احتمالا همهتون این میم رو دیدهاید. جمجمه اسب آبی در بالاست؛ میانه، تصوری است که لابد فضاییها (یا هر کسی که صاحب زنده جمجمه را ندیده باشد) با مشاهده چنین جمجمهای از صاحب آن پیدا خواهند کرد و در نهایت، پایین، تصویر صاحب اصلی جمجمه است.
این قبیل میمها را ساختهاند تا اهمیت شناخت و بررسی بافت نرم، یعنی چربی و ماهیچه و پوست را برای تشخیص ظاهر جانورانی روشن کنند که میلیونها سال پیش زندگی میکردند و امروز از آنها چیزی جز سنگواره استخوانهایشان در دست نداریم.
اما نباید تصور کنید که صاحب هر جمجمهای، لزوما تودهای از بافت نرم و بالشمانند روی جمجمه خود دارد و تصویری دلبرانه و ملوس داشته. هم اسب آبی و هم گراز آفریقایی جزؤ زوجسمان هستند و کالبدشناسی مشابهی دارند، اما بافت نرمی که چهره اسب آبی را گوشتالو میکند، در گراز آفریقایی نیست.
خب، تکلیف ما با بازسازی چهره جانوران منقرضشده چیست؟
از کجا بدانیم که بازسازی چهره حیوانات سنگواره درست انجام شده و آنچه دانشمندان و هنرمندان دیرینه به ما نشان میدهند، چیزی مضحک و ابلهانه مثل این میمها نیست؟ج
پاسخ این است که ما هرگز نخواهیم دانست؛ ما هرگز از روی سنگواره جمجمه آفتابپرست، متوجه رنگهای زنده و درخشان پوست این سوسمار زیبا نخواهیم شد… گرچه تمام تلاش خود را میکنیم تا با بررسی کوچکترین جزئیات متوجه شویم چه جور بافت نرمی روی استخوانهای جانوران سنگواره وجود داشته.
گسترهای فراگیر از اطلاعات تشریحی، از قبیل بررسی مسیر اعصاب جمجمه (نشانگر وضعیت و قدرت بافتهای عصبدهی شده)، محل اتصال ماهیچهها (نشانگر حجم ماهیچهها)، میزان تخلخل استخوانها و خونرسانی به آنها، بقایای کراتین (که در منقار و پر وجود دارد) و حفرات و سینوسها دلیل راه ما هستند.
گاهی اوقات هم خود بافتهای نرم، البته در شرایطی استثنائی، سنگواره میشوند و ما میتوانیم شکل و ساختار پوست، زوائد پوستی مثل کاکل یا پر یا حتی شکل و ساختار اندامهای داخلی مثل قلب و معده و کبد را هم مستقیما از خود سنگواره متوجه شدیم.
اما در نهایت آنچه در این مسیر، ما را به حقیقت کمی نزدیک (و گاهی دور) میکند، قیاس (با موجودات زنده امروزی) و تقریب و استنتاج تکاملی است. دایناسورها را زمانی به کلی منفک از پرندگان میدانستند، زمانی خویشاوندی دوری میان آنها قائل بودند و امروز آنها را لب مرز پرندهها میدانند:
همین مسائل درباره بازسازی چهره نیاکان انسان هم مطرح است و دقیقترین بازسازیها، برپایه قیاس گسترده جزئیات کالبدشناسی و رفتار انسان، شامپانزه با سنگوارهها هستند.
Share this Scrolly Tale with your friends.
A Scrolly Tale is a new way to read Twitter threads with a more visually immersive experience.
Discover more beautiful Scrolly Tales like this.