Thread by @magago

En 1804 Lucas Labrada, un ilustrado de orixes modestas, publicou unha obra decisiva para coñecer a Galicia do século XVIII. Era a 'Descripción Económica do Reino de Galicia'. Labrada, seguidor de Adam Smith, escribiu unha obra monumental chea de mensaxes para o futuro. 👇

Este home, que traballou de porteiro do Consulado da Coruña, intercalaba citas clásicas que resumían o espírito do que procuraba. Hoxe só vou mencionarvos dúas. Unha nesta mesma portada, que é toda unha declaración de principios:
"O [fortunatos, nimium,] sua si bona norint"

É unha cita famosísima das Xeórxicas de Virxilio, que quere dicir: "Que felices serían os labregos se coñeceran canta sorte teñen!". Labrada defendía a unificación da tenencia da terra e do seu cultivo, a racionalización e mellor explotación dos recursos agrícolas.

Pero hai outra cita que revela como vían o seu pasado os galegos e como algúns crian no seu futuro. Esta fermosa estampa abre a Descripción Económica. É unha alegoría que toda ela está chea de simboloxía.

Foi realizada por Cosme de Acuña, un talentoso e moi descoñecido pintor coruñés que tivo unha vida de película da que outro día teremos que falar. Aquí tedes un retrato del e dunha das súas obras.

A escena preséntanos en primeiro plano 1 alegoría do Consulado da Coruña, o organismo que publicou a Descripción. Está Mercurio, deus do comercio, Neptuno e no centro a Torre. A reforma do faro fixérase uns anos antes (Labrada traballara nela) e xa era como a coñecemos hoxe.

Pero Labrada e Acuña escolleron manter a torre antiga co seu fanal e unha cabeza de Xerión moi detallada. Así reforzaban o seu vínculo cunha antigüidade clásica que é moi importante. O pasado sempre presente no futuro. E agora fixádevos noutra cousa.

Os dous deuses están sentados ao abeiro dun gran monumento que vemos ben o que representa: é o Reino de Galicia. Velaí está o seu escudo, o lema do Misterio. Non hai volta de folla. Pero hai outro símbolo, clave nesta historia, non tan habitual.

O propio monumento é un faro, como a Torre de Hércules, xusto na ribeira do Océano. E unha pira arde na zona superior, cun paxaro xurdindo do lume. A inscrición danos a clave para interpretar a escena: "Tam Quam Foenix Vita Eius".

'Tamquam phoenix vita eius'.
Non son latinista, pero a tradución podería ser algo así como "A súa vida é coma un fénix". A ave mítica e inmortal que ciclicamente renace de novo das súas cinzas.
Iso era Galicia para Lucas Labrada e moitos da súa xeración.