1/ 🧵Z okazji Nowego Roku przygotowałem 11 wykresów, które pozwolą lepiej zrozumieć 2025 r., ale i dłuższą perspektywę. Zacznijmy od 🇵🇱. W przyszłym roku możemy mieć jeden z najwyższych wzrostów (3,6%) w 🇪🇺 , niemal 3 pkt. proc. wyższy niż 🇩🇪. Całość: bit.ly/4fFi2BE 2) Jeśli chodzi o politykę fiskalną to zgodnie z planem zaakceptowanym przez KE 🇵🇱 w 2025 r. będzie lekko się zacieśniała (0,25 pp). Jednak już w pracach nad ustawą budżetową na 2026 r. rząd czeka trudniejsze zadanie (zacieśnienie 1,1 pp). W 2028 r. mamy mieć już nadwyżkę strukt.

1) 🧵Moja analiza zmian w składce zdrowotnej: . Jeżeli reforma przejdzie to w 2026 r. powyżej przeciętnej płacy obciążenia dla działalności gospodarczej (DG) będą o co najmniej 1/3 niższe niż na umowie o pracę (UOP) ... bit.ly/49jWzws 2) Brak zmian w podatkach nie oznacza, że obciążenia pozostają takie same. Wraz ze wzrostem nominalnych dochodów przy mrożeniu 🥶parametrów podatkowych (kwoty wolnej, II progu, itd.) rosną realne obciążenia. Dla płacy minim. o 2,4 pp. a dla 2,5-krotności przec. wynagr. o ~3 pp

1/ Czy 🇺🇸 wydają więcej na służbę zdrowia (jako % PKB oraz per capita) dlatego, że są bogatsi? Niedawne opracowanie OECD sugeruje, że wyższy poziom konsumpcji w 🇺🇸 nie wyjaśnia różnic: wydatki na zdrowie powinny być o 20% niższe, czyli ok. 800 mld $ 🧵 2) Czy za wyższe wydatki w 🇺🇸 odpowiada struktura wiekowa? W istocie, USA ma najmniejszy udział populacji osób powyżej 65 roku życia o 6 pkt. proc. niższy niż 🇩🇪 czy 🇮🇹 i ponad 10 pkt. proc. niższy niż 🇯🇵. Korekta o wiek powodowałaby, że wydatki w 🇺🇸 powinny być ... niższe

1/ Kraje autokratyczne zawyżają raportowany wzrost gosp. (realny PKB) średnio o 35% wg badania. Tzn. średnio w tych krajach jeśli realny wzrost PKB wyniósł 2%, to publicznie ogłoszono 2,7%. Poniżej ilustracja tego zjawiska. Jak to zbadano? Zapraszam na 🧵 2/ Wykorzystano do tego zestaw danych dotyczący intensywności rejestrowanego przez satelity światła (NLT) pomiędzy 20:30 a 22 czasu lokalnego. Zarówno PKB, jak i NLT mierzy aktywność ekon. O ile PKB podawany jest przez rządy, to NLT jest znacznie mniej podatny na manipulację.

1/ Dlaczego niektóre kraje są bogate a inne biedne? Naukowcy w próbach odp. na to pytanie przeszli do tzw. głębokich determinant rozwoju, czyli wpływu geografii, instytucji, handlu, kultury na wzrost gosp. Dziś 🧵o geografii. 👇: im dalej od równika, tym wyższy dochód na osobę 2) Zwolennicy tezy o kluczowym wpływie geografii (np. J.Sachs) wymieniają: niską produktywność rolnictwa w sferze tropikalnej, większe obciążenie chorobami (np. malarią) ze względu na temperaturę i wilgotność.

1/5 Krótki 🧵o dochodach ze sprzedaży papierów wart. (tzw. "zyski z giełdy") w danych PIT. Dochody te są najbardziej skoncentrowane: wśród podatników o dodatnim dochodzie 1% podatników o najwyższym dochodzie z tego tytułu osiąga ok. 73% wszystkich dochodów a próg to 660 tys. zł 2/5 Z kolei 10% podatników o najwyższych dochodach z tego tytułu miało ok. 90% udział w dochodach podatników o dodatnim dochodzie wykazanym w PIT-38. Poniżej dane z ubiegłorocznej edycji kompendium (za 2017), gdzie te udziały były nieco niższe i wynosiły odpowiednio ok. 65% i 87%

1/n 🧵o American Dream. Jedną z miar tego zjawiska jest to czy następne pokolenia mają realne dochody wyższe niż poprzednie. Wg badań 90% dzieci urodzonych w 1940 w 🇺🇸 tak miało, natomiast dla osób urodzonych w 1980 szansa na to spadła do 50%! 2/n Jak robi się takie badanie? Porównuje się dochody w wieku 30 lat rodziców oraz dzieci korygując o wzrost cen. 👇wykres dla kohort urodzonych między 1940 a 1980. Zauważyć można stały trend spadkowy i niższą szansę na osiągnięcie wyższych dochodów dla dzieci zamożnych rodziców

1/n 🧵Czy osoby mające takie same wyniki w nauce w 🇺🇸 mają takie same szanse edukacyjne? Wśród uczniów o takim samym wyniku SAT (ustandaryzowany test po szkole średniej) p-ństwo pójścia do collegu rośnie wraz z dochodem rodziców (ok. 24 pp. róznicy między górnymi a dolnymi 20%).. 2/n ... natomiast wśród uczniów o wyniku 1400 (medianowy wynik późniejszych studentów MIT, Harvardu etc.) najbardziej niedoreprezentowana na tych uczelniach jest klasa średnia (osoby, których rodzice są w środku rozkładu) ...

1/n Czy handel niewolnikami przyczynił się do obecnego zacofania Afryki? Czy wpływ XVI-wiecznego systemu pracy przymusowej w Peru trwa do dziś? Czy Grecy podczas kryzysu zadłuż. częściej rezygnowali z zakupu niem. samochodów na terenach, które bardziej ucierpiały podczas WW2? 2/n Takie pytania zadają ekonomiści w jednej z najciekawszych obecnie linii badań. Literatura ta stara się integrować podejście historyczne z nowoczesnym arsenałem ekonometrycznym (IV, RD, d-i-d).