علی تبریزی فیلمساز ۲۷ ساله ایرانی‌الاصل متولد انگلستان که عشق به اقیانوس، پرسشگری و پشتکار رو با کم‌تجربگی و البته افراطی‌گری مخلوط کرده و با به خطر انداختن جونش برای پرده‌برداری از مافیای اقیانوسها یکی از مستندهای بسیار بحث‌برانگیز نتفلیکس در سال ۲۰۲۱ رو ساخته! #رشتو
علی که از بچگی عاشق دلفین‌ها و تماشای مستندهای دنیای زیرآب بوده بعد از پایان کالج تصمیم میگیره با ساخت یک مستند این دنیای زیبا رو به تصویر بکشه، بی‌خبر از اینکه مسیر ساخت این فیلم قراره به حضور در بین یکی از ناشناخته‌ترین مافیاهای دنیا، مافیای صید غیرقانونی ماهی، ختم بشه!
ماجرا از جایی شروع میشه که علی موقع فیلمبرداری متوجه لاشه‌ی دلفین‌ها و نهنگهایی میشه که با معده‌هایی پر از پلاستیک مردن و با نگاهی به آمار میفهمه که در هر دقیقه معادل یک کمپرسی پلاستیک به دریاها ریخته میشه و اقیانوسها عملا در حال تبدیل شدن به سوپی از ذرات میکروپلاستیک هستند
با دیدن این شرایط علی بیشتر از قبل به همکاری با جنبش‌های مبارزه با استفاده از ظروف و نی‌های پلاستیکی و پاکسازی سواحل و… مشغول میشه تا یکروز از اخبار می‌شنوه ژاپن صید دلفین و نهنگ رو که سالها ممنوع اعلام کرده بود دوباره قانونی کرده! علی هم که وسط پروژه‌ی ساخت مستندش بوده
فوری میره ژاپن که از فعالیت این صیادها برای فیلمش تصویر بگیره اما متوجه جو امنیتی صیدگاه، کشتار عمدی بسیاری از دلفین‌ها در پوشش صید و حمایت پلیس و حتی یاکوزاها از صیادا میشه! دلفین‌ها ظاهرا فقط برای نمایش در پارکهای دلفین صید میشدن پس چرا این همه دلفین توی آب و عامدانه کشته میشن؟
گوشت دلفین مصرف خوراکی نداره اما حیوون بیچاره از ماهی تغذیه میکنه و رقیب اصلی صیادان در تجارتی به ارزش سالانه ۴۲ میلیارد دلاره: صید ماهی تن. در مستند نشون داده میشه که این تجارت انقدر پرسوده که خودروسازی میتسوبیشی مالک یکی از بزرگترین شرکتهای صید ماهی تن در دنیاست
اما قربانیان این صیدگاه فقط نهنگ‌ها و دلفین‌ها نبودند. هزاران لاشه‌ی کوسه با باله‌های بریده روی زمین افتاده. کوسه‌هایی که قربانیان تجارت چند میلیون دلاری صادرات باله‌ی کوسه به کشورهای آسیایی بخصوص چین شدن و باله‌های ژلاتینی اونا قراره در کاسه‌ی سوپ لاکچری باله کوسه سر در بیاره
فیلم در ادامه از میلیونها کوسه و ۳۰۰ هزار نهنگ و دلفینی میگه که هر سال بطور تصادفی در تور ماهیگیران صنعتی میفتن و لاشه‌های نیمه‌جون یا مرده‌شون از روی عرشه دوباره به دریا پرت میشه و توضیح میده که چرا آسیب به نسل این شکارچیان بالای زنجیره‌ی غذایی انقدر برای سلامت اقیانوس خطرناکه
فیلمساز در طول تحقیقات برای ساخت فیلم میفهمه که کشتیهای صیادی تورها و ادوات مستهلک خودشونو تو دریا می‌ریزن. ضایعاتی که ۴۶ درصد زباله‌های پلاستیکی دریا رو تشکیل داده اونم درحالیکه نی‌های پلاستیکی که مرکز توجه ۹۹ درصد جنبش‌های حفاظت دریان فقط ۰/۰۳ درصد این زباله‌ها رو تشکیل دادن!
حالا علی به سراغ مرکزی به نام ائتلاف آلودگی پلاستیک میره که اتفاقا موسسه‌ی موردعلاقه‌ی خودش بوده و قبلا بهشون کمک مالی میکرده تا بپرسه چرا لااقل اونا تو وبسایتشون حرفی از این منبع مهم آلوگی پلاستیکی دریاها نزدن که در نهایت تعجب اولش با طفره رفتن و بعدش با عصبانیت اونا روبرو میشه!
اما نگاهی به چرخه‌ی مالی این گروه مشخص میکنه که اونا زیرمجموعه‌ی یک مرکز بزرگ دیگه هستن که خودش از تجارت صیادی درآمد میلیون دلاری داره! تضاد منافعی که هرگز اجازه نمیده این‌گروه وارد حوزه‌ی صیادی که از منابع مهم درآمدیِ مرکز مادرشون هست بشن. پس دلخوش کردن به این گروه هم منتفیه
مستند در اینجا توضیح میده که صنعتی‌شدن صیادی و قدرت خارق‌العاده کشتیهای مدرن که داره ۵ میلیون ماهی رو در دقیقه میکشه تجارتی بسیار پرسود اما ناپایداره که طبق پیش‌بینی مدلها و با ادامه‌ی این روند تا سال ۲۰۴۸ تمام اقیانوسها رو کاملا خالی از ماهی میکنه. پس چرا دولتها ساکت موندن؟
سر و کله‌ی مافیا تازه داره پیدا میشه! دولتها قوانین نظارت بر صید وضع میکنن و حتی ناظر روی کشتیهای صیادی میفرستن. اما نظارت در دریا ساده نیست و حتی بعضی از ناظران یا تصادفی از عرشه به دریا سقوط کردن (!) یا تو کشتی مریض شدن و مردن یا در یک مورد رسما تو خونه با اسلحه ترور شدن
مستند Seaspiracy حالا کشتیهای غول پیکر چینی و اروپایی رو نشون میده که بعد از خالی کردن آبهای خودشون رفتن سراغ آبهای پر از ماهی کشورهای فقیر غرب آفریقا و هزاران تن ماهی رو در واقع از دهان صیادای سنتی محلی و بعضا گرسنه‌ای مثل صیادان لیبریایی بطور غیرقانونی در میارن و میبرن
علی دیگه مطمئن شده سندیکاهای صیادی غیرقانونی به اندازه مافیای مواد مخدر و قاچاق انسان خطرناکن و حالا نوبت پرده‌برداری از جنایت هولناک بعدیه. برده‌داری در کشتیهای صیادی و کارگرانی که ماهها روی آب باید با کمترین امکانات ساعتهای طولانی کار کنن و عاقبت سرپیچی از کاپیتان کتک خوردنه!
فیلمساز در یک ماجراجویی خطرناک در تایلند حتی موفق به مصاحبه‌ی یواشکی با یکی از این برده‌ها میشه. اما متاسفانه مستندی که میتونست به عنوان یک سند بزرگ بر علیه این فجایع دنیا رو تکون بده از اینجا به بعد در دام بی‌تجربگی و افراطی‌گری فیلمساز میفته و به گوشه‌ی رینگ مبارزه کشیده میشه!
علی تبریزی هیچ سابقه‌ی علمی در مورد صیادی، پرورش ماهی و سایر تخصصهای مرتبط با این مستند نداره و فقط یک فیلمساز و فعال وِگانه که در تضاد منافع با ماهیگیریه و تمام تلاشش رو میکنه که ثابت کنه هیچ راهی برای اصلاح این وضع نیست مگر توقف مصرف ماهی در دنیا. به عبارتی پاک کردن صورت مساله!
این مغالطه‌ی افراطی حتی اعتراض چند نفر از اساتید دانشگاهی که در فیلم باهاشون مصاحبه شده رو هم در شبکه‌های اجتماعی بلند کرده و گفتن که از هدف نهایی مستند که تبلیغ حذف کامل ماهی از سفره‌ی غذایی مردمه اطلاع نداشتن و از اینکه از مصاحبه با اونها برای ترویج این موضوع استفاده شده دلخورن
بطور خلاصه مستند خیلی شجاعانه فجایع هولناکی از مافیای صیادی رو به تصویر کشیده اما متاسفانه در انتها در دام جوانی و کم‌تجربگی سازنده افتاده و با ارائه‌ی یک راهکار افراطی به عنوان تنها راه حل ممکن، اثری ارزشمند رو ناخواسته به حاشیه‌ای کشیده که بیشترین سودش نصیب همون مافیا میشه./
Share this Scrolly Tale with your friends.
A Scrolly Tale is a new way to read Twitter threads with a more visually immersive experience.
Discover more beautiful Scrolly Tales like this.