Marcin Czaplicki Profile picture
Economist, financial analyst, lawyer, PhD, CFA, Assistant Professor at @SGHWarsaw, former @KPMGPoland FRM & @PKO_Research. RT≠endorsement, private profile
Apr 4 6 tweets 2 min read
Żyjemy w czasach, w których każdy zna się na wszystkim, dlatego jako osoba z wykształceniem finansowym czuje się w obowiązku wyjaśnić, że marża deweloperska z marżą detaliczną ma wspólne jedynie słowo marża, czyli nadwyżka. Ale koszty i okres są inne. Poniżej wyjaśniam 🧵 Marża detaliczna to różnica między ceną sprzedaży towaru, a ceną jego zakupu. Można ją uzyskać wielokrotnie w roku, w zależności od tego, ile towaru sprzedamy. Jednocześnie nie uwzględnia innych kosztów,np. wynagrodzeń, utrzymania sklepu,czy reklamy. 2/n
Dec 7, 2023 4 tweets 2 min read
Po listopadowych danych o nowych zapytaniach do BIK widać, że październik to nie koniec miniboomu w kredytach hipotecznych. Pamiętajcie jednak, że dane NBP (7,95 mld PLN) znacząco odbiegały od danych BIK (9,73 mld PLN) ze względu na różnice definicyjne. 1/4 Image Liczba wniosków pozostaje wysoka, ale za ponad połowę odpowiada BK2%. 2/4
Image
Image
Oct 13, 2023 24 tweets 28 min read
🧵 Ostatnio jednym z tematów, który rozgrzewa polski #Fintwitt jest inflacja. Najpierw rosła, teraz maleje, a od lewa do prawa można przeczytać lub wysłuchać sprzeczne wypowiedzi na jej temat. Dlatego postanowiłem co nieco wyjaśnić – mam nadzieję, że każdy znajdzie poniżej coś dla siebie, a w sumie zbuduje wiedzę pozwalającą walczyć ze wszechobecnymi manipulacjami. Mam nadzieję, że docenicie i podbijecie algorytm, aby moja praca dotarła do jak największej liczby odbiorców.
Poniżej plan, a w nim (punkty 2-12 – technikalia – nieco nudne, ale niezbędne, żeby zrozumieć temat, 13-23 moje przemyślenia bazujące na wiedzy ekonomicznej i znajomości prawa). Enjoy!

2. Koszyk inflacyjny i jego struktura, czyli o czym w ogóle mowa?
3. Żywność (i napoje bezalkoholowe)
4. Paliwa
5. Nośniki energii
6. Inflacja bazowa
7. Czynniki administracyjno-regulacyjne – inflacja superbazowa
8. Efekty bazy statystycznej
9. Sezonowość w inflacji
10. Indeks cen. Czy ceny naprawdę nie rosną od kwietnia? (spoiler alert: nie od kwietnia a od czerwca)
11. Co jest celem NBP i na co NBP ma wpływ?
12. Jak bank centralny walczy z inflacją?
13. Przyczyny i moment wzrostu inflacji w Polsce
14. Transmisja polityki pieniężnej. Przypadek Czech
15. Dlaczego inflacja w Polsce zaczęła spadać?
16. Na jakie stopy patrzeć z perspektywy walki z inflacją?
17. Czy walka z inflacją oznacza wzrost bezrobocia?
18. Inflacja vs koszt kredytu
19. Płace a inflacja
20. Dlaczego inflacja nas kosztuje nawet jak przeminie?
21. Prognozy i projekcje
22. Czynniki, których nie ma w projekcji – wyroki CHF
23. Co to wszystko oznacza?
24. Podsumowanie
Image #2 Koszyk inflacyjny i jego struktura, czyli o czym w ogóle mowa?
To nie jest tak, że w skład koszyka inflacyjnego wchodzi wszystko, co każdy z nas kupuje. GUS bada ceny ok. 1400 towarów i usług, a skład koszyka dostosowuje co roku na podstawie badania przeprowadzanego wśród gospodarstw domowych. Oznacza to, że w 2023 roku liczy inflację na podstawie struktury koszyka przeciętnego gospodarstwa z 2022 roku. Ceny oczywiście bada na bieżąco.
Pojawia się jednak wiele głosów, że rzeczywista (realna 🙃) inflacja jest wyższa. Warto w tym kontekście pamiętać, że w koszyku są także te towary/usługi, które nabywacie raz na rok, na przykład OC/AC samochodu lub kupujecie raz na kilka/naście lat (TV, auto). Są tam jednak także towary spożywcze, czy paliwo, których ceny zmieniają się niemal codziennie. Nie jest tak, że @GUS_STAT coś oszukuje albo ukrywa – po prostu mierzy zmiany cen dla przeciętnego konsumenta, a nie każdego z 38 milionów Polaków z osobna.

Charakterystyczne jest to, że z biegiem czasu wydajemy coraz mniej na towary pierwszej potrzeby (np. żywność) a coraz więcej na usługi (hotele, restauracje, kultura i rozrywka, itp.)

Strukturę obecnego koszyka z podziałem na kategorie bazowe (tweet #6) i niebazowe (tweety #3, #4 i #5) znajdziecie na wykresie.
Image
Apr 19, 2023 13 tweets 6 min read
Apple wprowadził (we współpracy z GS) nową usługę w 🇺🇸: rachunku oszczędnościowego z oproc. 4,15%. BigTechy w coraz większym stopniu konkurują z bankami korzystając na lżejszej regulacji. W tym 🧵 zarysuję jakie są tego implikacje oraz jakie rozw. regulacyjne (w finansach). 1/ Image To nie pierwsza usługa, którą oferuje Apple: w 2014 wprowadził Apple Pay, w 2019 Apple Card i Apple Cash a w 2023 Apple Pay Later. Tym samym materializuje się standardowa droga dla tego typu firmy, po osiągnięciu dojrzałości wykorzystuje bazę klientów oferując im nowe usługi. 2/ Image
Apr 5, 2023 5 tweets 2 min read
BIK opublikował marcowe dane o wnioskach kredytowych, a w nich 16,8% m/m wzrost liczby wniosków i 3,7% wzrost śr. wartości wniosku. Nie są to może oszałamiające liczby, ale jasno potwierdzają, że dołek za nami i sugerują sprzedaż ~3mld PLN. 1/ Image Dwie ciekawostki. 1)Mamy pierwszy w tym roku wzrost r/r przeciętnej wartości wniosku: mogły pomóc wzrosty wynagrodzeń (i dochodu rozporządzalnego) oraz obniżenie bufora KNF w lutym (ale przy oczekiwaniach na spadek stóp kredyty stałostopowe nie muszą być już tak popularne). 2/ Image
Mar 26, 2023 40 tweets 9 min read
Dużo (niekoniecznie dobrego) się ostatnio dzieje w sektorze bankowym 🇺🇸. W poniższym długim 🧵 opiszę, jak doszło do ukształtowania tego systemu, a droga ta nie była podobna do tej europejskiej,a nawet sąsiedniej 🇨🇦 i była jednym z istotniejszych źródeł jego różnych problemów. 1/ Dla kształtowania się amerykańskiej drogi kluczowe były dwie rzeczy 1) brak zapisu w Konstytucji o bankowości, 2) dominująca przez wiele lat populacja wiejska (w połączeniu z nie w pełni proporcjonalnym systemem wyborczym) 2/
Mar 12, 2023 17 tweets 6 min read
W czasie,gdy w USA kolejna za naszego życia fala strachu o kondycję sektora finans.-chciałbym zwrócić uwagę na jedno-cieszmy się i doceńmy,że mamy w 🇵🇱 jeden z najstabilniejszych systemów bankowych w Europie,a może i na świecie.W tym 🧵opiszę co chroni 🇵🇱 przed scenariusz. USA 1/ 1) najważniejsze: gwarancje Bankowego Funduszu Gwarancyjnego pokrywają 95% środków gospodarstw domowych - a biorąc pod uwagę, że jako GD uznawane są też mikroprzedsiębiorstwa -> to pewnie dosłownie prawie wszystkie depozyty osób fizycznych. 2/
s. 4 bfg.pl/wp-content/upl…
Mar 12, 2023 17 tweets 6 min read
Przypadek Sillicon Valley Bank ma wiele wymiarów. Jednym z nich jest to, że bank był lżej regulowany z uwagi na poluzowanie ustawy Dodda-Franka w 2018 (i zwiększenie pułapu od którego bank jest istotny systemowo). To element cyklu regulacyjnego w USA i o tym kolejny🧵1/ Co to jest cykl regulacyjny? Najprostszym językiem, jest to fala pokryzysowej regulacji i późniejszej deregulacji, która następuje, gdy już zapominamy o wcześniejszych problemach. W USA jest on tak wyraźny, że doczekał się ciekawych badań naukowych. 2/
imf.org/en/Publication…
Mar 11, 2023 16 tweets 6 min read
Przygotowałem dla Was prostą analizę tego, co się stało z Silicon Valley Bank, a zarazem szybki kurs jeszcze szybszego cyklu finansowego jaki miał/ma miejsce w USA. 🧵poniżej, a jego streszczenie w 4 ilustracjach ⬇️ 1/ ImageImageImageImage Myślę, że te 2 wykresy dobrze oddają sytuację SVB. Kreacja pieniądza przez Fed w czasie pandemii stworzyła wielki strumień płynności w świecie Fintech i krypto,która została zaparkowana (m. in.) w banku. Nie było co z tym zrobić,więc w aktywach kasa szła w obligacje 2/ ImageImage
Feb 28, 2023 6 tweets 2 min read
Wg NBP wartość kredytów hipotecznych udzielonych w styczniu spadła do 2,01 mld PLN. Jest to najniższa wartość w szeregu danych (od gru'14).Dłuższe dane (ZBP) sugerują, że jesteśmy nieco poniżej poziomu ze sty'09 (dno kryzysu). Ale,ale!To może być dno tego cyklu i o tym krótki🧵1/ Dane o wysokiej częstotliwości publikacji pokazują odbicie składanych wniosków kredytowych trwające od początku stycznia (noworoczny dołek). W 2. połowie lutego tyg. wolumen wniosków osiągnął poziom niewidziany od przełomu cze/lip'22. Kolejna publikacja BIK może być więc 2/
Feb 28, 2023 12 tweets 3 min read
Fajny tekst, polecam! Warto przybliżać szerszej publice tę tematykę, bo jest kluczowa dla średnioterminowego wzrostu w Polsce. Propsy! Pisałem o tym wielokrotnie w ubiegłym roku (linki do wątków z lipca i listopada na końcu tego🧵) Mam kilka uwag, o których poniżej 1/n Pierwsze 7 technicznych. a) Waga ryzyka korpo 100% dotyczy tylko ekspozycji bez ratingu w metodzie standardowej.Mamy w sektorze w niektórych bankach IRB-> w zasadzie to pozwala zejść z wagą do ~50%. b) wiele obligacji/ klientów ma rating, a to pozwala obniżyć wagę, c) portfel 2/n
Nov 19, 2022 25 tweets 8 min read
W czwartek miałem przyjemność wystąpić na X Kongresie Makroekonomicznym i opowiadać o kryzysie kredytowym i zagrożeniu jego wystąpienia w Polsce. Ponieważ ten temat jest dość mocno pomijany, a niestety stanowi duże zagrożenie, poniżej🧵z moimi spostrzeżeniami (i slajdami). 1/ 2/ Zanim zacznę dodam, że jest film (co prawda słabej jakości) z tego wystąpienia, który także polecam, tym bardziej, że od 50 minuty można zobaczyć wykład @AdamCzerniak nt. tego, czym jest mieszkanie a od 1:41h wykład J.Kotłowskiego z NBP nt. modelowania fb.watch/gUu9uZ-8Uj/
Jul 28, 2022 24 tweets 7 min read
Jedną z niezmiennych cech 🇵🇱 sektora bankowego jest jego nadpłynność, która dorobiła się określenia „strukturalna”. Świadczy o niej kierunek operacji NBP, czy relacja K/D. Mówi się, że banki nie potrzebują depozytów, bo mają ich nadmiar. Ale to nieprawda! Dlaczego? O tym ten🧵1/n Zacznijmy od tego, czym jest płynność. Przedstawię 3 definicje: 1) zdolność do szybkiej transformacji aktywów w środki pieniężne bez utraty ich wartości, 2) zdolność do terminowej spłaty zobowiązań, 3) zdolność do szybkiego pozyskiwania źródeł finansowania 2/n
Jul 14, 2022 25 tweets 6 min read
Dziś Prezydent podpisze ustawę o finansowaniu społecznościowym (…). Ale nie o finansowanie społecznościowe tutaj chodzi lecz o Fundusz Wsparcia Kredytobiorców, wakacje kredytowe i WIBOR.W tym wątku wyjaśnię, jakie mogą być tego koszty, ale też co jest 🙃korzystne dla banków🧵1/n Zacznę od elementu, którego nie ma w ustawie lecz był na „slajdach” i już się zmaterializował, tj. Systemu Ochrony Instytucjonalnej (InstitutionalProtectionScheme) -> na początku czerwca 8 banków komercyjnych wystąpiło do KNF o utworzenie IPS bankier.pl/wiadomosc/Zarz… 2/n
Jul 8, 2022 24 tweets 7 min read
Trochę to trwało, ale w końcu mogę zaprezentować wątek 2b i opisać, co czeka 🇵🇱 sektor bankowy (a przez to i gospodarkę) w najbliższym czasie.🧵Dla tych, którzy nie czytali przydługiego wstępu -> linki do 2 poprzednich wątków 1/n Zacznijmy od diagnozy. Sektor bankowy w 🇵🇱 ma niską rentowność, co powoduje, że nie gromadzi wystarczająco dużo kapitałów (z zysku, jak i emisji akcji), a to z kolei zwiększa ryzyko działalności-> dźwignię finansową, mimo (do niedawna) wzrostu wsp. adekwatności kapitałowej. 2/n
Jul 6, 2022 25 tweets 7 min read
Obiecałem drugi wątek o wymogach kapitałowych, ale coś mi się wydaje, że trzeba go rozbić na dwa kolejne, aby jak najlepiej (acz wciąż dostępnie) przedstawić temat. Poniżej (2a) opiszę jaki wpływ na banki mają stopy procentowe i inflacja,co przyda się do finalnego wątku (2b)🧵1/n Na czym zarabiają banki? W Polsce to przede wszystkim wynik odsetkowy (ok. 70%) i wynik prowizyjny (ok. 25%). Co jest dla banków kosztem? Przede wszystkim koszty pracownicze, rzeczowe (np. IT, marketing), amortyzacja, koszty regulacyjne oraz odpisy 2/n
Jul 4, 2022 35 tweets 8 min read
Przez ostatnie kilka miesięcy, w cieniu dyskusji o wakacjach kredytowych, słyszałem i czytałem wiele wypowiedzi wskazujących na niezrozumienie tego, czym są i jak działają wymogi kapitałowe nakładane na banki. Dlatego przygotowałem 2 wątki, z których 1. (edukacyjny) poniżej 🧵1/n Btw. jeśli wiecie, co to są wymogi kapitałowe, to przejdźcie od razu do tweeta # 27, od którego omawiam ich konsekwencje dla Polski przez ostatnie kilka lat. Cały wątek jest nieco długi, za co przepraszam) 2/n
Jun 28, 2022 11 tweets 5 min read
Zawsze jak Fed podnosi stopy drżą wszystkie gospodarki wschodzące, które w okresie boomu zazwyczaj mocno zadłużają się w USD. Tym razem do przyczyn niepokoju dochodzi jeszcze jeden czynnik: Chiny. O tym w tym wątku 🧵: 1/n Ekspansja gospodarcza, ale także (a może przede wszystkim) polityczna sprawiła, że Chiny niemal dogoniły USA pod względem liczby gospodarek wschodzących, którym udzieliły finansowania. 2/n
May 26, 2022 23 tweets 5 min read
Wczoraj moja banieczka twitterowa była zalana postami o akcji kredytowej, kreacji pieniądza oraz o tym, czy banki kreują pieniądz "z powietrza". Widzę dużo nieporozumień, więc przygotowałem wątek, w którym (mam nadzieję) odczaruję temat. 🧵1/n Pierwsza rzecz i może źródło nieporozumienia to to, że kreację pieniądza mylimy z emisją pieniądza. W Polsce wyłączne prawo emisji pieniądza ma NBP i kropka. Tylko on może emitować tzw. gotówkę. Na świecie bywało różnie (see #21), ale teraz jest w zasadzie jednolicie. 2/n