Yeni silsile (#FLOOD): Putin'in altınları, Rus Merkez Bankası ve Ukrayna Savaşı...
Rus tankları Kiev'e doğru ilerlerken, Batı'nın mali yaptırımları Rus ekonomisini tecrid etti ve krize sürükledi. Şimdiye kadar en dikkat çekici hamle, ABD ve Avrupa Birliği'nin Rusya Merkez Bankası'nı “kara listeye alma” kararı oldu.
Rusya'nın 600 milyar dolarlık döviz rezervinin büyük kısmını işe yaramaz hale getiren bu yaptırımlar, bu hafta başında ruble değerinde bir çöküşü hızlandırdı.
Rus Merkez Bankası'nı hedef alan yaptırım Rusya dışı finans kuruluşlardaki hesaplarında tutulan döviz varlıklarını "dondurdu". Ancak Rusya'nın rezerv stokunun tamamı yabancı hesaplarda yatmıyor. 120 milyar $, parasal altın şeklinde Rus kasalarında duruyor.
Putin'in altın stoğu, Rus ekonomisinin sert mali yaptırımları atlatmasına yardımcı olabilir mi? Sınırları olsa da, izole bir ekonomi için can simidi. Putin, Belarus, Ermenistan gibi yandaş rejimleri ve suç örgütlerini kullanarak bu altını paraya çevirebilir.
Rusya Merkez Bankası, 2014'ten başlayarak altın alımlarının hızını önemli ölçüde artırdı. Kamuoyuna açıklanmasa da güdü açıktı: Putin, o yıl Kırım'ın işgalinden sonra uygulanan yeni ABD yaptırımlarına yanıt veriyordu.
Altın, finansal yaptırımlara karşı bir kalkan. Bir devletin kasasındaki altın, işgal hariç ele geçirilemez. Finansal ağların dışında fiziksel olarak dünya çapında nakledilebilir yani izlenmesi zor. Devletler paralel piyasalarda döviz karşılığında altın ticareti yapabilirler.
Rusya henüz elindeki altınları tasfiye etmek zorunda değil. Yaptırımlara rağmen hala petrol satıyor. Külçe altın satışına başvurmadan önce Ulusal Varlık Fonu'ndaki bazı dondurulmamış varlıklardan yararlanabilir.
Birgün Rusya Merkez Bankası'nın altını nakde çevirdiğine dair kanıtlar ortaya çıkarsa, bu ekonominin iyice berbat bir konumda olduğunu gösterir.
Meselâ Venezuela'dan. 2011'de Hugo Chavez, Avrupa'dan 160 ton altın rezervini ülkesine getirdi. Bu hamle, Chavez'in halefi Nicolas Maduro'nun 2014'te başlayan art arda gelen ABD yaptırım dalgalarına rağmen iktidarda kalabilmesi için büyük önem taşıyordu.
Washington 2019'da Banco Central de Venezuela'yı kara listeye aldı ve Caracas'ı hedef alan yaptırımlar birikti. Venezüella kendisini dünya ekonomisinden neredeyse tamamen izole edilmiş buldu. Maduro ne yaptı? Altınına uzandı, ama beklenmedik bir şekilde. Nedir?
ABD Hazine bonolarına nispetle altını nakde çevirmek zor. Eldeki altını kullanmanın bir yolu, takas etmeden önce külçeyi geçici olarak likit dövizle "takas" etmek. Alternatif olarak, Londra altın piyasasında altın satabilir veya benzer daha kalıcı önlemler alabilirler.
Maduro, ülkesinin merkez bankasına uygulanan yaptırımlar nedeniyle bu geleneksel altın operasyonlarını gerçekleştiremedi. Yüzünü nereye döndü? Rusya.
Rusya Venezuela'nın düzenlemeye tabi olmayan pazarlarda satmak üzere dünya çapında tonlarca parasal altını taşıyarak bu zenginliğini kullanmasına yardımcı oldu.
Rus uçaklarında, fiziksel altın külçeleri Venezuela'dan Uganda, Birleşik Arap Emirlikleri, vb çeşitli yerlere uçtu. Burada altın, nakit euro ile değiştirildi.
Euro banknotları daha sonra Venezuela'ya geri döndü ve tecrid edilmiş Venezuela bankalarına dağıtıldı. Nakit enjeksiyonu nihayetinde ithalatı kolaylaştırdı.
Fiziksel altın, doğrudan mal veya hizmet için ödeme yapmak için de kullanılabilir. Örneğin, 2020'de İran, Venezüella'nın rafinerilerini onarmak için altın ödemesini kabul etti. Rusya, Moskova ile 2017'de Venezüella borçlarının ödemesi olarak altını da kabul etti.
Ukrayna'daki çatışma uzar ve Batı yaptırımları devam ederse, altın Rusya için son çare. Putin, nakit toplamak için gizlice külçe satarak Maduro'nun yolunu izleyebilir. Bu para ithalat için kullanılabilir; bu da yaptırımların baskısını zayıflatabilir.
Rus altınını kim alır? Uyuşturucu kartelleri gibi organize suç örgütleri. Bankacılık sistemi dışında, polisin el koyması zor. Uganda veya Dubai gibi yerlere taşınabilir ve para aklamada kullanılabilir.
Ayrıca Rus altını Çin ve Türkiye için ucuza altın toplamak için bir fırsat olacaktır. Ama zor. Rusya Merkez Bankası alıcı bulsa bile, külçeleri nakletmek; riskleri ve maliyetleri de beraberinde getirir. Moskova'nın kasalarında 2000 tondan fazla altın var.
Tabi bir de alıcı ülkenin o kadar dolar/euro bulması gerek. Yani Rusya için bu yolla 10, 20 veya 50 milyar $ toplamak kolay olmayacak.
Vesselâm :)
Share this Scrolly Tale with your friends.
A Scrolly Tale is a new way to read Twitter threads with a more visually immersive experience.
Discover more beautiful Scrolly Tales like this.