Thread by @Seda_Ozen

Türk evinin, Türk şehirlerinin bir zamanlar ne kadar renkli olduğunu gösteren güzel bir seriye başlayalım. Bu seri bir kitap olsaydı; adı “Mehmet Tezel ile Türk Şehirlerinin Rengi” olabilirdi, çünkü fotoğrafları kendisinden rica ettim. Teşekkürler @mimarimiras

Kula’dan bir oksit sarı ev. Oksit sarı, günümüzde ülkemizde ve Balkanlar’da geriye kalan evlerde en çok rastladığımız renklerden.

Demir oksit sarı boya çam terebentini veya sentetik olmayan neft ile açılır. %20-25-30 oranında bezir katılır.
*İbrahim Hakkı Yiğit aracılığıyla

Aydın, Nazilli, Arpaz Beyler Konağı’nda çivit mavisi…

Akrep girmemesi için geçmişte birçok ev, çamaşır çividiyle boyanırdı. Türk evinin renklerinden biri de bu nedenle çivit mavisidir.

Fotoğraf: @mimarimiras

Kastamonu’nun bir ilçesi olan İnebolu’nun adı konulmamış bir renk planı vardır, bu yerleşimin geleneksel renkleri “gülbahar” ve “beyaz üstübeç” renkleridir.

Gülbahar, demir oksitin Türk evindeki adlarından biridir.

Fotoğraflar: @akdemirhuseyin

Kula’dan Türk evi renkleri.
Sol köşede yağsız üstübeç (beyaz renk) ve demir oksit sarısı katılmış kırmızı ev, sağda demir oksit sarısı duvar, çamaşır çividi mavisiyle demir oksit sarısı katılarak elde edilmiş yeşil renkli kapı.
Fotoğraf: @mimarimiras

Harbi Hotan Hoca’dan seyregâhlı, bindirmeli, tepe pencereli bir Ankara evi. Hımış dolgunun verdiği tuğla rengi, bağdadi sıvanın üstüne uygulanmış aşı boyası renkleri ve beyaz üstübeç.

Raci Bademli Hoca, Ankara Ulus planında Ankara evinin renklerini belgelemiş ancak çalışma kayıp

Ressam Ahmet Yakupoğlu, Kütahya’yı betona teslim olmadan önce, 1948 yılından başlayarak kırk yıllık bir süreçte resmetmiştir.
“Rengârenk Kütahya” adlı kitabında; çivit mavisi/demir oksit sarısı karışımı yeşil rengi, çivit mavisini, aşı boyasını (gülbahar) görebiliriz.

Siatista'da Poulkos Konağı’nda (1752-59) yüklüğün renkleri. Türk evlerinin, konaklarının iç mekanları da oldukça renkliydi. Tavanlar, şerbetlikler, yüklükler, duvarlardaki kalem işleri, yorganlar oldukça zengin bir renk skalasına sahipti.

Fotoğraf: @mimarimiras

Milas, Kızılağaç, Çomakdağ Köyü’nün evleri de, kadınlarının kıyafetleri de, mezarları da rengarenktir. Burası, 500 yıl kadar önce Oğuz Türklerinin Onoklar boyu tarafından kurulmuş bir yörük köyü imiş. Renklerini ve hayat ağacı gibi çok eski simgeleri korumaları beni etkiliyor.

Trabzon Sürmene Memiş Ağa Konağı, Kastamonu’dan bir konak, Kesriye'de Tsiatsiapa Konağı, Siatista'da Poulkos Konağı; hepsinin ortak yönü rengarenk tavanlara sahip olmaları.

Kesriye ve Siatista fotoğrafları: @mimarimiras

Bulgaristan Avratalan (Koprivshtitsa), Afyon, Safranbolu ve Kula’da demir oksit sarısı konaklarımız.
Sadece renkleri değil; geniş saçakları, çıkmaları, eliböğründeleri, pencere oranları, zemin katlarının servis (mutfak vb), normal katlarının yaşam katı oluşu ortak noktaları.

Avratalan’da (Koprivshtitsa Bulgaristan), Bursa’da, Kula’da ve Afyon’da demir oksit kırmızısı Türk evleri…

Yağsız üstübeç (beyaz renk) ve demir oksit sarısı ve damla damla siyah pigment, çam terebentini katılarak renk tonları düzenlenmiş olmalı.
Fotoğraflar: @mimarimiras

İnikli İznik’te iki ahşap evde, Osmaneli’nde üç aile için ahşap evde, Kula’da bir ahşap evde tekne tavanda çivit mavisi. Akrepten koruduğu kadar, çivit mavisinin renk olarak da sevildiğini düşünüyorum.

Fotoğraflar: @mimarimiras

Cumalıkızık’ta “oksit sarı” ve oksit sarı ile çamaşır çiviti mavisinin birleştiği “oksit yeşil” evler.

Kastamonu’dan; oksit sarı ve çivit mavisinin birleşiminden doğan “oksit yeşili” ahşap evler. Günümüzde sokak sağlıklaştırma çalışmalarında tümünü beyaza boyadıkları için tek tük oksit sarı, oksit yeşile rastlayabiliyoruz.