Thread by @razor0fOccam

japonca’da “varlık” fiili canlı ve cansız obje için değişiyor. “aru” ve “iru”
yatağın yanında bir çekmece var’ derken varlık yüklemi için aru, yatağımda böcek var derken iru (doğal). almanca’da isim önlerine gelen eril/dişil/nötr artikeller (gramer). ingilizce’de he/she (doğal)..

cins bazlı ayırma babında dünya dilleri dört çeşit. bu ayrımı doğal bağlamda yapanlar, gramerde yapanlar, her ikisi, yahut hiç cinsleme yapmayanlar. türkçe de hiç yok misal.
cinslemeler de ya japonca’da olduğu gibi canlı/cansız bağlamında, yahut erkek/dişil bağlamında ayrımlar...

bir çağ kaşığı, sapir whorf, iki su bardağı feminizmi bi kavanozda iyice çalkalayıp, dünya dillerindeki bu cinsleştirme (natural/grammatical gendered) yapısı kadın/erkek eşitliği indekslerini <GGG> nasıl etkiliyor acep diye nefis bi çalışma yapmışlar...
researchgate.net/publication/25…

sonuçlar ilginç. ama bir not, Global Gender Gap indeksinde 0.58 puanla pakistan ve yemen’in burun farkıyla geçmişiz! bu iyi haber; ilginç haberse şu.
ggg indeksinde beklendiği gibi cinsiyet ayrımsız dile sahip ülkeler en iyiler değil. almanca gibi gramerde ayrım yapanlar da değil

doğal ayrım yapılan diller eşitlik konusunda en iyileri. ingilizce, izlandaca, norveççe gibi natural gendered diller en iyi global gender gap indeksine sahip. zamir kullanımında ayrımı yapan, isimlerde nötr kalan diller bunlar.
cinsiyetle hiç işi olmayan diller neden geride?

zamirde direkt dişil/eril ayrımı verildiğinde (he-she), “önem” ile ilgili vurgu ayrıca yapılabiliyor. cinsiyetsiz dillerdeyse (çalışma göstermiş ki) -misal “o”- cinsiyetsiz zamir dinleyen tarafından çoğunlukla maskülen algılanıyor. yine de durum gramercilerden daha iyi :)

zamirleri cinsiyetsiz diller için yapılan maskülene eğilim konusu ise şu paragrafta geçiyor;

bu örneği çoğunuz biliyorsunuzdur, yine de bonus gibi dursun. isimlere dişil/eril artikel verilen dillerde aynı objenin dişil artikel aldığı (ispanyolca) dili konuşan insanlarda farklı, eril artikel aldığı (almanca) dilleri konuşanlarda farklı algılanması üzerine (örn:anahtar)

yukarıdaki kısmı alıntalıdığım linki vermeyi unutmuşum pardon.
anti-sapirwhorf başlayıp, sonra yavaş yavaş “a aaaaaa” noktasına meyleden güzel bir yazı. biraz uzun ama okuduğunuza değiyor.
quickanddirtytips.com/education/gram…

dil yapısının kültürü, onun da duyguları şekillendirmesi üzerine çog ama çogzel bi ted konuşması olmuş.
önüne gelenin konuşarak bozduğu ted-talks kalitesini böyle nefis ayrıntılar geri toparlıyor :)
ted.com/talks/tiffany_…