Türkiye Cumhuriyeti’nin iki Mareşal’inden biri olan Fevzi Çakmak Paşa, 74 sene önce bugün vefat etti.

Vefatıyla ülkenin kalan 74 yılına damgasını vuracak bir siyasi kırılmanın fitilini ateşledi. (1)

Çakmak Paşa, asker ve siyaset çevrelerinde hep “Mareşal” olarak anılır.

Zira kendisinin dışındaki tek Mareşal olan Atatürk’e hep “Gazi” dendiği için bu sıfatı ömrünün sonuna kadar en çok kullanan kişi Fevzi Çakmak olmuştur. (2)

Umudunu kesen gazeteci, havalimanına gitmeden önce son bir umutla yanındaki sarhoş Fransızlara sordu.

Bir Osmanlı Prensini arıyorum. Burada oturuyormuş. Tanıyor musunuz?

Kafaları güzel Fransızlar, prens kelimesini duyunca "tabii ki, o prens benim" diyerek kahkaha attılar. (1) Bunca yorgunluğunun sonunda Türkiye'ye eli boş dönecek olan gazeteci bir de üstüne sarhoşların eğlencesi olmuştu. İyice asabı bozuldu.

Hesabı isteyip gitmek istedi. Yapacak bir şey yoktu.

O sırada barın yanına yığılıp kalmış olan pejmürde bir adam gazeteciye yaklaştı. (2)

1960 senesinin ilk günlerinde, Türkiye'nin Bangkok Büyükelçiliği'nde gün oldukça sıradan başlamıştı.

Yine böyle bir günde Büyükelçilik ofisinin telefonu çaldı.

Arayan Asya ücralarında keşfe çıkmış bir Türk gezgindi ve mutlaka büyükelçi ile görüşmek istediğini söylüyordu. (1) Sekreter hanım, telefonun o günlerde ismi Burma olan bugünkü Myanmar'dan geldiğini söyledi.

Büyükelçi Necdet Kent, merakla telefonu açtı ve dinlemeye başladı:

"Sayın Büyükelçim, Burma'dan arıyorum. Burada ilgilenmeniz gereken bir şeyler var" (2)

2019 İstanbul Tekrar Seçimi sonrası Türkiye'de muhalefet, uzun yıllardır yaşamadığı bir galibiyet coşkusunu iliklerine kadar hissetti.

Dört yıllık zamana yayılacak bu iklim; manipülasyon, dayatma ve sürüklenme kelimeleri ile özetlenebilecek görkemli bir bozgunla neticelenecekti.





23 Haziran 2019 gecesi, Ekrem İmamoğlu'nun İstanbul'da elde ettiği ikinci galibiyet, uluslararası medya kuruluşları tarafından acil koduyla duyuruldu.

Dünyanın dört bir yanında atılan manşetlerden en çok akılda kalanları ise şunlardı: (1)

27 Mayıs’ın ihtiraslı subayları, fırtına dinip süngüler düştüğünde, ihtilalin yerini siyaset ve bürokrasi aldığında bir sabah ansızın sürgüne gönderildiler.

Yumruklarını sıkarak Tokyo’nun yolunu tutan Muzaffer Özdağ’ın bu uzak şehirde dünyaya gelecek evladı, gerçekleştiremediği ümitlerinin yansıması olacaktı. Demokrat Parti’yi devirip iktidarı ele geçiren ihtilalci subayların en gençlerinden olan Muzaffer Özdağ, kısacık ömrüne sığdırdığı büyük maceraların ardından şimdi uzak diyarlarda sürgündeydi.

3 Mart 1961’de doğan oğluna koyduğu Ümit ismi, Muzaffer Bey’in gerçekleştiremediği hayallerinin sembolü oldu. (1)

Dünya futbol tarihinde eşine çok nadir rastlanan olaylardan birisi 2 Mart 2000 tarihinde Almanya’nın Dortmund kentinde Borussia Dortmund- Galatasaray maçında yaşandı.

Sürecin perde arkasında ise futbolun çok ötesine geçen bir hikaye gizliydi.





1960’ların başında başlayan Türkiye’den Almanya’ya işçi göçünün en önemli ayaklarından birisi Almanya’nın Ruhr bölgesi oldu.

Almanya’nın kömür ve çelik üretiminin merkezi olan bu bölgede, İkinci Dünya Savaşı sonrası çok sayıda fabrika açılmıştı. (1)

Büyük Britanya’nın 1919-1922 arası Anadolu Politikası, Yunan Ordusu’nun askeri gücüne güvenmek üzerinde temelleniyordu. Ekim 1918’de Osmanlı İmparatorluğu’nu mütarekeye zorlayan ve istediğini alan İngilizler için, Anadolu’da filizlenen yeni kurtuluş hareketi, düzenli ve kuvvetli ordular karşısında tutunması imkansız gözüken hayalperest bir girişimdi. (1)

Misafirini uğurlayan yaşlı adam, sırtında yarım asırlık dargınlığın yüküyle tek başına kaldı.

Çöktüğü koltukta buğulu gözlerle etrafa bakarken sayıkladı:

“Çok yorgun gördüm Celal Bey’i” dedi..

Ardından da ekledi:

“Eee tabii, yaşadığı şeyler kolay değil” 85 yaşını devirmiş iki yaşlı adam.

Gençlik yıllarından beri yıldızları hiç barışmamış, birisi yükselirken diğeri hep kenara çekilmişti.

O gece yıllar sonra yeniden görüştüler.

Tarih 14 Mayıs 1969’du. (1)

20 sene önce bugün, büyük kısmı ABD'li askerlerden oluşan 62 bin kişilik çok uluslu koalisyon gücünün, Irak'ı işgal etmek üzere Türkiye topraklarını ve hava sahasını kullanmasını içeren tezkere, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde reddedildi. İkinci Körfez Savaşı,
Irak Savaşı,
Irak'ın İşgali,
Irak'ı Özgürleştirme Harekatı

gibi farklı isimlerle literatüre geçen sürecin Türkiye ile ilgili kısmına odaklanacağız bu bilgiselde.

Zira savaşın diğer boyutları takdir edeceğiniz üzere apayrı çalışmalar gerektiriyor. (1)

27 Mayıs'ın sokak hareketlerinden, Ecevit ile hizip kavgasına; Ricky Martin fonlu kurultay şovlarından; bir kasetle sona eren genel başkanlığa...

Hiçbir zaman iktidar olamama yazgısını vefatıyla sürdüren, depremin gölgesinde kalan 60 yıllık bir politikacının sarsıcı öyküsü bu. 11 Şubat'ta vefat eden Baykal; mücadele, yenilgi ve ihanet üçgeninde 84 yıllık bir ömür geçirdi.

Siyasete ilk adımlarını attığı 1959'un Ankara sokaklarında "Olur mu Böyle Olur mu" türküsünü söylüyordu. Bu türküyle kapanan devir, Antalyalı Domates Güzeli Deniz'e kapı araladı. (2)

İstanbul merkezli 7.6 şiddetinde deprem olursa Türkiye kontak kapatır.

Ülkenin tüm birikimi İstanbul'a yığılmış durumda. Holdingler, Banka Genel Müdürlükleri, TV Kanalları Merkez binaları, aklınıza ne gelirse...

Esaslı, radikal tahliye şart. Sıradan tedbirler işe yaramaz.

https://twitter.com/yirmiucderece/status/1627563355161370626

Yapılacak iş belli:

Bazı sektörlerin başka şehirlere kaydırılması ve Anadolu'da yeni cazibe merkezlerinin oluşturulması gerek.

Aşamalı olarak İstanbul'un nüfusunun 8-9 milyon seviyesine inmesi şart.

Başka türlü olacak olan bellidir. Sonra oturup ağlamanın faydası olmaz.

BİR TESPİT:

HDP içindeki milliyetçilik izole olduğu için TR kamuoyunda yeteri kadar görülmüyor, dikkat çekmiyor.

HDP seçmeninin takribi %60'lık bölümünü kapsayan Kürt Milliyetçisi sert bir taban var.

Bu taban, düşünce kodları itibarıyla en az MHP&İYİP tabanı kadar milliyetçi. Üstelik Kürt Milliyetçiliği, silahlı mücadele kültüründen beslendiği için MHP ve İYİP milliyetçiliğine nazaran daha sert ve hoyrat.

Biz bilmiyoruz ama bölgede HDP dışındaki partilerde siyaset yapmayı tercih eden çok sayıda tanınmış Kürt siyasetçi, büyük baskılara maruz kalıyor.

Türkiye = 0 deaths

https://twitter.com/trthabercanli/status/1620860408729899008

İnsanlar yalnızca çektiklerini bilirler.

Başlarına gelmeyen felaketleri ise yaşamadıkları için pek de fazla önemsemezler.

Türkiye’nin 2. Dünya Savaşı felaketinin dışında kalması, Cumhuriyet tarihinin tartışmasız en büyük politik başarısıdır.

Ümit Özdağ & Gültekin Uysal kavgası; iki siyasi rakibin olağan ve anlaşılır atışmasından ziyade; kökleri 27 Mayıs 1960'a dayanan, kapanmamış bir yaranın travmatik izlerini gözler önüne seriyor. 27 Mayıs'ın genç, atılgan, öfkeli subayı Muzaffer Özdağ; Tokyo'da sürgündeyken dünyaya gelen oğluna Ümit ismini koydu.

İhtilalci babanın oğluna, Demokrat Parti'ye yönelik tüm hıncını ve nefretini enjekte etmiş olduğunu anlamak pek de zor olmasa gerek.

Toplanan masaların, ortak aday arayışının, seçim sathının gölgesinde günler geçirirken; demokrasi tarihimizin en sancılı günlerinde, beyaz bir atın üstünde çıkagelen asılmış başvekili, tankların karşısında kurulan ilk cumhuriyet koalisyonunu hatırlamak ister misiniz? Türkiye'nin "dönülmez akşamın ufkunda" olduğu bir dönem vardı. 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesi sonrası demokrasiye yeniden geçiş süreci. Bu dönemi anlamak, Türkiye'nin demokrasiyi hazmetmek için verdiği mücadeleyi de anlamak demektir. (1)

DEVA Partisi Genel Başkanı Sayın Ali Babacan'ın dün söylediği "Devrim Kanunları masaya yatırılmalı" ifadelerini tarihsel perspektifte değerlendirmek istiyorum.

Belki bu konuda farklı bir bakış açısı oluşturmaya katkı sunabilirim. (1) Tekke ve Zaviyelerin kapatılmasının, Cumhuriyet Devrimleri'nin en kıymetli atılımlarından birisi olduğunu savunuyorum.

Osmanlı'nın çöküş dönemini ve Milli Mücadele sürecini inceleyenler, Anadolu'da türeyen onlarca şeyh/dervişin devlete verdikleri zararı anlayacaktır. (2)

Sinan Ateş Suikastı, onlarca soru işaretini içinde barındıran şüpheli ve şaibeli bir dosya olarak önümüzde durmayı sürdürüyor.

MHP Genel Merkezi ve Ülkü Ocakları, tüm tepkilere rağmen sessizliklerini bozmadı.

Cenazeye İYİP ve Ülkü Ocakları’nın eski mensupları sahip çıktı. MHP’nin Türkiye’nin en kaotik Partisi olduğu kanımca su götürmez bir gerçek.

Ancak yaşananlar, -MHP için bile- fazlasıyla çetrefilli ve düşündürücü.

14 Mayıs 1950 Seçimleri öncesi CHP karşısında bir değil iki güçlü rakip vardı.

Celal Bayar'ın DP'sinin yanı sıra, kudretli asker Mareşal Fevzi Çakmak'ın Millet Partisi de son derece iddialı şekilde seçimlere hazırlanıyordu. Türkiye'nin Atatürk ile birlikte ikinci ve son Mareşal'i Fevzi Çakmak Paşa...

Atatürk'e 1920'lerden itibaren "Gazi Paşa" diye hitap edildiği için Fevzi Çakmak Paşa'ya önüne ve sonuna başka bir isim eklenmeden sadece "Mareşal" denirdi.

Ölünceye kadar bu isimle yaşadı.

30 Mart 2014 Pazar gecesi, Bilkent Üniversitesi’nden dört genç, heyecanın doruğa çıktığı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimini yakından takip etmek için CHP Genel Merkezi yolundaydı.

Arabanın radyosundan ise bir ses geliyordu:

“Kaybettiler. Kaybetmeyi öğrenecekler” 1-) Siyasete meftun bu gençler, o akşam kampüste “Seçim Özel” etkinliği düzenlemişler, sonuçlar geldikten sonra "bu iş bitti" diyerek etkinliği erken noktalamışlardı.

Ankara’da işin rengi değişmeye başlayınca heyecanlarını yenemeyip CHP Genel Merkezi’ne gitmeye karar verdiler.

Acı gerçeklerde bugün:

TR’de siyasi partiler (ideolojisi fark etmez) cemaat ve tarikatlardan çekinir ve zorunda kalmadıkça bu yapılar ile karşı karşıya gelmek istemez.

Atatürk, tekke ve zaviyeleri kapattı ancak bu yapıların halk üstünde sahip olduğu etki gücünü yok edemedi. Atatürk çok büyük bir devrimci ancak onun bile Türkiye’nin sosyolojik dinamiklerini değiştirmeye gücü yetmedi.

Kendisinin en çok efkarlandığı, üzüldüğü, dertlendiği konulardan biri buydu nitekim.

"Dar Koridor" kitabını okudum. Alıntılanan bölüm o kadar genel geçer, o kadar nesnel bilgiler ki dikkatimi cezbedip özel not dahi almamışım.

Atatürkçülük, Atatürk'ü kafanızda hayal ettiğiniz gibi tasvir etmek değildir.

Atatürk'ü gerçek dışı kalıplar içine sokmaktan vazgeçin.

https://twitter.com/teyakkuzhaber/status/1599858448786935808

Acemoğlu'nun yazdıklarında eleştirilecek tek husus "şapka" yerine "fes" takmakta ısrar edenlerin infaz edildiği iddiasıdır. Kimse "sadece şapka takmadığı için" infaz edilmedi. Ancak Kılık Kıyafet Devrimi'ne mukavemet gösterenler soruşturmalara tabii tutuldu bu doğru.