جارِد دایموند Profile picture
روزنوشته‌‌های یک مهندس از کتابها، گاهی از مستندها و یا پادکست‌ها و یا اتفاقات آمریکا | برخی نوشته‌‌ها در پین‌‌توییت و مومنت
25 subscribers
Nov 15 18 tweets 4 min read
١/١٨ داگلاس موری در کتاب War on the West به دفاع از تمدن غرب و دستاوردهای آن پرداخته و نشان می‌دهد که یک موج جدید حمله به تمدن غرب با تاکید بیش از اندازه به نقاط تاریک تاریخ و یادآوری مستمر آن و حمله به چهره‌های سرشناس آن، سعی در تضعیف آن دارد. Image یکی از مسائلی که به آن پرداخته برده‌داری است. در تمام تاریخ برده‌داری تجارتی رایج و سودآور بوده. در خود آفریقا که گروه‌های محلی افراد بومی را دستگیر می‌کردند و سپس در بازار می‌فروختند، از جمله به غربی‌ها. برده‌داری با ورود امپراطوری اسلام به اسپانیا و پرتغال به اروپا رسید.
Aug 22, 2023 5 tweets 3 min read
مساله مقیاس و اندازه در طبیعت

۵/١ گالیله در مدت حبس خانگی کتابی نوشت که یکی از پایه‌ای‌ترین نوشته‌های تاریخ علم شد، کتابی که خلاصه‌ای از تفکرات او طی ۴٠ سال گذشته در مورد چگونگی عملکرد دنیای پیرامونش بود. کتاب شرح گفتگوی سه نفر از مشاهدات‌شان و سعی در توضیح آن است. یکی از آن سه نفر، سالویاته، فردی دانا است که پاسخ سوالات را شرح می‌دهد. در یکی از گفتگوها در مورد محدودیت اندازه و استحکام بنا اینگونه توضیح می‌دهد: "افزایش اندازه بناها و استحکامات از مقداری بیشتر غیرممکن است، از جایی به بعد ساختمان زیر بار خود فرو می‌پاشد. همانگونه که طبیعت درخت بی‌نهایت بلند نساخته، و یا اسب و یا انسان از اندازه‌ای بزرگتر ممکن نیست." توضیح مسأله ساده است، وزن یک بنا یا موجود زنده با توان سوم ابعاد آن متناسب است، اما استقامت آن با سطح مقطع یا توان دوم ابعاد آن متناسب است. در نتیجه با افزایش ابعاد، استقامت به اندازه وزن زیاد نمی‌شود و از نقطه‌ای امکان بزرگ شدن وجود ندارد. در نتیجه موجودات با وزن کمتر، توان نسبی بیشتری دارند. یعنی مثلا مورچه چند ده برابر، سگ تا دو سه برابر، و انسان یا اسب به اندازه وزن خود را می‌تواند تحمل کنند. این قانون ساده و مشابه آن، تاثیر بزرگی بر دنیای امروزی و نحوه پیش رفتن تکامل داشته. جهش اگر چه تصادفی است/random mutation، اما تکامل محدود به قوانین فیزیکی طبیعت است. برای مثال تکامل نمی‌تواند به KingKong و یا حشرات غول پیکر برسد. میزان خنک شدن از طریق پوست به مساحت ارتباط دارد در حالیکه میزان مصرف انرژی و تولید حرارت با حجم. یکی از عوامل محدود شدن بیش از اندازه بزرگ شدن حیوانات، همین کاهش امکان خنک شدن است. گوش‌های بزرگ فیل راهی برای رفع این مشکل بوده.
Aug 6, 2023 7 tweets 5 min read
مسأله Global Warming

١/٧ کتاب Unsettled به مسأله گرمایش زمین، داده‌های علمی مرتبط با آن، و تاثیر آن بر اقلیم پرداخته. برخلاف آنچه که در رسانه‌ها و دنیای سیاست تصویر می‌شود، تاثیر آدمی و دنیای مدرن صنعتی بر شرایط اقلیمی منجر به نابودی دنیا و پایان آن نیست. دانشمندان دنیا بر بالا… https://t.co/TGfn3ERVKftwitter.com/i/web/status/1…
Image اقلیم/climate برداشتی آماری و متوسط وضعیت آب و هوا طی حداقل چند دهه است و مشاهدات کوتاه مدت بیانگر تغییرات اقلیمی نیست. آب و هوا/Weather رفتاری دینامیک، غیرخطی، و آشوبی دارد و در کوتاه مدت تغییرات زیادی می‌تواند نشان دهد.
Mar 19, 2023 19 tweets 5 min read
عوامل حمله روسیه به اوکراین

١/١٩ در تحلیل عوامل حمله به اوکراین دو عامل نقش اصلی داشتند: اول جهان‌بینی پوتین و حلقه اطرافیان، نگاه آنها غرب و تلقی آنها از جایگاه روسیه در دنیا و دوم ملاحظات ژیوپلتیک و جغرافیای این کشور و رابطه با کشورهای اطراف. بیش از ٧۵٪ جمعیت روسیه در گوشه غربی این کشور ساکن هستند و هسته جمعیتی روسیه در مثلث بین سنت‌پترزبورگ، کازان و ولگوگراد قرار دارد، و بین این منطقه و اروپا و کشورهای ناتو، دشتی پهناور و بدون عوارض طبیعی قرار دارد که دفاع از آن در برابر حملات زمینی بسیار دشوار است.
Feb 17, 2023 12 tweets 3 min read
١/١٢ مهاجران اروپایی به قاره آمریکای شمالی، گروه‌هایی با پیش‌زمینه سیاسی دینی اجتماعی و فرهنگی متفاوت بودند و هر کدام در یک منطقه پراکنده شدند. کتاب American Nations به شکل‌گیری کشور آمریکا، پیوند بین مهاجر‌ها و ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی آنها پرداخته. این تفاوت‌ها تاثیر بزرگی بر تحولات آمریکا داشته که گاهی هم به جدل و نزاع منجر شده. در نظر گرفتن این پیشینه تاریخی، به درک تفاوت‌های اجتماعی و تاثیر آن بر هویت آمریکایی کمک می‌کند. این نقشه پراکندگی اولیه هر دسته تر مهاجران را نشان می‌دهد.
Jan 31, 2023 9 tweets 3 min read
١/٩ کاسپارف از فعالان مخالف حکومت پوتین مقاله‌ای منتشر کرده با هدف اطمینان دادن غرب به فردای بعد از سقوط پوتین که نکات جالبی داشت. از دید او ترس از عواقب شکست سخت روسیه در اوکراین و تبعات سقوط حکومت پوتین، مانع از اقدام غرب برای وارد کردن ضربه نهایی به روسیه شده. پیش‌بینی کرده که شکست پوتین به تغییرات گسترده منجر شود و آنگونه که کاخ سفید گمان می‌کند به هرج و مرج و سیل مهاجرت، تجزیه، و قدرت گرفتن چین منجر نخواهد شد چرا که مردم روسیه آماده پذیرش دموکراسی و آشتی با غرب هستند. تاکید کرده که خطر ادامه حضور پوتین در قدرت بیشتر از سقوط آن است.
Dec 16, 2022 10 tweets 3 min read
١/١٠ بیستمین کنگره حزب کمونیست چین با تضمین ریاست شی جینپینگ برای یک دوره دیگر به پایان رسید. افراد جدید منتصب در CCP همه مورد اعتماد شی و با سابقه امنیتی بودند تا اقتصادی. تمرکز سخنان شی هم بر مسایل امنیتی، مقطع حساس کنونی، و نگاه ژئوپلتیک و کمتر بر رشد اقتصادی بود. طی دو دور اول شی جینپینگ، سرمایه‌گذاری بر بخش دولتی و خصوصی پربازده در محوریت برنامه‌ها قرار داشت. پتانسیل اقتصادی چین در نیروی کار ارزان و جابجایی نیروی جوان از حاشیه به شهرها بود. تا سال ٢٠٢٠ چین به مدت ۴دهه متوسط رشد اقتصادی سالانه ٩٪ را تجربه کرده، اما
Nov 28, 2022 15 tweets 4 min read
١/١۵ مجله Foreign Affairs در یک پادکست، مصاحبه مفصلی با کریم سجادپور در مورد تحولات و خیزش مردم ایران انجام داده که نکات جالبی داشت و در این رشته توییت به خلاصه‌ای اشاره می‌کنم.

ج‌ا در نهایت نه توسط اسراییل و آمریکا بلکه توسط مردم ایران که بیشترین هزینه را داده‌اند شکست می‌خورد. در مورد حکومت‌های دیکتاتوری جمله معروفی وجود دارد: تا زمانی که در قدرت هستند فروپاشی آنها غیرقابل تصور است، اما بعد از سقوط، فروپاشی کاملا منطقی و غیر قابل اجتناب بود. ج‌ا سیستمی است که قابل دوام و پایدار به نظر نمی‌رسد اما در عین حال چنان سرکوبگر است که به سقوط نزدیک نمی‌شود.
Nov 16, 2022 8 tweets 2 min read
مسأله حکومت دیکتاتوری و استارتاپ‌ها

١/٨ طی سه دهه از جنگ سرد، آمریکا با استفاده از ماهواره جاسوسی و شنود الکترونیک با هزینه بالغ بر ٢۵٠ میلیارد دلار کار رصد و شناسایی توان تسلیحاتی شوروی را انجام داد. اطلاعاتی که برای مذاکرات با شوروی و ارزیابی این کشور ضروری بود. آگوست ١٩٨٨ فرانک کارلوچی وزیر دفاع وقت آمریکا برای دیدار با دیمیتری یازف همتای روسی خود به مسکو رفت و در یک آکادمی نظامی سخنرانی کرد و از توانایی تسلیحاتی دو کشور گفت. روس‌ها از او پرسیدند که چطور اینهمه از ما می‌دونید؟ جواب داد که "از طریق ماهواره،
Nov 10, 2022 7 tweets 2 min read
١/٧ اگرچه شمارش آرا انتخابات کنگره هنوز تمام نشده اما کنترل حزب جمهوری‌خواهان بر مجلس نمایندگان تقریبا قطعی است اما سنا به نظر می‌رسد همچنان دموکرات بماند. حزب ج‌خ با کسب اکثریت مجلس نمایندگان بر تصویب قوانین جدید، کمیته‌های تحقیق، و تعیین سقف بدهی آمریکا کنترل خواهند داشت ImageImage و به نظر نمی‌رسد بایدن بتواند برنامه‌های اجتماعی و مالیاتی خود را ادامه دهد. با حفظ مجلس سنا که مقام‌های فدرال را تایید می‌کند، بایدن همچنان می‌تواند قضات مورد نظر خود را در دادگاه‌های فدرال منصوب کند. حزب برنده کاخ سفید، به طور متوسط در انتخابات میان دوره‌ای ۴صندلی از دست داده
Nov 6, 2022 5 tweets 2 min read
۵/١ سه روز پیش WSJ مقاله‌ای منتشر کرد در مورد حوادث ایران از Marc Gerecht که نویسنده است و قبلا تحلیلگر CIA بوده، با تمرکز بر مسایل خاورمیانه. در پادکستی هم با او مصاحبه کردند که شنیدنش توصیه میشه. نکته جالب تسلط مارک به شرایط ایران بود. حرف‌های مهم رو اینجا خلاصه کردم. تغییر شرایط فرهنگی ایران از سالها پیش روشن بود و حتی خانم‌ها در جنوب تهران هم حجاب رو رعایت نمی‌کردند. توانایی حکومت ج‌ا پیدا کردن افراد کاریزماتیک و حذف اونها بوده که اجازه تشکیل هیچ سازمان مختلف رو نداده. بعد از ٨٨ برنامه بسیجی‌ها این شد که اعتراضات بعدی رو به سرعت پایان بدند.
Oct 27, 2022 7 tweets 2 min read
١/٧ ج‌ا با ارسال دو پهپاد مهاجر و شاهد رسما به نفع روسیه و وارد جنگ شد. حملات هوایی به مناطق مسکونی و زیرساخت‌های کشور مدافع برای به زانو در آوردن و وادار کردن به تسلیم، سابقه طولانی دارد اما به ندرت در اراده ملت مدافع تاثیر گذاشته و به نتیجه مورد نظر رسیده. در دوران مدرن و از زمان ج‌ج١، آلمان با بالن‌های بزرگ Zappelin و هواپیماهای Gotha لندن را مورد هدف قرار داد که چندان موثر نبود. در ج‌ج٢ و با پیشرفت نیروی هوایی، حملات کشنده‌تر و فراگیرتر شدند. در دو سال اول جنگ بمباران آلمانی‌ها بیش از ۵٠هزار بریتانیایی را کشت. ImageImage
Oct 7, 2022 4 tweets 2 min read
۴/١ فوریه ٢٠١١، معاویه دوازده ساله بر دیوار مدرسه‌ای در شهر درعا نوشت: "نوبت تو شد دکتر" خطاب به بشار اسد که در روزهای بهار عربی معنای واضحی داشت. به تدریج توجه به این نوشته زیاد شد و چند روز بعد ساعت ۴ صبح معاویه و دوستانش بازداشت شدند. اتفاقی که جرقه اعتراضات و انقلاب سوریه بود کودکان بازداشتی بعد از ۶٠ روز شکنجه آزاد شدند. معترضان سوری تظاهرات سکوت، گل دادن به نظامی‌ها، ماندن در میدان شهر، ... را تجربه کردند. بعد از حدود ١٠ماه، اعتراضات وارد فاز نظامی شد و در آستانه پیروزی قرار داشتند که پشتیبانی کامل حکومت ج‌ا برای مدتی ورق را به نفع بشار برگرداند. ImageImage
Sep 15, 2022 14 tweets 4 min read
مسأله شکر

١/١٣ شکر شامل گلوکز و فرکتوز است ساختار مولکولی مشابهی دارند، اما در بدن بسیار متفاوت هضم می‌شوند. تمام سلول‌های بدن توانایی جذب گلوکز را دارند در واقع همان قند خون است. بخشی از گلوکز مصرفی به کبد می‌رسد و تنها بخشی از آن ممکن است به چربی تبدیل شود. اما فرکتوز فقط توسط کبد جذب می‌شود و اثرات آن و نحوه پروسس آن بسیار شبیه به الکل است. اگرچه الکل مصرفی بالاخره محدود است، اما برای میزان مصرف فرکتوز هیچ عامل محدودکننده‌ای وجود ندارد. اگر حجم ورودی آن زیاد باشد به راحتی می‌تواند به چربی تبدیل شود. فرکتوز همچنین سیگنال‌های سیری را
Sep 2, 2022 17 tweets 4 min read
نقش تعادل هورمون‌ها در کاهش یا افزایش وزن و رژیم اتکینز

١/١٧ بعد از ناکارآمدی روش کالری‌شماری، کتاب نظریه دیگری را معرفی کرد که اضافه وزن را ناشی از به هم ریختن تعادل هورمون در بدن می‌دانست نه کالری اضافی. این نظریه می‌توانست توضیح دهد چرا کالری خروجی و ورودی به هم وابسته‌اند، و هورمون‌ها چگونه متابولیسم و سیگنال‌های گرسنگی یا سیری را برای افزایش/کاهش وزن کنترل می‌کنند. در واقع "تمایل به خوردن غذای زیاد و متابولیسم پایین، نتیجه چاقی می‌دانست نه عامل آن".
Aug 28, 2022 12 tweets 3 min read
١/١٢ رایج‌ترین و ساده‌ترین روش کاهش وزن، روش کالری شماری است به شکلی که انرژی غذاهای ورودی می‌بایست از انرژی خروجی کمتر باشد، تا بدن وادار شود این کمبود را با مصرف چربی ذخیره شده تامین کند. این روش چند پیش‌فرض نادرست داشت که باعث می‌شد انجام آن دشوار و در طولانی مدت ناموفق باشد. ایراد اساسی این بود که انرژی مصرفی بدن تابعی از انرژی ورودی به آن است. بدن راه‌های زیادی برای مصرف انرژی دارد و یک سیستم بسته از پیش تعیین‌شده نیست. در آزمایش معروفی بعد از ج‌ج٢ در مینه‌سوتا آمریکا ٣۶ مرد جوان به مدت ٣ماه روزی ٣۶٠٠ کالری دریافت کردند
Aug 20, 2022 13 tweets 4 min read
١/١٢ کتاب The Obesity Code به علم کاهش وزن و مسأله چاقی پرداخته و مدلی برای فرایند افزایش وزن ارائه می‌دهد. و اینکه چرا تقریبا هیچ یک از رژیم‌های لاغری در طولانی مدت موثر نیستند، و در پایان به راه‌حل و دستورالعمل‌هایی برای کاهش وزن و در کل تغذیه سالم اشاره می‌کند. Image ناآگاهی از فرایند فیزیولوژیکی منجر به چاقی بسیاری از کسانی را که سعی در کاهش وزن دارند ناامید کرده و در این موارد با توضیحاتی مثل تنبلی و اراده ضعیف و انتخاب اشتباه، خود فرد مقصر شناخته می‌شود. مصرف کالری/انرژی کمتر و تحرک بیشتر روشی است که خیلی‌ها تجربه کردند.
Aug 17, 2022 14 tweets 3 min read
١/١۴ واشنگتن‌ پست گزارش مفصلی نوشته از زمانی که سرویس اطلاعاتی آمریکا مطمئن شد که حمله روسیه قطعی است تا روز شروع جنگ. اکتبر سال گذشته، ۵ماه پیش از شروع تهاجم، به کاخ سفید اعلام شد که نحوه چیدمان نیروهای روسی در مرز نشان‌دهنده آمادگی و اراده کامل روسیه برای حمله به اوکراین است. منبع سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا هم نفوذ به بخشهای مختلف دستگاه سیاسی روسیه، شنود گفتگوها و پیام‌ها، و نفوذ به رده‌های مختلف ارتش روسیه بود. پاسخ بایدن دو گزینه بود: تلاش برای منصرف کردن پوتین از تصمیمش و آمادگی نظامی سیاسی اقتصادی با همکاری با متحدان اروپایی.
Aug 5, 2022 19 tweets 6 min read
داستان تبت

١/١٩ باربارا دمیک در کتاب Eat the Buddha با سفر به تبت و گفتگو با مردم و روایت زندگی آنها، شرایط و تحولات مردم تبت را بعد از ورود چین شرح داده. دولت چین محدودیت‌های زیادی برای دیدن تبت برای خارجی‌ها وضع کرده، اما نویسنده موفق شد به نابا Ngaba سفر کند. شهری در ارتفاع 5km از سطح دریا که همیشه مرکز اعتراضات مردمی بود. بعد از پایان حکومت مغول در قرن ١۴، تبت به صورت مستقل و هر بخشی توسط حاکمی اداره میشد تا اینکه در قرن ١٧ دالایی لاما رهبر تبت شد. در قرن ١٨ امپراطوری Qing تبت را تصرف کرد که تا سقوط آن به سال ١٩١١ ادامه داشت.
Jul 25, 2022 21 tweets 5 min read
١/٢٣ مسأله الکل

کتاب Alcohol Explained اثرگذاری الکل بر جسم و روان آدم را بررسی کرده که چگونه مصرف الکل اثرات مخرب غیرقابل بازگشتی بر سلامت انسان دارد. در حالت مصرف معمول به بسیاری از عملکردهای بدن ضربه می‌زند و در حالت شدید می‌تواند به وابستگی ذهنی و در نهایت اعتیاد منجر شود. الکل خالص ماده‌ای کاملا سمی است که توانایی کشتن سلول‌ها و میکروارگانیسم‌‌ها و ویروس و باکتری‌ها را دارد. به همین دلیل برای استریل کردن و یا نگهداری غذا استفاده می‌‌شود. سمی بودن آن برای انسان دو چندان است چرا که برای متابولیزه شدن، الکل به acetaldehyde تبدیل می‌شود.
Jul 13, 2022 12 tweets 3 min read
١/١٢ در کودکی و نوجوانی تمایل به تجربه جدید زیاده، اما از جایی به بعد و با گذر عمر علاقه آدمی به تکرار بیشتر میشه. به عبارتی با بالا رفتن سن تمایل آدمی به تجربه جدید کم میشه و پنجره جستجوی چیزهای نو دیگه بسته است. رابرت ساپولسکی در یک فصل از این کتاب به توضیح این مسأله پرداخته. ابتدا با چند مثال تحقیقی شروع می‌کنه. بررسی دیتای اپ‌های موسیقی با تطبیق سن کاربرها و پلی‌لیست اونها نشون میده که فرد معمولا تا ٢٠سالگی سلیقه موسیقیایی خودش رو پیدا می‌کنه. و اگر تا ٣۵سالگی به سبک موسیقی گوش نداده و یا دوست نداشته به احتمال ٩۵٪ دیگر هرگز گوش نمی‌ده.