Amerika'yı Vergiye Bağlayan Trablus Antlaşması
1795-1818 yılları arasında geçerli kalan, 22 maddelik ve dili Türkçe olan antlaşma gereğince, ABD 23 yıl boyunca Osmanlılara başlangıçta bir defalığına 642.000 altın ve yılda 12.000 Osmanlı altını (21.600 dolar) vergi ödedi.
Osmanlı garp ocaklarını oluşturan Kuzey Afrika'daki Libya, Tunus ve Cezayir toprakları ''dayı'' adı verilen idareciler tarafından yönetiliyordu. Bu topraklara gönderilen Osmanlı denizcileri çoğunlukla Ege ve Akdeniz illerindeki denizcilerden seçilirdi.
Buradaki denizcilerin Osmanlı ile anlaşması olan gemileri yağmalaması yasaktı ancak herhangi bir anlaşması olmayan diğer gemilerin yağmalandığı ciddi bir korsanlık faaliyeti yürütülüyordu. Özellikle de Cezayir'deki Türk korsanlar çok etkiliydi.
Akdeniz ve Avrupa kıyıları dışında; İngiltere, İrlanda ve İzlanda kıyılarına kadar uzanan bir korsanlık söz konusuydu. Bu kıyılardan yağma ile elde edilen malların, esir alınan kölelerin ana satış üssü Cezayir'di.
1776'da kurulan Amerika Birleşik Devletleri'ne ait ticari gemiler 1783 yılından itibaren Akdeniz'de ve Atlas Okyanusu'nun Afrika - Avrupa kıyılarında görünmeye başladı.Bu yeni bayraklı gemiler ile herhangi bir antlaşma vs bulunmadığı için korsanların saldırıları da hemen başladı.
Temmuz 1785'te, Atlas Okyanusu'nda Cadiz açıklarında, ilk ABD gemisi ele geçirildi. Gemi, Boston limanına bağlı, Kaptan Isaak Stevens yönetiminde olan Maria gemisiydi. Ardından, Philadelphia limanına bağlı, Kaptan O'Brien'a bağlı Dauphin gemisi de esir alındı.
1793 Ekim ve Kasım aylarında 11 ABD gemisi daha Osmanlıların eline geçti. Amerikan Kongresi, 1794 yılında Osmanlı denizcilerine karşı koyacak güçte savaş gemileri inşa edilmesi veya satın alınması için, Başkan George Washington'a 700.000 altın tutarlı harcama yetkisi verdi.
ABD Osmanlı tehdidine karşı Cezayir, Tunus ve Trablusgarb'daki idarecilerle bir dostluk antlaşması yapmayı kabul etti. Antlaşma ile ABD, Cezayir'deki esirlerin iadesi ve Atlas Okyanusu ile Akdeniz'de ABD sancağı taşıyan gemilere dokunulmaması sağlandı.
Bunun karşılığında ABD, bir defaya özel 642.000 altın ve yılda 12.000 Osmanlı altını (21.600 dolar) ödedi. 22 maddeden oluşan antlaşma Amerika Birleşik Devletleri adına Joseph Donaldson ve Osmanlı Cezayir Beylerbeyi (Dayı) arasında imza edildi.
1797 Tarihli Trablus Barış ve Dostuluk Antlaşması.
Taraflar: Amerika Birleşik Devletleri Trablus Beyi ile diğer bazı görevliler:
Bu antlaşma ABD'nin yabancı bir devlete vergi ödenmesini kabul ettiği tek belge. 22 maddelik bu antlaşmaya 1818 yılına kadar bağlı kalınmış.
V'esselam
Share this Scrolly Tale with your friends.
A Scrolly Tale is a new way to read Twitter threads with a more visually immersive experience.
Discover more beautiful Scrolly Tales like this.