हत्या , व्यापारी जहाजं वापरून आक्रमण केले.ह्यात महाराज professional 
तंबूत दाखल झालेली .राजाराम महाराजांनी निर्णय घेतला.महाराष्ट्र सोडायचा दक्षिणेंत जाऊन लढा द्यायचा…!कायम करायचाजिंजीला यावेळी थोरल्या महाराजांच्या महान कर्तुत्वाने, पुण्याईने.स्वराज्य, नाशिक जवळील साल्हेर, मुल्हेर ते तामिळनाडूतील तंजावर, तिरूमलवाडी पर्यंत विस्तारलेलं होतं.
पब्लिक सत्या पहायला गेलं होतं. नंतर आत गेल्यावर लोकांनी जे पाहायला मिळालं त्याला तोड नव्हती. हा अनुभव थोडा फार अंकुश च्या वेळी आला होता.सत्या ला प्रत्येक सिनेवेड्या पर्यंत पोचले सत्या तेही कुठलीही जाहिरात न करता हिट झाला, 
लागली. बेळगाव सांगली रोड वरील अंकली गावाचे चे शितोळे सरदार यांच्याकडे ह्या वारीचे संरक्षण पिढ्या नि पिढ्या केले आहे. माऊलीच्या पालखी पुढे असलेला अश्व हा शितोळे सरदार यांचा .यावर कोणत्याही माणसास बसण्यास परवानगी नसते.अंकली वरून आळंदी ला जाताना पश्चिम महाराष्ट्रात याचे 