Thread by @SnakeDocTop

این یکی روایتی است از ترکیب آتش توپخانه، حق مالکیت معنوی وشاید اینکه چراحفظ ظاهری قانون روابط بین الملل ازجنگ و صلح مهمتر است: در سال 1902 و شرکت ویکرز انگلستان برای تولید تحت لیسانس فیوزهای زمانی گلوله های توپ قراردادی را با صنایع معظم کروپ آلمان منعقد کرد.

کروپ از غولهای تسلیحاتی دنیا درآن زمان محسوب می شد که بابت حق استفاده از اختراعات ثبت شده به نام خود، از فولاد زره ساخته شده در صنایع هاروی آمریکا تا فرایند ساخت لوله توپ یا مکانیزم آتش آنها مبلغی را به عنوان بهره مالکانه یا همان هزینه تولید تحت لیسانس دریافت می کرد.

امااین مورد خاص مربوط به فیوزهای زمانی شماره 80 و82 کروپ بود.طبق قرارداد، مقرر شد که ویکرزانگلستان به ازای هر فیوزساخته شده براساس نقشه ها و ثبت اختراغ کروپ آلمان قیصری یک شیلینگ(یک بیستم پوند) بپردازد. خواهیم دید که با واردشدن آلمان و انگلستان به جنگ با یکدیگرماجراپیچیده شد.

فرض می کنم میدانید که توپخانه چطور کار می کند.اما فیوز گلوله توپ چیست؟ درآن زمان گلوله های توپ انواع مختلفی داشتند که با توجه به کاربردشان به اشکال مختلفی عمل می کردد. چهار نوع گلوله بیشتردر آن زمان مورد استفاده بود: 1) چندتکه و ترکش زا2)انفجاری شدید3)منور و آتشزا4)شیمیایی

همه ی این انواع گلوله ها محموله ای داشتندکه باید با یک محرک خاص، شلیک، منفجر، مشتعل یا آزاد می شد. این محرک می توانست برخورد به زمین، نفوذ به زمین، زمان خاص از لحظه شلیک باشدکه اینکاروظیفه فیوزاست. اجازه دهید با توضیح درباره دو نوع از این گلوله ها موضوع را روشن کنم:

عملکرد گلوله های ترکش زا به این شکل بود که بامکانیزم های مختلف(مثلا انیمیشن پایین) بارانی از ساچمه های سربی رابر روی منطقه ی در میدان نبرد بریزند. این بویژه در ماه های آغازین جنگ جهانی اول که هنوز امواج بزرگ انسانی دوطرف درفضای باز به سمت مواضع یکدیگرهجوم می بردندبسیارکشنده بود.

برای موثر بودن آن، لازم بود که گلوله در زمان/ارتفاع مشخصی ساچمه های خود را شلیک کنند وگرنه یا بسیار پراکنده می شدندیا فقط ناحیه بسیار کوچکی را پوشش می دادند.این زمان به دقت از قبل حساب شده بود و روی فیوز(عکس-2مدرج) تنظیم می شدوآن آتش انیمیشن قبلی رابه خرج ته گلوله می رساند.

با گذشت ماههای اول جنگ وقتی که بیهوده بودن تاکتیکهای هجوم پیاده نظام به سمت مسلسلها با قتل عام صدها هزارتن اثبات شد. دو طرف به سنگرهای خود خزیدند، در این زمان بود که گلوله های انفجاری شدید متداول شدند:بدنه ای فولادی که از موادمنفجره(اغلب تی ان تی) پرمی شد وساختاری ساده تر داشت.

وپس از انفجار موجی ازترکش های ریز( که می توانست تا عمق بدن سربازان نفوذ کند)تا تکه بزرگ فولادی( که می توانست از دیواره های چوبی عبورکنند) را به پرواز در می آورد. اینبارهم بسته به نوع هدف گلوله می توانست با برخورد، به محض برخورد،با تاخیرپس از برخورد یا زمانی بعدازشلیک منفجر شود.

با توجه به سرعت زیاد گلوله توپ،فیوزها (که اغلب مکانیزمهای آتشزنه ای مثل همان فتیله باروتی بمب کارتونها داشتند) باید بادقتی درحد دهم ثانیه عمل می کردند تاموثر باشند و این برای فیوزهای زمانی بسیارحیاتی تر بود چراکه انفجاردر ارتفاع بالاتریاپایینترآنها را کاملابیفایده می کرد.

به همین دلیل ساخت یک مکانیزم دقیق ولی ارزان موضوع ثبت اختراع بود.فیوزهای 80 و82 ترکیب ضربه ای وزمانی بودند و لازمه انفجار رسیدن شعله که درزمان شلیک بااصطکاک درمرکز روشن می شد به صلیب که باعث انفجار گلوله می شد بود، که با چرخاندن حلقه مدرج قبل از شلیک می شد زمان لازم را تنظیم کرد.

قرارداد بین کروپ و ویکرز برای تولید تحت لیسانس این فیوزهاوخرید ماشین آلات ساخت فیوز بودوتامدت 15 سال ویکرزراملزم به پرداخت یک شیلینگ برای هر فیوز و گزارش کردن هر نوع اصلاح می کرد. هرچند که ثبت اختراع کروپ در 1914 منقضی می شد، الزامات این قرارداد تا 1917 ادامه داشت.

با شروع جنگ جهانی اول پرداختهای ویکرز به آلمان تحت قانون «ممنوعیت معامله با دشمن» متوقف شد ولی ویکرز ملزم بود که حق لیسانس کروپ را به صندوقی به نام «قیومیت اموال دشمن» واریز کند. بین سالهای 1914تا1918 ویکرزحدود 14 میلیون فیوز نوع 80 به ارزشی معادل 200 میلیون پوند امروزی ساخت.

تا سال 1916 حق لیسانس کروپ بر روی این فیوزها کماکان در بهای حساب شده برای دولت انگلستان لحاظ می شد. درآن سال این هزینه ی حق لیسانس شروع به سنگینی بردولت کرد و آنها علیرغم اعتراض وکلا نسبت به غیرقانونی بودن امر تحت حقوق بین الملل، با اصلاح قانون معامله با دشمن، ویکرزرامعاف کردند.

البته در پی اعتراض وکلای ویکرز، دولت بریتانیا متعهد شد که در صورت شکایت احتمالی آینده کروپ از ویکرز تا سقف 320 هزار پوند آن زمان(6میلیون پوند امروز) متقبل خسارت شود.تاپایان جنگ دولت انگلستان فقط300هزار پوند آن زمان بابت حق لیسانس کروپ روی این فیوزها به ویکرز پرداخته بود.

فراموش نکنید که دو کشور درگیر بزرگترین جنگ تا آن زمانِ تاریخ بشر به قصد شکست نهایی یکدیگر بودند ولی احتمالا انگلیسیها این ایده ی «حفظ ظاهر حقوقی امور حتی در ارتباط با دشمنی که با آن درگیرنبردمرگ و زندگی هستند» را رها نکرده بودند.

جنگ در 1919 با شکست آلمان خاتمه یافت. کروپ چندسالی صبرکرد و در سال 1926 به هیات داوری مشترک آلمان-انگلیس شکایتی بابت دریافت 300 هزار پوند حق لیسانسهای پرداخت نشده بعلاوه سود آنها از فاصله 1914 تا 1926 طرح کرد. برآورد دولت انگلستان نشان داد که اگر محکوم شوند نیم میلیون پوند باید

پرداخت شود که سهم ویکرزاز آن فقط 180 هزار پوند است.سرآخر بعد از کشمکش زیاد به ویکرزاجازه مذاکره مستقیم داده شدوآنها با حقه کل تعداد فیوزهای تولید شده را کمتراز یک پانزدهم مقدار واقعی اعلام کردند ودعوی رابا 40 هزارپوند همراه با دریافت چند ثبت اختراع دیگر از کروپ خاتمه دادند.

رد پای رویه مشابهی در جنگ جهانی دوم را هم می توان درسمت متفقین یافت. درایالات متحده درخزانه داری اداره ای با نام قیمومیت اموال بیگانگان تشکیل شد که به همه اموال اتباع و دولتهای دشمن از اموال منقول و غیرمنقول تا کپی رایت کتابها و ثبت اختراع ها رسیدگی می کرد.

درایالات متحده درابتدا درباره ثبت اختراع های متعلق به دشمن(آلمان، ایتالیا) یا کشورهای تحت اشغال(مثل هلند و بلژیک) رویه در پیش گرفته دریافت مجوز (با مبلغ اندک) برای آزادکردن استفاده از آن اختراع بود. ولی به سرعت با اعتراض دولتهای در تبعید بهره مالکانه اختراعات متعلق به

کشورهای تحت اشغال(مثل هلند، بلژیک) با مبالغ معقول مذاکره و در صندوقی نگهداری می شد مگرآنکه مربوط به تولیدات جنگی باشد و با آزادی هر کشور این دوره ی استفاده ارزان از ثبت اختراعات پایان می یافت و حقوق قانونی به حالت عادی باز می گشت.

هر چند که تعداد اختراعات آزاد شده آلمانی زیاد بود ولی عمده ترین اقلامی که در جنگ جهانی دوم بالغو حق ثبت اختراع دشمن تولید شد شامل: 42 میلیون گالن تولوئن(موادمنفجره و سوخت هواپیما)، پانزده هزارتن روی، 7000تن پلی وینیل و 500 ملخ هواپیما بود.

البته با ترس ازسلطه مجدد صنعت داران نازی بر کارخانه های آمریکاازطریق حقوق معنوی،بازگشت حق قانونی ثبت اختراعات آلمانی وژاپنی که در طول جنگ آزاد شده بودندتا1953 طول کشید.این البته شامل اختراعات آن آلمانیها یا ژاپنیهایی که می توانستند ثابت کنند،موردتعقیب حکومتشان قرارگرفتند نمی شد.

نظرشخصی: این روایت دوجور قابل فهم است ولی برای من نشان از اهمیت حفظ صورت قانونی امور و رعایت حق مالکیت تحت هرشرایط به عنوان بنیان تمدن مدرن است که جایگاهی بالاتر از جنگ و صلح دارد. ایکاش یکی از دوستان آن مواردی که نمی خواهم یادآوری کنم را مثال بزند!

تکمیلی 1: در این صفحه فوق العاده می توانید مکانیزم کارکرد بخش عمده فیوزهای توپخانه جنگ جهانی اول کشورهای مختلف را ببینید. کل این سایت مجموعه فوق العاده ای برای جنگ جهانی اول فراهم کرده است:
passioncompassion1418.com/decouvertes/en…

تکمیلی 2 : جهت آنکه دید دیگر به موضوع را حذف نکرده باشم، اینجا هم می توانید نوع دیگر فهم این موضوع را با دید ضد جنگ/سرمایه داری بخوانید:
armingallsides.org.uk/case_studies/v…

تکمیلی 3: جزییات قیومیت اموال دشمن توسط آمریکایی هارا در جنگ جهانی دوم از اینجا ببینید. از نکات جالب آن است که 82درصد از120هزار درخواست لغوموقت کپی رایت مربوط به دفترچه نت های موسیقی ایتالیای و فرانسوی بوده است:
govinfo.library.unt.edu/pcha/PlunderRe…