,
9 tweets,
3 min read
Read on Twitter
şu münazarada beyin fırtınasıyla spontane çıkan mini bir Pluto savunusu yapayım mı size? 😊boncuğu tekrar gezegen statüsüne alalım mı? biraz geyik, biraz ciddi ortaya bi flôd olsun..
(-vicdanımızda gezegen yapmak için bazı “bahaneler” vereyim, bize ne IAU’ten 🙃)
(-vicdanımızda gezegen yapmak için bazı “bahaneler” vereyim, bize ne IAU’ten 🙃)
bilimin her türlüsüne gönül vermiş arkadaşlardan (bilim felsefesi de dahil) bir noktada yardım isteyeceğim. özellikle tıp/biyoloji alanındaki dostlar o konuda etkileşim verebilirse ortak bişeyler çıkarabiliriz belki. taksonomi nasıl yapılır konusuna bağlayacağım çünkü :)
pluto’nun gezegen olamamasının sebebi 2006 senesinde IAU’nun yaptığı yeni gezegen tanım seti. patladığı madde; yıldız etrafında döndüğün yörüngeyi temizleyebilecek kudrette olacaksın (gravitational influence)
not: uydusunu bile zaptedemiyor
not: uydusunu bile zaptedemiyor
pluto, sistemin en kalabalık bölgesi olan Kuiper Belt (Kaypır Kuşağı) üzerinde ikamet ediyor, 39 AU mesafede yani dünya-güneş mesafesinin 39 katı uzak mesafede dönüyor. (yarı majör eksen) isteyene kuiper belt detayı;
derin;
basit;
derin;
basit;
evet minnoş bi cisim. avustralya büyüklüğünde bi delik açsak dünyaya, pluto’yu içine sokabiliriz. kütlesi bizim aydedenin bile %15’i kadar. fakat hidrostatik denge kurup “küre” olabilimiş neticede. ilk önemli gezegen kriteri. e yıldızının etrafında da dönüyor. ikinci kriter...
sırf yörüngesini temizleyemiyor diye dışlıyolar yavruyu :(
problem şu; o yörüngede, kuiper belt üzerinde eğer dünyayı koysaydık o da o yörüngeyi mevcut kütlesi ile temizleyemezdi.
dananın kuyruğu burda kopuyor. bilimsel taksonomi nasıl yapılmalı sorusu.
problem şu; o yörüngede, kuiper belt üzerinde eğer dünyayı koysaydık o da o yörüngeyi mevcut kütlesi ile temizleyemezdi.
dananın kuyruğu burda kopuyor. bilimsel taksonomi nasıl yapılmalı sorusu.
taksonomik tanım biraz “biased” ve hatta subjektif
soru şu; bilimsel sınıflandırmalar, objenin içkin özelliklerine göre mi, yoksa bu içkin özelliklerin direkt çıktısı olan dinamiklerin (burada kütleçekim) çevre ile etkileşimi üzerinden mi yapılmalı? bana ilki olmalı gibi geliyor.
soru şu; bilimsel sınıflandırmalar, objenin içkin özelliklerine göre mi, yoksa bu içkin özelliklerin direkt çıktısı olan dinamiklerin (burada kütleçekim) çevre ile etkileşimi üzerinden mi yapılmalı? bana ilki olmalı gibi geliyor.
çünkü ikincisinde durum öyle görünüyor ki “pluto’yu gezegenlikten atmak için” kriter çıkarmışlar ahah. bunu ben içime sindiremiyorum.
dahası, merkür güneşe yakınlığı hasebiyle tuzu çok kuru. o bölgede yörünge temizlemek diye bi derdin olamaz. güneş var çünkü. haksızlık var☝️😑.
dahası, merkür güneşe yakınlığı hasebiyle tuzu çok kuru. o bölgede yörünge temizlemek diye bi derdin olamaz. güneş var çünkü. haksızlık var☝️😑.
durum, pluto iyi (beyaz yörünge) ama çevresi kötü durumu gibi.. çevresi, onu tanımlamada bi faktör olmamalı. ayıp ediliyor minnoşa.
hadi yine iyisiniz. vicdanen de olsa pluto’yu savunup onu gezegen sayabileceğiniz bi argüman var artık :-)
sevgiler..
hadi yine iyisiniz. vicdanen de olsa pluto’yu savunup onu gezegen sayabileceğiniz bi argüman var artık :-)
sevgiler..
